Ήμερη καλλιεργούμενη Κάννα (Canna X generalis)

Κάννα - Canna

Η ομάδα της κάννας  αποτελείται από εξήντα φυλλοβόλους, ριζωματώδεις και τροπικούς πολυετείς θάμνους, οι οποίοι είναι ενδημικοί στα υψίπεδα, υγρά δάση της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής. Δύο, υδρόβιες ποικιλίες, η Canna flaccida και η Canna glauca είναι ενδημικές των νότιων βάλτων. Αυτά τα φυτά χαίρουν μεγάλης εκτίμησης για το πανέμορφο, ζωηρόχρωμο φύλλωμά τους και τις ελκυστικές απολήξεις τους που μοιάζουν με άνθη γλαδιόλας. 

Οι κάννες, μοιάζουν με δέντρα μπανανιάς χωρίς τον κορμό! Αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς οι κάννες είναι συγγενικό είδος με τις μπανανιές και τα τζίντζερ (πιπερόριζα). Τα πλατιά διπλωμένα φύλλα τους βλασταίνουν από τα χοντρά, πολλαπλά-μάτια του ριζώματος, ακριβώς όπως συμβαίνει με τα μεγαλύτερα εδώδιμα ξαδέλφια τους. Παρ όλα αυτά, τα άνθη του φυτού είναι ο βασικός λόγος που η κάννα απολαμβάνει μεγάλης εκτίμησης και υπόληψης. Από την τροπική κάννα  Canna indica (Indian shot) δημιουργήθηκαν  υβρίδια και και έγιναν διασταυρώσεις με άλλα είδη κάννας, όπως η χρυσαφένια κάννα (C. flaccida), ενδημικό της βόρειος Αμερικής.

Η τροπική κάννα  Canna indica (Indian shot) είναι μια ανθεκτική πολυετής πόα, που φτάνει το ένα μέτρο σε ύψος και αναπτύσσει παχύ, διακλαδιζόμενο, υπόγειο ρίζωμα. Τα μεγάλα πράσινα φύλλα του στενεύουν κωνικά και καταλήγουν σε λεπτούς μίσχους που σχηματίζουν μια θήκη γύρω από τον κεντρικό μίσχο. Αντίθετα από τις πολυάριθμες καλλιεργούμενες ποικιλίες ήμερης κάννας cannas (Canna X generalis), με τα ελκυστικά κίτρινα, πορτοκαλιά, ρόδινα ή κόκκινα άνθη, τα λουλούδια της τροπικής κάννας είναι πολύ μικρότερα και μόνο σε κόκκινο χρώμα. Η κάννα είναι από τα πιο δημοφιλή καλλιεργούμενα λουλούδια σε τροπικούς και εύκρατους κήπους, επειδή παράγει μερικά από τα ομορφότερα εξωτικά άνθη στον κόσμο. Το μοναδικό λουλούδι έχει τρία μικρά πρασινωπά σέπαλα (που εμφανίζονται σαν βράκτια), τρία πράσινα ή χρωματιστά πέταλα, και πέντε (ή λιγότερους) πολύ ελκυστικούς πεταλοειδείς ψευτοστήμονες που αποκαλούνται στημονίδια. Τα μεγάλα, ζωηρόχρωμα στημονίδια σχηματίζουν το κύριο ελκυστικό μέρος του άνθους, που οι άνθρωποι συγχέουν με τα πέταλα. Οι πολύ σκληροί, σφαιρικοί σπόροι παράγονται στις ανώμαλες, κυλινδρικές κάψες, αφού  έχουν μαραθεί και έχουν πέσει τα άνθη. Λόγω του πυκνού, ξυλώδους περιβλήματος των σπόρων, οι σπόροι πρέπει να χαραχτούν και να ενυδατωθούν με νερό πριν από τη βλάστηση. 

Οι σφαιρικοί μαύροι σπόροι της τροπικής κάννας είναι τόσο σκληροί και τέλεια σφαιρικοί, που μοιάζουν με σκάγια από φυσίγγι κυνηγετικού όπλου. Στην πραγματικότητα, είναι τόσο μεστοί και πυκνοί, που βυθίζονται εύκολα στο νερό. Κάτω από ένα μεγεθυντικό φακό οι σπόροι φαίνεται να διαθέτουν στην επιφάνειά τους βαθουλώματα με την ίδια ακρίβεια, όπως η υφή της επιφάνειας ενός μετάλλου. Οι σπόροι (όπως και το φυτό) ονομάζονται "Indian shot",  (ινδικός πυροβολισμός), λόγω της επιφανειακής ομοιότητάς τους με το μολύβι που διέθεταν τα πυρομαχικά του 18ου και 19ου αιώνα. Αν και δεν υπάρχει πλήρης απόδειξη γι' αυτό, οι σπόροι μπορεί να είχαν χρησιμοποιηθεί στα μουσκέτα (εμπροσθογεμή τυφέκια) της εποχής εκείνης, όταν το μολύβι των πυρομαχικών δεν ήταν διαθέσιμο. Σε όλες τις τροπικές περιοχές του κόσμου αυτές οι λαμπερές μαύρες χάντρες δένονται με σπάγκο σε σκουλαρίκια και περιδέραια και συχνά αποτελούν το μεσοδιάστημα ανάμεσα σε μεγαλύτερες χάντρες ή αναμιγνύονται με ασημένια ψευτοστολίδια, (μπιχλιμπίδια) και  πολύτιμους λίθους. Σύμφωνα με την Ινδική λαογραφία, οι σπόροι πρέπει να τρυπηθούν πριν ωριμάσουν, για να χρησιμοποιηθούν στα περιδέραια. Σε πολλά καλλιεργούμενα υβρίδια κάννας, οι σπόροι έχουν στενόμακρο σχήμα.

Η κάννα είναι εδώδιμη όπως οι μεγαλύτεροι της συγγενείς. Τουλάχιστο μερικά τμήματά της. Τα μεγάλα και πολύκλαδα ριζώματα είναι γεμάτα με αμυλώδη τροφή. Τα νεαρότερα και πιο τρυφερά τμήματα μπορούν να κοπούν σε μικρά και ψιλά κομμάτια κι έπειτα να βράσουν ή να πολτοποιηθούν με άλεση και να γίνουν γεύμα. Οι κάτοικοι των τροπικών προσθέτουν μέσα σε αυτό το φαγητό τρυφερά βλαστάρια από palm cabbage (ένα είδος φοίνικα) για περισσότερο άρωμα και νοστιμιά.

Πηγή:
http://waynesword.palomar.edu/pljune98.htm
http://www.floridata.com/ref/c/cann_xge.cfm
http://www.survivaliq.com/survival/edible-and-medicinal-plants-canna-lily.htm