Γωλθερία (Gaultheria mucronatai).

Γωλθερία - Gaultheria mucronata

Το φυτικό γένος Γωλθερία (Gaultheria)  είναι ένα γένος με 135 περίπου είδη θάμνων στην οικογένεια Ericaceae. Αυτά τα φυτά προέρχονται από την Ασία, την Αυστραλασία και τη Βόρεια και Νότια Αμερική. Στο παρελθόν, το είδος του νότιου ημισφαίριου συχνά αντιμετωπιζόταν ως το ξεχωριστό γένος Pernettya, αλλά δεν υπάρχουν σταθερές και αξιόπιστες μορφολογικές ή γενετικές διαφορές που να υποστηρίζουν την αναγνώριση δύο γενών και τώρα είναι ενωμένες στο μοναδικό γένος Gaultheria.

Το γένος Pernettya ονοματίστηκε από έναν Γάλλο βοτανολόγο, τον Charles Gaudichaud-Beaupe, το 1825, για να τιμήσει τον Antoine J. Pernetty, συγγραφέα του ταξιδιού του Bougianville στη νότια Αμερική. Το γένος Gaultheria δημιουργήθηκε νωρίτερα, το 1735, από τον C. Linnaeus για να τιμήσει τον Δρ Gaultier, έναν γιατρό της πόλης του Κεμπέκ. Περίπου 200 χρόνια αργότερα, σε μια ανασκόπηση των δύο γενών περιγράφηκαν αρκετά υβρίδια του Gaultheria και του Pernettya, όμως οι συγγραφείς δεν πρότειναν να ενωθούν τα δύο γένη, πιστεύοντας ότι χρειάζεται περισσότερη μελέτη. Το 1990 δημοσιεύθηκε διεξοδική μελέτη των δύο γενών και οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το Pernettya δεν πρέπει να διατηρείται ως ξεχωριστό γένος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη συγχώνευση του Pernettya μέσα στο Gaultheria, και τα πρώην διγενικά υβρίδια ορίστηκαν ως χ-Gaultheria και περιλαμβάνονται πλέον στο Gaultheria. Ωστόσο, στο εμπόριο φυτωρίων εξακολουθεί να χρησιμοποιείται συχνά η ονομασία Pernettya.

Τα είδη ποικίλλουν από χαμηλούς έρποντες θάμνους με ύψος από 10 εκατοστά μέχρι 2,5 μέτρα ή, στην περίπτωση του G. fragrantissima από τα Ιμαλάια, ακόμη και σαν μικρά δέντρα με ύψος πάνω από 5-6 μέτρα. Τα φύλλα είναι αειθαλή, εναλλακτικά (αντικρυστά στο G. oppositifolia από τη Νέα Ζηλανδία), απλά και ποικίλλουν μεταξύ ειδών σε μήκος από 3 έως 10 εκατοστά. Το περίγραμμά τους είναι πολύ οδοντωτό ή αγκαθωτό στα περισσότερα είδη, αλλά πλήρες και ολόκληρο σε μερικά. Τα λουλούδια είναι μονήρη ή σε βότρυες, έχουν σχήμα καμπάνας, με πεντά-λοβη στεφάνη (σπάνια τεσσάρων λοβών). Το χρώμα των λουλουδιών κυμαίνεται από λευκό σε ροζ μέχρι κόκκινο. Σε πολλά είδη, ο καρπός είναι ένα σαρκώδες μούρο, ενώ σε μερικά είδη μια ξηρή κάψουλα, με πολυάριθμους μικρούς σπόρους.

Το Gaultheria mucronata,  syn. Pernettya mucronata, είναι ένα είδος ανθοφόρου φυτού στην οικογένεια Ericaceae, που προέρχεται από τη νότια Αργεντινή και τη Χιλή. Το συγκεκριμένο λατινικό επίθετο mucronata σημαίνει "prickly, δηλ. αγκαθωτό, φραχτό", αναφερόμενο στο φύλλωμα.

Είναι ένας συμπαγής, φουντωτός, αειθαλής θάμνος με γυαλιστερά πράσινα φύλλα και μονήρη λευκά άνθη την άνοιξη, ακολουθούμενα το φθινόπωρο από εντυπωσιακά, στρογγυλά μούρα με διάμετρο έως 1,5 εκατοστά. Τα άκαμπτα, όρθια κλαδιά του Gaultheria mucronata είναι φορτωμένα με αυτά τα μούρα, που μοιάζουν με γυαλιστερές πορσελάνινες χάντρες σε χρώματα από λευκό μαργαριταριού μέχρι ροζ και βαθύ μπορντό. Αυτά αρχίζουν να σχηματίζονται τον Ιούλιο, αλλά δεν είναι ολοφάνερα μέχρι πολύ αργότερα στο χρόνο και διαρκούν μέχρι την άνοιξη.

Όταν ανθίζει πάλι  τον Μάιο, εξακολουθεί να έχει ένα καλό φορτίο από τα μούρα του προηγούμενου έτους σε όλα τα κλαδιά. Τα μούρα του προηγούμενου έτους στην πραγματικότητα αρχίζουν να μεγαλώνουν αφού παρέμειναν μικρά και λαμπερά και φρέσκα μέσα στο χειμώνα. Είναι αναζωογονητικό για έναν χειμωνιάτικο κήπο  να βρεις έναν θάμνο ο οποίος, ακόμη και κάτω από τις αυστηρές και λιτές συνθήκες του Ιανουαρίου, είναι τόσο κομψός.

Το φυτό είναι δίοικο, που σημαίνει ότι τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά φυτά πρέπει να καλλιεργούνται μαζί για να παράγουν καρπούς.  Το φυτό επικονιάζεται από έντομα και δεν είναι αυτογόνιμο. Προτιμά σκιερό περιβάλλον με υγρασία.

Οι καρποί (μούρα) είναι φαγώσιμοι  ωμοί ή μαγειρεμένοι. Οι καρποί  σε λουλακί χρώματα δεν είναι και τόσο εξαιρετικό τρόφιμο και η υφή είναι κάπως σαν φελιζόλ - αλλά σε ορισμένα είδη ο καρπός είναι ζουμερός, σχεδόν λιώνει στο στόμα, έχει πολύ ευχάριστη, ελαφρώς γλυκιά γεύση και ταιριάζει πολύ για επιδόρπιο φρούτο.

Το φυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως χαμηλός φράχτης. Επίσης είναι καλό φυτό εδαφοκάλυψης, για ηλιόλουστες τοποθεσίες και σχηματίζει πυκνές συστάδες. Είναι καλύτερα τα φυτά να απέχουν μεταξύ τους περίπου 60 εκατοστά. Μπορούν να κλαδευτούν την άνοιξη αν γίνονται ψηλόλιγνα και να διαμορφωθεί η ανάπτυξή τους.

Πηγή:
https://en.wikipedia.org/wiki/Gaultheria
https://en.wikipedia.org/wiki/Gaultheria_mucronata
https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Gaultheria+mucronata
https://landscapeplants.oregonstate.edu/plants/gaultheria-mucronata