Η Καισαλπίνια (Caesalpinia) είναι ένα γένος ανθοφόρων φυτών της οικογένειας των ψυχανθών, Fabaceae. Η ένταξή του στο γένος είναι αμφιλεγόμενη, με διαφορετικές εκδοχές, όπου συμπεριλαμβάνονται από 70 έως 165 είδη, ανάλογα με το βαθμό ένταξης ή αποκλεισμού των ειδών του, τα οποία αναφέρονται εναλλακτικά σε άλλα γένη όπως το Hoffmannseggia. Περιλαμβάνει τροπικά και υποτροπικά ξυλώδη φυτά. Η γενική ονομασία του δόθηκε προς τιμή του βοτανολόγου, ιατρού και φιλόσοφου Andrea Cesalpino (1519-1603).
Η Caesalpinia pulcherrima είναι ένα είδος ανθοφόρων φυτών, που είναι
ενδημικά στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές της Αμερικής. Η ακριβής προέλευσή τους είναι άγνωστη, λόγω της ευρείας καλλιέργειάς τους. Στις κοινές ονομασίες αυτού του είδος συμπεριλαμβάνονται και τα ακόλουθα ονόματα, όπως Poinciana, Peacock Flower, Κόκκινο πουλί του παραδείσου, Μεξικάνικο πουλί του παραδείσου, Dwarf Poinciana,
Kαμάρι του Μπαρμπάντος, και (φανταχτερός) flamboyan-de-jardin.
Είναι ένας θάμνος με ανάπτυξη έως και 3 μέτρα ύψος. Τα φύλλα είναι πτεροειδή, 20-40 εκατοστά
μακριά, που το καθένα διαθέτει 3-10 ζεύγη φυλλαράκια, που επίσης διαιρούνται σε 6-10 ζευγάρια φυλλαρίων με μήκος 15-25 χιλιοστά και πλάτος 10-15 χιλιοστά.
Οι μίσχοι και οι βραχίονες είναι οπλισμένοι με αγκάθια. Τα άνθη δημιουργούνται
στο τέλος των αγκαθωτών κλαδιών του, σε ταξιανθίες μήκους έως 20 εκατοστά και κάθε λουλούδι διαθέτει πέντε πέταλα σε κίτρινο, πορτοκαλί ή κόκκινο χρώμα.
Ο καρπός είναι λοβός όπως των οσπρίων. Ο
σπόρος μεγαλώνει μέσα σε ένα τσόφλι, το περικάρπιο, που το μήκος του κυμαίνεται σε 6-12 εκατοστά.
Όταν ωριμάσει, διαχωρίζεται και ανοίγει, απελευθερώνοντας τα καφέ φασόλια του.
Είναι στενά συνδεδεμένο με το κίτρινο πουλί του παραδείσου (Caesalpinnia gilliesii), το οποίο έχει κίτρινα άνθη με μακριούς κόκκινους στήμονες.
Όταν το μη βρώσιμο
περίβλημα του καρπού έχει αφαιρεθεί, τότε
οι νεαροί σπόροι του φυτού είναι κατάλληλοι
για βρώση και σύμφωνα με αναφορές έχουν
γεύση όπως τα μπιζέλια. Αντίθετα οι σπόροι
του συγγενικού φυτού Caesalpinnia gilliesii (πουλί του
παραδείσου) είναι δηλητηριώδεις και
προκαλούν σοβαρό ερεθισμό του πεπτικού
συστήματος!
Το C. pulcherrima είναι από τα πιο διαδεδομένα καλλιεργούμενα είδη του γένους Caesalpinia. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό καλλωπιστικό φυτό, που σχηματίζει μια όμορφη ταξιανθία σε κίτρινο, κόκκινο ή πορτοκαλί χρώμα και
φυτεύεται συχνά τόσο σε ιδιωτικούς όσο και δημόσιους κήπους. Το μικρό του μέγεθος και το γεγονός ότι ανταποκρίνεται θετικά στο κλάδεμα, δίνει τη δυνατότητα να φυτευτεί σε ομάδες για να σχηματίσει θαμνοστοιχίες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης για να προσελκύσει τα κολίμπρια.
Το Κόκκινο πουλί του παραδείσου είναι το εθνικό λουλούδι του νησιού της Καραϊβικής Μπαρμπάντος, και απεικονίζεται στην προσωπική σημαία της Βασίλισσας
των Μπαρμπάντος.
Οι άνδρες που ασχολούνταν με την ιατρική στο τροπικού δάσους του Αμαζονίου έχουν μακρά γνώση μερικών φαρμακευτικών χρήσεων του φυτού Caesalpinia pulcherrima, που είναι γνωστό ως ayoowiri. Ο χυμός από τα φύλλα λένε πως θεραπεύει τον πυρετό, ο χυμός από το λουλούδι θεραπεύει τις πληγές, και ότι οι σπόροι μπορούν να θεραπεύσουν τον βήχα, τη δυσκολία στην αναπνοή και τον πόνο στο στήθος. Τέσσερα γραμμάρια από την ρίζα, λένε επίσης, πως μπορεί να προκαλέσει αποβολή κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Τα φύλλα είναι καθαρτικό και χρησιμοποιούνται κατά της πέτρας των νεφρών, της βρογχίτιδας και τον πυρετό της ελονοσίας.
Πηγή: