|
Μποροχό (Alibertia patinoi - Borojoa patinoi). Άνθη και καρποί
|
Μποροχό - Alibertia patinoi - Borojoa patinoi
Το Alibertia patinoi (Borojoa patinoi) είναι ένα μικρό (2-5 μέτρα), δίοικο δέντρο των τροπικών δασών, γνωστό με το όνομα borojo. Είναι ένα από τα λίγα της οικογένειας Rubiaceae που έχει φαγώσιμους καρπούς.
Το άγριο φυτό είναι ενδημικό και αυτοφυές στις δυτικές και νότιες κοιλάδες του Αμαζόνιου ποταμού, στη κοινή ζώνη μεταξύ Περού, Βραζιλίας και Βολιβίας. Επίσης, στην περιοχή
Collided, στην ήσυχη ακτή της Κολομβίας και στη ζούγκλα
Darien, στα σύνορα μεταξύ Παναμά και Κολομβίας.
Αναπτύσσεται επίσης στη βορειοδυτική περιοχή της Κολομβίας στο τμήμα Choco, στην επαρχία Esmeraldas του Ισημερινού και σε περιοχές με μεγάλη υγρασία και θερμοκρασία.
Το Borojo είναι λέξη των νομάδων του Παναμά και σημαίνει: boro = καρδιά, jo = φρούτο (φρούτο σε σχήμα καρδιάς ή στρογγυλό, σφαιροειδές φρούτο).
Υπάρχουν αυτοφυή δέντρα
Borojo, αλλά και καλλιεργούμενα (εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 3000 εκτάρια καλλιεργούμενων δέντρων) και διατίθεται στην τοπική αγορά της δυτικής Κολομβίας.
Το Borojoa patinoi είναι θάμνος από 3 μέχρι 5 μέτρα ύψος. Με ευθείς μίσχους, φύλλα σταυρωτά, με εμφανή παράφυλλα, και δερματώδη υφή.
Το δέντρο έχει γκρι-καφέ φλοιό και μερικές φορές έχει δύο ή τρεις μικρότερους κορμούς, εκτός από τον έναν κεντρικό. Χρειάζεται υψηλή υγρασία (πάνω του 85%) και θερμοκρασία (κατά μέσο όρο τουλάχιστον 25 ° C) για να ευδοκιμήσει, αν και μπορεί να αντέξει στους απότομους παγετούς μικρής διάρκειας, καθώς και στις πλημμύρες.
Το δέντρο borojo χρειάζεται πολλή σκιά, και συνήθως αναπτύσσεται κάτω από τη σκιά άλλων δέντρων. Το
Borojo είναι δίοικο φυτό (χωριστά αρσενικά και θηλυκά φυτά). Τα αρσενικά φυτά
Borojo έχουν συστάδες με λευκά, αρωματικά άνθη. Τα θηλυκά έχουν ένα μόνο λευκό λουλούδι στις άκρες των κλαδιών. Μόνο τα θηλυκά φυτά παράγουν καρπούς. Τα αρσενικά άνθη είναι σε ομάδες, με κοντό κάλυκα, πρισματικό ή κωνικό, συνήθως ακτινόμορφα, άμισχα, πενταμερή και μερικές φορές τετραμερή χωρίς καμιά ωοθήκη ή, αν υπάρχει, είναι υποτυπώδης ή μη λειτουργική. Τα θηλυκά άνθη είναι μονήρη και βρίσκονται στην άκρη του μίσχου, έχουν δύο ζεύγη από βράκτια παράφυλλα, έξι μακρύτερα στίγματα και
χαμηλότερα την ωοθήκη, με τον ομφάλιο κάλυκα στη βάση, έξι κοιλότητες και πολλά ωάρια, στεφάνη άνθους από έξι μέχρι εννέα πέταλα, γραμμικό στήμονα κενό ή στείρο.
Ο καρπός είναι μεγάλος (περίπου στα 12 εκατ. μήκος), με στρογγυλό σχήμα,
αρχικά σε πράσινο χρώμα και φωτεινό καφέ στην ωρίμανση
και βάρος περίπου 740-1000 γραμμάρια. Ο πολτός αποτελεί το 88% του συνολικού βάρους. Ο πολτός του καρπού αποτελείται από το μεσοκάρπιο και το ενδοκάρπιο, χωρίς εμφανή διαχωρισμό από το κέλυφος, με βάρος μεταξύ 90 και 640 γραμμαρίων. Κάθε καρπός διαθέτει 90 με 640 σπόρους.
Ο καρπός του borojo συγκομίζεται μάλλον με πρωτόγονες συνθήκες. Επειδή ευδοκιμεί σε πολύ πλούσιο χώμα, στις όχθες του ποταμού που βρίσκονται στις ζούγκλες της επαρχίας
Darien, θα ήταν αρκετά δύσκολο να χρησιμοποιηθούν άλλα
μεταφορικά μέσα, εκτός από άλογα, για την συγκομιδή αυτού του σπάνιου φρούτου.
Οι καρποί δεν μαζεύονται όσο είναι ακόμα άγουροι. Στην ωρίμανση, ο καρπός γίνεται καφέ και πέφτει στο έδαφος. Μόνο τότε είναι έτοιμος για να
συλλεχτεί, και μόνο τότε έχει όλες τις γνωστές, θρυλικές ιδιότητές του. Τα δέντρα δεν κόβονται ποτέ ούτε ξεριζώνονται. Μετά τη συγκομιδή, οι καρποί μεταφέρονται με βάρκες από τα ποτάμια του Darien στον Ειρηνικό, όπου φορτώνονται σε πλοίο και το οποίο στη συνέχεια έρχεται στην Πόλη του Παναμά.
Το borojo έχει μια νόστιμη, γλυκιά, όξινη γεύση - σαν δαμάσκηνο με νότες βανίλιας. Οι ντόπιοι χρησιμοποιούν τον πολτό για να παρασκευάσουν χυμό, κομπόστες, μαρμελάδες, γλυκά, κρασί ή τον τρώνε απευθείας ως συμπλήρωμα διατροφής, όταν ταξιδεύουν μέσα στις ζούγκλες. Στην Κολομβία, ο καρπός borojo χρησιμοποιείται ως συστατικό σε ένα ποτό που ονομάζεται
"jugo de amor" ή "χυμός αγάπης" και θεωρείται αφροδισιακό. Αυτό το σκεύασμα πωλείται συνήθως σε
πάγκους έξω από τα γήπεδα, στους άνδρες που πηγαίνουν σπίτι μετά τον αγώνα.
Έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία τραυμάτων και διαφόρων ασθενειών, για εξισορρόπηση του σακχάρου στο αίμα, τον έλεγχο της αρτηριακής υπέρτασης, για ασθένειες των βρόγχων, ως βοήθημα σε εμμηνορροϊκές ενοχλήσεις των γυναικών,
ως παραδοσιακό φάρμακο με υποτιθέμενα αφροδισιακά
αποτελέσματα καθώς και ποικίλους θεραπευτικούς σκοπούς.
Το Borojo έχει υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης, ασκορβικού οξέος, ασβεστίου και σιδήρου, και πολύ υψηλά επίπεδα φωσφόρου. Το εκχύλισμα
borojo πωλείται και στο διαδίκτυο, ως τρόφιμο υγιεινής διατροφής.
Πηγή: