Κάσιους (Anacardium occidentale).

Κάσιους - Anacardium occidentale

Το δέντρο Κάσιους (Anacardium occidentale) είναι ένα τροπικό αειθαλές δέντρο που παράγει το μήλο κάσιους και το σπόρο κάσιους. Το κάσιους ανήκει στην οικογένεια Anacardiaceae, η οποία περιλαμβάνει επίσης μάνγκο και φιστίκι. Το δέντρο παίρνει την επιστημονική του ονομασία από το καρδιόμορφο καρύδι του. 

Το είδος προέρχεται από την Κεντρική Αμερική, τα νησιά της Καραϊβικής και τη βόρεια Νότια Αμερική. Οι Πορτογάλοι άποικοι στη Βραζιλία άρχισαν να εξάγουν φιστίκια κάσιους ήδη από τη δεκαετία του 1550. Από τη Βραζιλία, το κάσιους εισήχθη στις Δυτικές Ινδίες και την Κεντρική Αμερική. Οι Πορτογάλοι αναγνώρισαν την αξία του μήλου και του ξηρού καρπού και μετέφεραν την καλλιέργεια στις αποικίες του Παλαιού Κόσμου. Μέχρι το 1590 το δέντρο κάσιους εισήχθη στην Ανατολική Αφρική και την Ινδία όπου χρησιμοποιήθηκε επίσης για να βοηθήσει τον έλεγχο της διάβρωσης κατά μήκος των παράκτιων περιοχών. Ωστόσο  το 2017, οι σημαντικότερες χώρες παραγωγοί ήταν το Βιετνάμ, η Ινδία και η Ακτή του Ελεφαντοστού. Το μεγαλύτερο δέντρο κάσιους στον κόσμο καλύπτει μόνο του μια περιοχή γύρω στα 7.500 μ2  και βρίσκεται στο Natal, Rio Grande do Norte, στη  Βραζιλία.

Το μήλο κάσιους είναι στην πραγματικότητα ένα πρησμένο δοχείο που συνδέεται με τον αληθινό καρπό, που αποτελείται από το προεξέχον κέλυφος που περιέχει ένα μόνο καρύδι. Το δέντρο κάσιους είναι ένα αειθαλές πολυετές, ανθεκτικό και ταχέως αναπτυσσόμενο, με συμμετρικό, ομπρελοειδές θόλο. Αν και το δέντρο μοιάζει με ένα μεγάλο θάμνο, με κορμό μικρό και συχνά ακανόνιστου σχήματος, είναι ένα αληθινό αειθαλές δέντρο και συχνά φτάνει σε ύψος πάνω από 14 μ. Οι ρίζες αναπτύσσονται κατακόρυφα σε σημαντικό βάθος και σε ακτίνα διπλάσια από την εξάπλωση του θόλου. Τα φύλλα είναι διατεταγμένα ελικοειδώς, με υφή δέρματος, ελλειπτικά έως αχλαδωτά, μήκους 4-22 εκατοστών και πλάτους 2-15 εκατοστών, με ίσιο περιθώριο.

Τα λουλούδια, με μήκος έως 26 εκατοστά, παράγονται σε συμπλέγματα που έχουν σχήμα ανθήλης ή κόρυμβου. Κάθε λουλούδι είναι μικρό, αρχικά ανοιχτό πράσινο και στη συνέχεια γίνεται κοκκινωπό, με πέντε στενά, μυτερά στην απόληξη πέταλα, μήκους 7-15 χιλιοστών. Τα λουλούδια είναι  περίπου 40% τέλεια και 60% αρσενικά, και επικονιάζονται από έντομα. Περίπου το 70% των τέλειων λουλουδιών αποτυγχάνουν να φτιάξουν καρπούς, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται μόνο ένα ή δύο ώριμα καρύδια ανά ταξιανθία. Η ανθοφορία στην ωριμότητα έχει διάρκεια περίπου 55 έως 70 ημέρες.

Ο καρπός του δέντρου κάσιους είναι ένας βοηθητικός καρπός (μερικές φορές ονομάζεται ψευδόκαρπος ή ψεύτικο φρούτο). Αυτό που φαίνεται να είναι ο καρπός είναι μια ωοειδής ή αχλαδόμορφη δομή, ένα υποκάρπιο, που αναπτύσσεται από το μίσχο και από τη θήκη του λουλουδιού. Ονομάζεται μήλο κάσιους, είναι γνωστότερο ως maranon στην Κεντρική Αμερική, και όταν ωριμάζει έχει κίτρινη ή κόκκινη δομή, με μήκος περίπου 5-11 εκατοστά. Είναι βρώσιμο και έχει έντονη "γλυκιά" οσμή και γεύση.  Ο πολτός του μπορεί να μεταποιηθεί σε γλυκόστυφο φρουτοχυμό ή να φιλτραριστεί σε υγρό.

Ο πραγματικός καρπός τού δέντρου είναι μία δρύπη, ένα φρούτο με σλκηρό κουκούτσι, σε σχήμα νεφρού ή γάντι πυγμαχίας, που μεγαλώνει στο τέλος του μήλου κάσιους. Η δρύπη αναπτύσσεται πρώτα στο δέντρο, και στη συνέχεια ο μίσχος επεκτείνεται για να γίνει το μήλο κάσιους. Μέσα στον αληθινό καρπό υπάρχει ένας μοναδικός σπόρος, ο οποίος συχνά θεωρείται καρύδι, με τη γαστρονομική έννοια. Ο σπόρος περιβάλλεται από ένα διπλό κέλυφος που περιέχει μια αλλεργιογόνο φαινολική ρητίνη, το ανακαρδικό οξύ, ένα ισχυρό ερεθιστικό του δέρματος, χημικά συγγενές με το πιο γνωστό αλλεργιογόνο έλαιο urushiol που είναι επίσης μια τοξίνη που βρίσκεται στον συγγενή δηλητηριώδη κισσό. Μερικοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί στα κάσιους, αλλά τα κάσιους είναι λιγότερο συχνά αλλεργιογόνα από τα καρύδια ή τα φιστίκια. Γι' αυτό το λόγο το ακατέργαστο καρύδι κάσιους δεν είναι βρώσιμο απαιτώντας ειδικές τεχνικές επεξεργασίας για να γίνει.

Ο σπόρος κάσιους καταναλώνεται ευρέως. Τρώγεται μόνος του, χρησιμοποιείται σε συνταγές ή μεταποιείται σε τυρί κάσιους ή σε βούτυρο κάσιους. Ο σπόρος κάσιους καταναλώνεται σαν σνακ και στη μαγειρική έχει χρήση παρόμοια με εκείνη που ισχύει για όλους τους σπόρους δέντρων που ονομάζονται ξηροί καρποί.

Τα κάσιους χρησιμοποιούνται συνήθως στην ινδική και στην πακιστανική κουζίνα ολόκληρα σαν γαρνιτούρες σε γλυκά και κάρυ ή αλεσμένα για μια πάστα που αποτελεί τη βάση για σάλτσες κάρυ (π.χ. korma) και σε κάποια γλυκά (π.χ. kaju barfi). Χρησιμοποιείται επίσης σε σκόνη για την παρασκευή πολλών ινδικών γλυκών και επιδορπίων. Στην κουζίνα Goan, τόσο οι ψημένοι όσο και οι ωμοί πυρήνες χρησιμοποιούνται ολόκληροι για να παρασκευάσουν κάρι και γλυκά. Τα κάσιους χρησιμοποιούνται επίσης στην ταϊλανδέζικη και κινεζική κουζίνα, κυρίως σε ολόκληρη μορφή. Στις Φιλιππίνες, το κάσιους είναι ένα γνωστό προϊόν του Antipolo και τρώγεται με suman. Η επαρχία της Pampanga έχει επίσης ένα γλυκό επιδόρπιο που ονομάζεται turrones de casuy, το οποίο είναι marzipan κάσιους τυλιγμένο σε λευκές γκοφρέτες. Στην Ινδονησία, καβουρδισμένα και αλατισμένα κάσιους ονομάζονται kacang mete ή kacang mede, ενώ το μήλο του κάσιους ονομάζεται jambu monyet (μεταφράζεται στα ελληνικά το ροδόμηλο της μαϊμούς).

Στον 21ο αιώνα, η καλλιέργεια του κάσιους αυξήθηκε σε αρκετές αφρικανικές χώρες για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις για παραγωγή γάλακτος από κάσιους, ως μια εναλλακτική φυτική λύση έναντι των γαλακτοκομικών προϊόντων. Στη Μοζαμβίκη παρασκευάζουν ένα κέικ, που λέγεται polana, με κύρια συστατικά του πούδρα από κάσιους και πολτοποιημένη πατάτα. Αυτό το επιδόρπιο είναι δημοφιλές στη Νότιο Αφρική.

Στη Βραζιλία, ο χυμός φρούτων και ο καρπός χρησιμοποιούνται για την παρασκευή γλυκών, χυμών, οινοπνευματωδών ποτών, όπως το cachaca και ως αλεύρι, γάλα ή τυρί. Στον Παναμά, ο καρπός του κάσιους μαγειρεύεται με νερό και ζάχαρη για παρατεταμένο χρονικό διάστημα για να δημιουργήσει ένα γλυκό καφέ επιδόρπιο που ονομάζεται dulce de maranon, με το μαράνο ως ισπανικό όνομα για το κάσιους.

Το λάδι του κάσιους είναι ένα σκούρο κίτρινο λάδι, κατάλληλο για μαγείρεμα ή ντρέσινγκ σαλάτας, που εξάγεται με σύνθλιψη από τα καρύδια κάσιους (συνήθως σπασμένα κομμάτια που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια διαχείρισης). Μπορεί να παραχθεί με απλό κρύο πάτημα.

Τα φύλλα είναι αντιπυρετικά. Χρησιμοποιούνται στη Δυτική Αφρική για τη θεραπεία της ελονοσίας. Στην Ινδία και την Αφρική τα φύλλα χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση προβλημάτων πονόδοντου και ούλων.  Τα φύλλα μπορούν να συλλεχθούν ανά πάσα στιγμή και να ξηρανθούν για μεταγενέστερη χρήση. Ο φλοιός είναι στυπτικός και προκαλεί στο δέρμα ερεθισμό και φουσκάλες. Η έρευνα έχει δείξει ότι είναι επίσης υπογλυκαιμικός, έχοντας την ικανότητα να μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Ο φλοιός χρησιμοποιείται στην ιατρική της Αγιουρβέδα για να αποτοξινώσει από τα δαγκώματα του φιδιού.  Ο φλοιός συλλέγεται όπως απαιτείται και χρησιμοποιείται φρέσκος ή αποξηραμένος  Οι εγχύσεις φύλλων και φλοιού χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία πονόδοντου και ερεθισμένων ούλων, ενώ τα εκχυλίσματα φλοιού και φύλλων και ο χυμός φρούτων λαμβάνονται εσωτερικά για τη θεραπεία της διάρροιας.  Ο χυμός ή το εκχύλισμα του φλοιού θεωρούνται αντισυλληπτικά.

Ο καρπός είναι αντιφλεγμονώδης, στυπτικός και διουρητικός. Το σιρόπι του κάσιους είναι ένα καλό ίαμα για βήχα και κρυολογήματα. Ο χυμός του μήλου κάσιους λέγεται ότι είναι αποτελεσματικός για τη θεραπεία της σύφιλης και χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία προβλημάτων χολέρας και νεφρών. Ο φρέσκος, αψύς χυμός που περιέχεται στο κέλυφος είναι ερεθιστικός. Έχει χρησιμοποιηθεί για την αφαίρεση κονδυλωμάτων καθώς και τη θεραπεία λειχηνών του δέρματος, της λέπρας, κάλων (τύλων και κερατοειδών) και εφαρμόζεται στα πέλματα των ποδιών για να θεραπεύσει ρωγμές και σκασίματα στο δέρμα. Είναι τοξικός για πολλούς οργανισμούς, προκαλώντας ασθένειες, όπως το βακτήριο Staphylococcus.

Το κόμμι είναι βακτηριοκτόνο, μυκητοκτόνο και σκοτώνει σκουλήκια και πρωτόζωα. Εφαρμόζεται εξωτερικά για τη θεραπεία της λέπρας, για τους κάλους και τις μυκητιακές καταστάσεις. Το έγχυμα της ρίζας είναι εξαιρετικά καθαρτικό.

Πηγή:
https://en.wikipedia.org/wiki/Cashew
http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Anacardium+occidentale
https://www.sciencedirect.com/topics/
agricultural-and-biological-sciences/anacardium-occidentale