|
Φερονία - Ξυλόμηλο
( Limonia acidissima). Άνθη και καρποί.
|
Φερονία - Ξυλόμηλο - Limonia acidissima
Το Limonia acidissima (συνώνυμα: Feronia limonia Swingle, F. elephantum
Correa, Schinus limonia L.) είναι το μόνο είδος στο μονοτυπικό γένος
Limonia, στην οικογένεια Rutaceae. Τα κοινά αγγλικά ονόματα τού είδους είναι wood-apple και elephant-apple.
Ένα αληθινό δέντρο πολλαπλών χρήσεων, που είτε
συλλέγεται από την άγρια φύση είτε καλλιεργείται τόσο για τα βρώσιμα φρούτα του όσο και για το ευρύ φάσμα φαρμακευτικών και άλλων χρήσεών του.
Το Limonia acidissima είναι ένα μεγάλο δέντρο ύψους 9 μέτρων, με τραχύ, αγκαθωτό φλοιό.
Το δέντρο με αργή ανάπτυξη είναι όρθιο, με μερικά κλαδιά προς τα πάνω να κάμπτονται προς τα έξω κοντά στην κορυφή, όπου υποδιαιρούνται σε λεπτά κλαδιά που γέρνουν στις άκρες. Ο φλοιός είναι ραβδωτός, σχισμένος και φολιδωτός και υπάρχουν αιχμηρά αγκάθια: 2-5 εκ σε μερικά από τα κλαδιά ζιγκ-ζαγκ.
Τα φυλλοβόλα, εναλλακτικά φύλλα, μήκους 7,5-12,5 εκ, σε σκούρο πράσινο, δερματώδη, συχνά οδοντωτά, αμβλεία ή οδοντωτά στην κορυφή, είναι διάστικτα με αδένες ελαίου και ελαφρώς λεμονάτο άρωμα, όταν συνθλίβονται. Θαμπά-κόκκινα ή πρασινωπά άνθη με πλάτος 1,25 εκ, φέρουν μικρές, χαλαρές, τερματικές ή πλευρικές ανθήλες. Συνήθως είναι αμφιφυλόφιλα.
Ο καρπός είναι στρογγυλός έως οβάλ, πλάτους 5-12,5 εκ. Με φλοιό σκληρό, ξυλώδη, γκριζωπό λευκό, πάχους περίπου 6 χιλ. Ο πολτός είναι καστανός, λιπαρός, με οσμή, ρητινώδης, στυπτικός, οξύς ή γλυκαντικός, με πολλούς μικρούς, λευκούς σπόρους διασκορπισμένους μέσα του.
Το φρούτο μοιάζει με το φρούτο Bael (Aegle
marmelos), επίσης γνωστό ως Wood apple (ξυλόμηλο). Το σχήμα των φρούτων μοιάζει με μήλο και το όνομα
ξυλόμηλο οφείλεται στο σκληρό κέλυφος των φρούτων. Περιέχει σημαντική ποσότητα πρωτεΐνης, υδατανθράκων, σιδήρου, λίπους, ασβεστίου, Vit-B και C κ.λπ. 100 γραμ ώριμου πολτού φρούτων περιέχει έως 49 KCal.
Το wood-apple είναι ενδημικό και σύνηθες στην άγρια φύση σε ξηρές πεδιάδες της Ινδίας και της Κεϋλάνης, και καλλιεργείται κατά μήκος δρόμων και άκρων χωραφιών και περιστασιακά σε οπωρώνες. Καλλιεργείται επίσης συχνά σε όλη τη νοτιοανατολική Ασία, στη βόρεια Μαλαισία και στο νησί Penang. Στην Ινδία, ο καρπός ήταν παραδοσιακά «φαγητό του φτωχού» έως ότου αναπτύχθηκαν τεχνικές επεξεργασίας στα μέσα της δεκαετίας του 1950.
Ο καρπός χρησιμοποιείται στην παρασκευή χυμού φρούτων με στυπτικές ιδιότητες και σε μαρμελάδες. Τα ώριμα φρούτα μπορούν να γίνουν τουρσί (πουρές με πράσινο τσίλι, ζάχαρη και αλάτι).
Ένα είδος αυτών των φρούτων προσφέρεται στους θεούς Shiva και Ganesha στο pujas, τελετουργικό τού Ινδουισμού. Η πλειοψηφία των ινδουιστικών ναών έχει ένα ιερό δέντρο μέσα στην σύνθεσή του και είναι γνωστό ως Sthala Vriksha.
Η φλούδα πρέπει να σπάσει με σφυρί. Ο εσωτερικός πολτός, αν και κολλώδης, τρώγεται ωμός με ή χωρίς ζάχαρη ή αναμιγνύεται με γάλα καρύδας και σιρόπι φοινικέλαιου και πίνεται ως ποτό ή καταψύχεται ως παγωτό. Χρησιμοποιείται επίσης σε chutneys και για την παρασκευή ζελέ και μαρμελάδας. Το ζελέ είναι μοβ και μοιάζει πολύ με μαύρο φραγκοστάφυλο.
Ένα εμφιαλωμένο νέκταρ παρασκευάζεται αραιώνοντας τον πολτό με νερό, περνώντας μέσα από μια σίτα για να αφαιρέσουν τους σπόρους και τις ίνες, περαιτέρω αραιώνοντας, στραγγίζοντας και παστεριώνοντας. Ένας διαυγής χυμός για ανάμειξη με άλλους χυμούς φρούτων, λαμβάνεται με διαύγαση του νέκταρ με Pectinol R-10. Ο πολτός που έχει γλυκανθεί με σιρόπι από ζαχαροκάλαμο ή ζάχαρη από φοίνικα, κονσερβοποιείται και αποστειρώνεται. Ο πολτός μπορεί να ψυχθεί για μελλοντική χρήση αλλά δεν έχει στεγνώσει ικανοποιητικά με άλλες μεθόδους.
Ο πολτός αντιπροσωπεύει το 36% ολόκληρου του καρπού. Η περιεκτικότητα τού πολτού σε πηκτίνη είναι 3 έως 5% (απόδοση 16% σε ξηρό βάρος). Οι σπόροι περιέχουν ένα ήπιο, μη πικρό, έλαιο πλούσιο σε ακόρεστα λιπαρά οξέα.
Ο καρπός χρησιμοποιείται πολύ στην Ινδία ως τονωτικό του ήπατος και της καρδιάς και, όταν είναι άγουρος, ως στυπτικό μέσο για τη διακοπή της διάρροιας και της δυσεντερίας και, ως αποτελεσματική θεραπεία για τον λόξυγγα, τον πονόλαιμο και τις ασθένειες των ούλων. Ο πολτός τοποθετείται πάνω σε δαγκώματα και τσιμπήματα δηλητηριωδών εντόμων, όπως και ο φλοιός σε σκόνη.
Ο χυμός των νεαρών φύλλων αναμιγνύεται με γάλα και καραμέλα από ζάχαρη και χορηγείται ως θεραπεία για χολερικά και εντερικά προβλήματα των παιδιών. Το κονιοποιημένο κόμμι, αναμεμιγμένο με μέλι, χορηγείται για να ξεπεραστεί η δυσεντερία και η διάρροια στα παιδιά.
Το λάδι που προέρχεται από τα θρυμματισμένα φύλλα εφαρμόζεται σε φαγούρα και το αφέψημα των φύλλων δίνεται στα παιδιά ως βοήθημα στην πέψη. Τα φύλλα, ο φλοιός, οι ρίζες και ο πολτός φρούτων χρησιμοποιούνται κατά του φιδιού. Οι αγκάθια συνθλίβονται με εκείνα άλλων δέντρων και μια έγχυση λαμβάνεται ως θεραπεία για την εμμηνόρροια. Ο φλοιός
μασιέταιι με αυτόν του Barringtonia και εφαρμόζεται σε δηλητηριώδη τραύματα.
Ο κορμός και τα κλαδιά εκκρίνουν ένα λευκό, διαφανές κόμμι ειδικά μετά την περίοδο των βροχών. Χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του αραβικού κόμμεος, και χρησιμοποιείται επίσης στην κατασκευή υδατογραφιών, μελανιού, βαφών και βερνικιών καλλιτεχνών. Αποτελείται από 35,5% αραβινόζη και ξυλόζη, 42,7% d-γαλακτόζη, και ίχνη ραμνόζης και γλυκουρονικού οξέος.
Το ξύλο είναι κίτρινο-γκρι ή υπόλευκο, σκληρό, βαρύ, ανθεκτικό και εκτιμάται για την κατασκευή, τη διαμόρφωση μοτίβων, τα γεωργικά εργαλεία, τους κυλίνδρους για τους μύλους, τη γλυπτική, τη χάραξη και άλλα προϊόντα. Επίσης χρησιμεύει ως καύσιμο.
Πηγή:
https://en.wikipedia.org/wiki/Limonia_acidissima
https://hort.purdue.edu/newcrop/morton/wood-apple.html