Ποντεδέρια (Pontederia cordata)

Ποντεδέρια - Pontederia spp.

Η Ποντεδέρια (Pontederia) είναι ένα γένος ανθεκτικών τρίστυλων υδρόβιων φυτών κοινώς γνωστό σαν "pickerel weeds" Η Pontederia είναι ενδημικό της Αμερικής και εξαπλώνεται από τον Καναδά ως την Αργεντινή, όπου και συναντάται σε ρηχά νερά και σε βάλτους. το γένος ονομάστηκε έτσι από τον Λινναίο προς τιμή του Ιταλού βοτανολόγου Giulio Pontedera.

Η Pontederia έχει μεγάλα κερώδη φύλλα, χυμώδη κλαδιά και ένα χοντρό πέλμα από ινώδεις ρίζες. Τα ριζώματα τα οποία επιτρέπουν γρήγορο αποικισμό μα βλαστική αναπαραγωγή. Τα είδη είναι πολυετή και παράγουν ένα μεγάλο σπίδακα από άνθη το καλοκαίρι. 

Η Pontederia cordata, έχει ένα έρπον ρίζωμα και στητά σαρκώδη σκουροπράσινα φύλλα που μοιάζουν ελαφρώς με σχήμα καρδιάς. Το καλοκαίρι παράγει τσαμπιά από μπλε-βιολετί και σε σχήμα χωνιού λουλούδια. Αυτή η ποικιλία αναπτύσσεται σε ύψος από 45 μέχρι 60 εκ. Η Pontederia cordata (Pickerel Rush) ονομάστηκε από τον Giulio Pontedera, καθηγητή της βοτανικής στην Padua ο οποίος έζησε το 1688-1757. Cordata σημαίνει "με σχήμα καρδιάς". Το όνομα "pickerelweed" προέρχεται από το ψάρι pickerel (είδος τούρνας - ποταμόψαρο) με το οποίο συνυπάρχει το φυτό στον ίδιο βιότοπο.

Η Pontederia lanceolata έχει στενότερα φύλλα και φτάνει σε ύψος 120 με 150 εκ. Είναι ενδημική στις νοτιοανατολικές Η.Π.Α. και γι' αυτό δεν είναι τόσο ανθεκτική σαν την Pontederia cordata.

Τα άνθη στις Ποντεδέριες είναι ερμαφρόδιτα (έχουν και αρσενικά και θηλυκά όργανα) και γονιμοποιούνται από μέλισσες. Υπάρχει ένα είδος μέλισσας (Dufourea novae-angliae) η οποία επισκέπτεται αποκλειστικά την Pontederia cordata. Επίσης τα υδρόβια πτηνά τρώνε τους καρπούς του φυτού. Η Pontederia είναι δημοφιλές φαγητό και για τα ελάφια.

Η Pontederia cordata και ένα άλλο είδος της ίδιας οικογένειας, η Eichhornia crassipes, έχουν εξαπλωθεί παρασιτικά σε πολλές τροπικές και θερμές περιοχές της γης αλλά από την άλλη μεριά είναι αποτελεσματικό φίλτρο για τα μολυσμένα νερά σε τεχνητούς υδροβιότοπους.

Η Pontederia cordata είναι ένα σχετικά κοντό εύρωστο υδρόβιο φυτό. Τα βασικά φύλλα που εκτείνονται από τη βάση του φυτού που βρίσκεται κάτω από το νερό είναι μεγάλα σαρκώδη, πράσινα και σε σχήμα καρδιάς.

Τα ακτινωτά, συμμετρικά λουλούδια είναι μικρά και σωληνωτά, με κάλυκα σε σχήμα χωνιού και φτάνουν τα 8 χιλ. σε μήκος. Ο ρηχός κάλυκας ανοίγει σε τρία μέρη: το επάνω, με ένα τρίλοβο χείλος, το μεσαίο με ένα λοβό που έχει δύο κίτρινα στίγματα και το κάτω μέρος που αποτελείται από τρεις διαφορετικούς λοβούς. Ο κάλυκας περιβάλλει τρεις μακριούς στήμονες και τρεις κοντούς και υποστηρίζεται από δύο βράκτια. Ένα επάνω και ένα κάτω. Ο καρπός είναι μικρός και μοιάζει με σπόρο 

Η Pontederia είναι φαγώσιμη, τα φύλλα της τρώγονται ωμά σαν σαλάτα και οι καρποί της ψήνονται και τρώγονται σαν ξηροί καρποί. Οι σπόροι τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι όπως το ρύζι ή ξεροί ή αλεσμένοι σαν αλεύρι. Έχουν καρυδάτη γεύση και υφή όταν είναι ωμοί και λέγεται ότι ο καλύτερος τρόπος να φαγωθούν είναι μετά από ένα ελαφρύ ψήσιμο στο φούρνο. Οι νεαροί βλαστοί τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι όπως και το υπόλοιπο φυτό τρώγεται ωμό αλλά και μαγειρεμένο. Μπορεί να προστεθεί σε σαλάτες, να μαγειρευτεί όπως το σπανάκι ή να προστεθεί σε σούπες.

Το εκχύλισμα του φυτού μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν αντισυλληπτικό.

Πηγή:
http://en.wikipedia.org/wiki/Pontederia
http://www.botany.com/pontederia.html
http://www.bio.brandeis.edu/fieldbio/Wildflowers_Kimonis_Kramer/
PAGES/PICKERELWEED_PAGE_FINAL.html
http://www.pfaf.org/database/plants.php?Pontederia+cordata