Μπανανιά του Νερού - Typhonodorum lindleyanumca

Μπανανιά του Νερού - Typhonodorum lindleyanum

Το Typhonodorum είναι ένα μονοτυπικό γένος ανθισμένων φυτών στην οικογένεια Araceae. Το μοναδικό είδος που αποτελεί το γένος αυτό είναι το Typhonodorum lindleyanum. Το γένος είναι ενδημικό στη Μαδαγασκάρη, τις Κομόρες, τη Ζανζιβάρη και τον Μαυρίκιο. Αυτό το γένος πιστεύεται ότι έχει στενή σχέση με το Peltandra, παρόλο που το Peltandra βρίσκεται μόνο στη βόρεια Αμερική. Δεν φαίνεται να υπάρχουν στενά συγγενικά γένη στην αφρικανική ηπειρωτική χώρα και δεν υπάρχουν απολιθώματα που να συνδέουν τα δύο γένη. Ωστόσο ως εξήγηση έχει προταθεί ότι, υπήρχε κάποτε ένα γένος στην Αφρική από το οποίο προέρχονταν τα δύο γένη. Το γένος της αφρικανικής ηπειρωτικής χώρας εξαπλώθηκε στη βόρεια Αμερική και στη Μαδαγασκάρη πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια πριν διαχωριστεί στα δύο γένη. Στη συνέχεια, το αφρικανικό γένος εξαφανίστηκε και τα γένη της βόρειας Αμερικής και της Μαδαγασκάρης παρέμειναν.

Το Typhonodorum lindleyanum ή μπανανιά του νερού είναι το μόνο μέλος του γένους Typhonodorum Έχει μια πραγματικά εντυπωσιακή εμφάνιση: την όψη ενός φυτού μπανάνας με μεγάλα φύλλα σαν Κολοκάσια (Colocasia esculenta -  taro).

Το Typhonodorum lindleyanum βρίσκεται κοντά στις όχθες από λασπώδη ρυάκια ή σε έλη. Συνήθως βρίσκεται σε παρθένες εκτάσεις γλυκού νερού των βάλτων κοντά σε θάλασσα.

Το Typhonodorum lindleyanum είναι ένα πολυετές φυτό που παράγει έναν ευθύ, εύρωστο ψευδοκορμό τύπου μπανανιάς, με διάμετρο έως 30 εκατοστά, ο οποίος ολοκληρώνεται με μια ροζέτα φύλλων που ξεκινούν στην κορφή του κορμού, από ένα μικρό οριζόντιο σαρκώδες ρίζωμα. Το ύψος είναι συνήθως 1,5 έως 2,5 μέτρα, αλλά μπορεί να φτάσει τα 4 μέτρα.

Ο ψευδοκορμός σχηματίζεται από καφέ, νεκρά φύλλα. Το προεξέχον τμήμα του μίσχου έχει μήκος 30-100 εκατοστά, είναι πράσινο και χυμώδες, με πολυάριθμα φύλλα. Το φύλλο είναι τριγωνικό σα βέλος, ανοιχτό πράσινο, μήκους 70-140 εκατοστών και πλάτους 55-85 εκατοστών. Οι δίσκοι φύλλων των νεαρών φυτών είναι στενότεροι. Η κεντρική νεύρωση είναι αρκετά πλατιά: 1-1.5 εκατοστά στη βάση.

Ο μίσχος είναι όρθιος, με μήκος 40-50 εκατοστά και διάμετρο 3 εκατοστά. Μετά την ανθοφορία, κρέμεται. Η σπάθη του άνθους έχει μήκος 45-80 εκατοστά, στενεύει μεταξύ των αρσενικών και θηλυκών λουλουδιών, τυλίγεται για να σχηματίσει ένα σωλήνα προς τη βάση. Το άνθος είναι κίτρινο, μήκους 35-55 εκατοστά και διάμετρος 3 εκατοστά. Ανθίζει όλο το χρόνο.

Η ταξικαρπία έχει μήκος 17 εκατοστά και διάμετρο 12 εκατοστά, η σπάθη γίνεται πράσινη και έπειτα καταστρέφεται μετά την ωρίμανση του καρπού. Ο καρπός είναι σφαιρικός, σαν ωοειδές μούρο, διαμέτρου 4 εκατοστών, σε φωτεινό κίτρινο χρώμα, με ένα και μερικές φορές δύο σπόρους. Οι σπόροι είναι πεπλατυσμένοι, με διαστάσεις 3?3 εκατοστά και 1,5 εκατοστά πάχος, σε πρασινοκαφέ χρώμα.

Το φυτό συλλέγεται από τη φύση και χρησιμοποιείται από τους ντόπιους. Τους παρέχει τρόφιμο αμφίβολης αξίας, αλλά επίσης φάρμακα και καλής ποιότητας ίνες. Μερικές φορές αναπτύσσεται ως διακοσμητικό.

Στις τροπικές περιοχές, μπορεί να αναπτυχθεί στον κήπο όλο το χρόνο. Σε εύκρατες περιοχές μπορείτε να το διαχειριστείτε ως πορτοκαλιά: εσωτερικά το χειμώνα και έξω το καλοκαίρι. Μπορεί επίσης να καλλιεργηθεί ως φυτό εσωτερικού χώρου ή σε θερμαινόμενο θερμοκήπιο. Στους τροπικούς, αυτό είναι ένα χωροκατακτητικό είδος.

Το όνομα του φυτού Typhonodorum προέρχεται  από τον ελληνικό τυφώνα (τυφώνας, κυκλώνας) και doron (δώρο).  Lindleyanum: προς τιμήν του John Lindley, γνωστού αγγλικού βοτανολόγου (1817-1898). Κοινές ονομασίες του φυτού: Μπανάνα του νερού, μανγκόκα, μανγκίμπο, βίχα, via, mgombakofi, mtongonya

Τα φρούτα και το ρίζωμα είναι δηλητηριώδη, αλλά τρώγονται τοπικά μετά από παρατεταμένο βρασμό

Το ρίζωμα  πρέπει να μαγειρευτεί σχολαστικά. Από το ρίζωμα λαμβάνεται ένα βρώσιμο άμυλο με ξήρανση της τριμμένης βάσης του φυτού σε χαμηλή φωτιά. Παρά τη δράση της φωτιάς, αυτό το άμυλο προκαλεί κνησμό στο στόμα, ακόμη και στον οισοφάγο. Είναι πιο συνηθισμένο, οι ρίζες των φυτών αυτής της οικογένειας όταν προορίζονται για κατανάλωση, πρώτα να ψήνονται σε υψηλή θερμοκρασία για κάποιο χρονικό διάστημα, συχνά να κονιοποιούνται με χτύπημα και στη συνέχεια να ψήνονται ξανά. Αυτός είναι ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος καταστροφής των τοξινών, αν και ακόμη και τότε δεν είναι ανήκουστο για τους ανθρώπους να βιώσουν τον κνησμό του στόματος.

Ο κόνδυλος μπορεί να αποφλοιωθεί και να τεμαχιστεί σε μικρές φέτες, οι οποίες βράζονται και πλένονται αρκετές φορές για να απομακρυνθεί μέρος της τοξικής ύλης. Στη συνέχεια προστίθεται γάλα καρύδας και είναι έτοιμο προς βρώση. Εναλλακτικά, οι φέτες μπορούν να εμποτιστούν με νερό για δύο ημέρες και μετά να στεγνώσουν στον ήλιο. Οι αποξηραμένες φέτες χτυπιούνται για να γίνουν μια σκόνη σαν αλεύρι, το οποίο μαγειρεύεται όπως παρασκευάζεται το ουγκάλι.  Η ρίζα θεωρείται κυρίως ως τρόφιμο λιμού και τρώγεται όταν δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο διαθέσιμο.

Ο  καρπός  τρώγεται μαγειρεμένος. Πρέπει να βράσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Για τους καρπούς ισχύουν οι ίδιες παρατηρήσεις όπως και για το ρίζωμα.

Το άμυλο από το ρίζωμα θεωρείται εξαιρετικό φάρμακο κατά των δαγκωμάτων από δηλητηριώδη ζώα.

Πηγή:
https://en.wikipedia.org/wiki/Typhonodorum
http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Typhonodorum+lindleyanum
https://myjunglegarden.com/2015/11/typhonodorum-lindleyanum/#.WVOkddGQwdU