|
Ντομάτα των κανίβαλων
(Solanum viride).
|
Ντομάτα των κανίβαλων - Solanum viride
Το Solanum viride (S.
uporo, S. anthropophagorum) ανήκει στην οικογένεια των σολανοειδών
(Solanaceae). Είναι ένας όρθιος (αλλά μερικές φορές υποκείμενος ή εκτεταμένος) θάμνος που αναπτύσσεται σε 1-3 μέτρα ύψος. Έχει προκύψει μια καλλιεργούμενη μορφή
(cv. "Anthropophagorum") που καλλιεργείται μερικές φορές για τα βρώσιμα φύλλα και τους καρπούς.
Είναι ενδημικό στα νησιά Φίτζι, την Τόνγκα, τη Σαμόα, το Τουαμότ και μέχρι τη
δυτική Χαβάη. Είναι επίσης γνωστό ως ντομάτα
κανίβαλος ή poro poro. Όπως λέγεται, αυτό το ψευδώνυμο οφείλεται στο γεγονός ότι το ανθρώπινο κρέας
αφομοιώνεται πιο εύκολα, όταν μια σάλτσα από S. uporo καταναλωθεί μαζί με το κρέας.
Το S. viride
είναι ένα ποώδες, πολυετές φυτό που φτάνει σε ύψος από 1 έως 1,5 μ.
Τα άνθη είναι λευκά, με 5 πέταλα και οι στήμονες έχουν φωτεινό κίτρινο χρώμα. Τα λουλούδια βρίσκονται σε ταξιανθίες που έχουν μέχρι 5 άνθη. Μοιάζουν με τα λουλούδια της πατάτας και άλλων σολανοειδών.
Οι καρποί μοιάζουν με την κοινή ντομάτα και μαγειρεύονται με τον ίδιο τρόπο. Όταν τρώγονται ωμοί έχουν πολύ πικρή γεύση. Η διάμετρός τους είναι 2 εκ. Οι σπόροι βρίσκονται στον πολτό.
Οι πρώτες συλλογές του είδους δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της δεύτερης αποστολής του James Cook στη Νέα Ζηλανδία και τη Νότιο Ειρηνικό (1772-1775) από τον Johann Reinhold Forster και toν γιο του Georg
Forster. Δεδομένου ότι το όνομα που δημοσιεύθηκε στην διατριβή του Georg Φόρστερ De Plantis esculentis insularum Oceaniae 1786 θεωρήθηκε ως μη έγκυρη δημοσίευση, η κανονική ταξινόμηση του φυτού έγινε από τον Γερμανό βοτανολόγο και γιατρό Kurt Sprengel το 1807
ακολουθώντας την καθορισμένη από τον Forster βοτανική ονομασία Solanum
viride.
Αργότερα, το φυτό έχει περιγραφεί πολλές φορές με διαφορετικά ονόματα, όπως το 1852 από τον Γάλλο βοτανολόγο Michel Félix Dunal με την ονομασία Solanum
uporo, ονομασία με την οποία το φυτό απαντάται συχνά σήμερα. Ωστόσο, το 1864 έλαβε το όνομά
"Ντομάτα των κανίβαλων" από τον Berthold
Seemann, το οποίο αντικατοπτρίζεται επίσης στην επιστημονική ονομασία Solanum
anthropophagorum. Ο ίδιος ανέφερε ότι είχε μάθει από τους ιθαγενείς των νησιών Φίτζι οι οποίοι εκείνη τη χρονική περίοδο θεωρούνταν ακόμη περιστασιακά κανίβαλοι, ότι η ανθρώπινη σάρκα ήταν δύσκολο να χωνευτεί, αλλά ήταν πιο εύπεπτη όταν μαγειρευόταν μαζί με τρία διαφορετικά είδη φυτών. Τα είδη αυτά είναι από την μία πλευρά η ντομάτα των κανιβάλων που ήταν καλλιεργούμενο είδος, από την άλλη πλευρά, τα φύλλα των Malawari
(Trophis anthropophagorum) και Tudano (Homalanthus pedicellatus). Ενώ τα Malawari και Tudano είναι άγρια δέντρα, η ντομάτα των κανιβάλων ήταν καλλιεργούμενο είδος που συχνά αναφέρεται ότι καλλιεργούταν κοντά στην
bure-ni-sa (σπίτι των ξένων) καλύβα στην οποία στεγάζονταν οι νεκροί του πολέμου. Σύμφωνα με τον
Seaman, υπήρξε μια δεισιδαιμονία μεταξύ του ιθαγενούς πληθυσμού, ότι όποιος αγγίζει τα παιδιά με τα χέρια που είχαν προηγουμένως αγγίξει την ανθρώπινη σάρκα προκαλεί ασθένεια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το κρέας αγγιζόταν μόνο με μεγάλες ξύλινες πιρούνες.
Αρχικά, τύλιγαν το κρέας των σκοτωμένων εχθρών σε φύλλα και το έψηναν στη φωτιά επάνω σε πέτρες, ενώ αργότερα χρησιμοποιούσαν τα μεγάλα δοχεία που
αγόραζαν από τους ψαράδες των ολοθούριων (αγγουριών
της θάλασσας) για να μαγειρέψουν αρχικά το κρέας.
Και στη συνέχεια το σέρβιραν με χόρτα και ψημένους καρπούς του φυτού, βασικά σαν σάλτσα ντομάτας, όπως κάνουμε τώρα στα ζυμαρικά.
Σήμερα δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η άγρια μορφή αυτού του φυτού χρησιμοποιείται για φαγητό, αλλά μια μορφή με μεγαλύτερα φύλλα και φρούτα (ποικιλία «Anthropophagorum») παραδοσιακά καλλιεργείται στα χωριά και κοντά στα χωριά ως τροφή.
Είναι βρώσιμοι οι καρποί που
μοιάζουν στην εμφάνιση με τις ντομάτες και χρησιμοποιούνται για τη παρασκευή σαλτσών.
Επίσης τρώγονται τα φύλλα και νεαρά στελέχη - μαγειρεμένα όπως τα χόρτα.
Οι ρίζες του S. uporo είναι δηλητηριώδεις. Περιέχουν στεροειδή αλκαλοειδή.
Πηγή:
https://de.wikipedia.org/wiki/Menschenfressertomate
https://www.asklepios-seeds.de/gb/solanum-uporo-seeds.html
http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Solanum+viride