|
Πυράκανθος - Pyracantha coccinea
|
Πυράκανθος - Pyracantha coccinea
Πυράκανθος ονομάζεται ένα γένος φυτών, συνήθως ακανθωδών αειθαλών θάμνων, που ανήκουν στη οικογένεια των
ροδοειδών (Rosaceae), ενδημικό φυτό της Ασίας και της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο Πυράκανθος
(Firethorns) φυτεύεται ως καλλωπιστικός για τους ελκυστικούς, μικρούς
σφαιρικούς καρπούς του, που μοιάζουν με
μικροσκοπικά μήλα. Χρησιμοποιούνται επίσης σαν φράκτες και συχνά επάνω σε πέργκολες, (αφού εύκολα καθοδηγείται η ανάπτυξή προς την επιθυμητή κατεύθυνση,
καλύπτοντας τοίχους και φράκτες). Έχουν μικρά ωοειδή φύλλα, που σχηματίζονται επάνω στους κοντούς μίσχους.
Ο
Πυράκανθος (Pyracantha coccinea) είναι ένας θάμνος
που το βασικό στοιχείο της ομορφιάς του
οφείλεται στους λαμπερούς καρπούς του. Το
όνομά του, προέρχεται από τη φλογερή
λαμπρότητα των πορτοκαλιών, κόκκινων ή
κίτρινων καρπών και των τραχιών αγκαθιών
του, πάνω στα κλαδιά του. Την άνοιξη ο
Πυράκανθος παράγει μυρωδάτες,
διακοσμητικές συστάδες από λεπτά άσπρα
λουλούδια. Οι καρποί ακολουθούν το
φθινόπωρο και όπως συμβαίνει με το θάμνο
Ναντίνα (nandina), διαρκούν συνήθως όλο το
χειμώνα και περιστασιακά την άνοιξη.
Ο Πυράκανθος έχει πλήθος χρήσεων.
Χρησιμοποιείται συχνά σε πέργκολες ή
καθοδηγείται η ανάπτυξή του επάνω σε
τοίχους. Με το κλάδεμα, ο Πυράκανθος
σχηματίζει όμορφους θαμνώδεις φράχτες και
αν μείνει ακούρευτος γίνεται ένα υπέροχο
φυσικό εμπόδιο. Τα αιχμηρά αγκάθια των
περισσότερων Πυράκανθων χρησιμεύουν σαν
αποτρεπτικός παράγοντας ενάντια στους
εισβολείς. (Αν και μερικά σύγχρονα υβρίδια
δεν διαθέτουν αγκάθια). Μια ξεχωριστή
ποικιλία, η "Lalandei", με την εντυπωσιακή
κάθετη τάση ανάπτυξής της, θεωρείται συχνά
αντιπροσωπευτικό δείγμα του φυτού
πυράκανθου.
Ο Πυράκανθος αντέχει σε πολλά διαφορετικά
είδη χώματος και προτιμά το ζεστό ήλιο ή τα
ημισκιερά μέρη. Οι περισσότερες ποικιλίες
είναι σκληραγωγημένες στις ζώνες 6-9, αλλά
μερικές μπορούν επίσης να αναπτυχθούν στη
ζώνη 5. Πρέπει να ποτίζονται απλόχερα κατά
τη διάρκεια των ξηρών περιόδων και οι ρίζες
πρέπει να προστατεύονται την άνοιξη με
στρώμα από σαπισμένα φύλλα (για τη
συγκράτηση της υγρασίας του εδάφους),
προετοιμάζοντας το φυτό για τη θερινή
θερμότητα.
Οι καρποί του Πυράκανθου είναι η πατάτα στον κόσμο των πουλιών. Οι καρποί του Πυράκανθου
συνήθως τρώγονται από τα πουλιά κατά τη
διάρκεια του χειμώνα, όταν όλα τα άλλα είδη
εδώδιμων καρπών έχουν εξαφανιστεί. Οι άφθονες ποσότητες
καρπών που παράγονται από τον Πυράκανθο μπορούν να γίνουν αντικείμενο επιθυμίας για τα πουλιά, ειδικά τους κότσυφες, και δεν είναι
ασυνήθιστο γι' αυτά, να γδύνουν ολόκληρα φυτά. Έχει διαπιστωθεί ότι τα πουλιά δεν είναι τόσο παθιασμένα με τις κίτρινες ποικιλίες. Τα πουλιά προσελκύονται επίσης από τα είδη που αναπτύσσονται στους τοίχους, σαν πιθανές περιοχές να στήσουν τη φωλιά τους μεταξύ των πυκνών, μπλεγμένων και κοντών κλαδίσκων των κλαδιών.
Είναι ο Πυράκανθος δηλητηριώδης;
Αν και καμία συγκεκριμένη αναφορά δεν έχει γίνει για το είδος αυτό,
ωστόσο ανήκει σε ένα γένος όπου τα περισσότερα φυτά, αν όχι όλα, παράγουν υδροκυάνιο, ένα δηλητήριο που δίνει στα αμύγδαλα τη χαρακτηριστική γεύση τους. Αυτή η τοξίνη βρίσκεται κυρίως στα φύλλα και το σπόρο και ανιχνεύεται εύκολα από την πικρή γεύση της. Είναι συνήθως παρούσα σε πολύ μικρή ποσότητα για να κάνει οποιαδήποτε ζημιά, αλλά οποιοσδήποτε πολύ πικρός σπόρος ή φρούτο είναι καλύτερο να μη φαγωθεί. Σε μικρές ποσότητες, το υδροκυάνιο έχει αποδειχθεί ότι τονώνει την αναπνοή και βελτιώνει την πέψη. Θεωρείται επίσης
ωφέλιμο στη θεραπεία του καρκίνου. Υπερβολικές, όμως, ποσότητες μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστική ανεπάρκεια ή ακόμη και θάνατο.
Άλλες αναφορές λένε ότι πρόκειται περί μύθου, ότι οι καρποί του πυράκανθου είναι δηλητηριώδεις. Στην πραγματικότητα οι καρποί του πυράκανθου είναι εδώδιμοι και πολλοί κηπουροί κάνουν ζελέ πυράκανθου για να τον απολαύσουν μαζί με τα μπισκότα τους.
Ορίστε και μια συνταγή για του λόγου το
αληθές:
Για να πάρουμε το χυμό του, βράζουμε μισό κιλό
καρπούς πυράκανθου με 3/4 φλιτζανιού νερό για ένα λεπτό. Σουρώνουμε με ένα καθαρό πανί. Στο χυμό ενός
φλιτζανιού, προσθέτουμε ένα κουταλάκι του γλυκού χυμό λεμονιού και μια συσκευασία πηκτίνης σε σκόνη. Το βάζουμε να βράσει. Προσθέτουμε 3/4 φλιτζανιού ζάχαρη και συνεχίζουμε το βράσιμο για ένα λεπτό, ανακατώνοντας συνεχώς. Το ρίχνουμε σε ζεστά, αποστειρωμένα βάζα.
Πηγή:
http://www.britannica.com/eb/article-9034343? hook=245632#245632.hook
http://www.looksmartgardening.com/p/articles/
mi_m1082/is_n6_v38/ai_15972037
http://www.ibiblio.org/pfaf/cgi-bin/
arr_html?Pyracantha+'Wateri'&CAN=LATIND
http://www.acadianagardening.com/viewarticle.php?colid=628