Μάιος 2002

Γνωρίζετε ότι η φούξια ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Γερμανού βοτανολόγου Leonhard Fuchs ο οποίος δεν είχε δει φυτό φούξιας ποτέ στην ζωή του;

Φούξια (Σκουλαρικιά)

Φούξια (Σκουλαρικιά)

Τα περισσότερα είδη φούξιας κατάγονται από την Νότια Αμερική, από το Μεξικό μέχρι τον πορθμό του Μαγγελάνου. Λίγα είδη επίσης έχουν βρεθεί στην Νέα Ζηλανδία και την Ταϊτή, και πιθανόν να είχαν ταξιδέψει εκεί σε πολύ παλιές εποχές κατά την διάρκεια της ιστορίας του πλανήτη μας. Οι πρώτες αναφορές γι' αυτό το φυτό (όχι με το όνομα φούξια, που το πήρε αργότερα) γίνονται τον 14ο αιώνα. Λέγεται ότι οι Ίνκας στο Περού καλλιεργούσαν τέτοια φυτά (F. Boliviana) για τους φαγώσιμους καρπούς τους.

Η φούξια γνώρισε μεγάλη επιτυχία σαν διακοσμητικό φυτό όταν πρωτοπαρουσιάστηκε στους ευρωπαϊκούς κήπους, αλλά η άφιξή της καθυστέρησε από τις πολιτικές ίντριγκες που επικρατούσαν εκείνη την εποχή. Όταν τελικά η φούξια εμφανίστηκε σαν καλλιεργήσιμο φυτό κατά τα τέλη του 18ου γρήγορα αναδείχτηκε σε διακοσμητικό κατεστημένο και έγινε το πιο δημοφιλές φυτό της Βικτωριανής εποχής, το επισφράγισμα κάθε κήπου. Στη φύση η φούξια απαντάται σε περιοχές που η Ισπανία θεωρούσε ότι της ανήκαν. Οι Ισπανοί προσπάθησαν να κρατήσουν τις αχανείς εκτάσεις του Νέου κόσμου με όσο το δυνατό λιγότερο κόστος. Οι Γάλλοι είχαν εκδιωχθεί από την Καραϊβική αλλά στα τέλη του 17ου αιώνα ο Λουδοβίκος ο 14ος κατάφερε να εγκαθιδρύσει ένα προγεφύρωμα όταν βοήθησε τους Ισπανούς στον πόλεμο με τους Άγγλους με αντάλλαγμα ένα κομμάτι του Νησιού Ισπανιόλα, (Ταϊτή).

Ο Michel Begon, από τον οποίο πήραν το όνομά τους οι Μπιγκόνιες στάλθηκε τότε σαν κυβερνήτης στη νέα περιοχή μαζί με τον Ιερέα Charles Plumier θρησκευτικό εκπρόσωπο και βοτανολόγο. Ο Plumier στάλθηκε στην αμερικανική ήπειρο και για να κάνει έρευνες σχετικά με φαρμακευτικά φυτά, ειδικά για το δέντρο από το οποίο παράγεται η κινίνη, ένα αποτελεσματικό φάρμακο κατά της ελονοσίας, που θέριζε την Ευρώπη εκείνη την περίοδο. Και οι δύο ενδιαφέρθηκαν για την φυσική ιστορία της περιοχής περιγράφοντας τα νέα φυτά του νησιού. Το 1696 ο Plumier βρήκε στο  Santo Domingo, ένα νέο φυτό που οι ιθαγενείς το ονόμαζαν "το φυτό της ομορφιάς". Ήταν ένα θαμνώδες φυτό με κρεμαστά άνθη που είχαν κόκκινα σέπαλα και μπλε πέταλα. Ο Plumier εξέδωσε μια περιγραφή αυτού του φυτού το 1703 και το ονόμασε φούξια (Fouchsia) προς τιμήν του Leonhard Fuchs (1501 - 1566), ενός Γερμανού βοτανολόγου, του οποίου ο Plumier ήταν θαυμαστής για την δουλειά του στην μεθοδολογία και ταξινόμηση των φυτών. Φυσικά ο ίδιος ο Fuchs δεν είχε δει ποτέ στη ζωή του φούξια.  Η ειρωνεία είναι ότι ο Plumier, πέθανε τελικά από ελονοσία όταν ετοιμαζόταν να κάνει το τέταρτο ταξίδι του στην Αμερική.

Οι φούξιες παρέμεναν ξεχασμένες στην Ευρώπη μέχρι το 1773, όταν ο William Hogg έστειλε μερικούς σπόρους από F. triphylla στους βοτανικούς κήπους του Kew, στο Λονδίνο. Οι βοτανικοί κήποι του Kew, εδώ και αιώνες έχουν θεμελιώδη ρόλο στην φυτική έρευνα. Το πρώτο ζωντανό φυτό φούξιας έφτασε στην Ευρώπη εξαιτίας των ζημιών που είχε υποστεί ένα αγγλικό πλοίο στην διάρκεια της επιστροφής του από την Κίνα το 1788. Το πλοίο κάτω από τις διαταγές του πλοιάρχου Firth, έπρεπε να ρυμουλκηθεί στη Χιλή για επισκευές προτού αντιμετωπίσει τα θυελλώδη στενά στο πέραμα του Μαγγελάνου. Κατά την διάρκεια των επισκευών ο Firth έκανε βόλτες στην ακτή και έπεσε τυχαία μπροστά σε ένα εξωτικό φυτό. Σκέφτηκε ότι το φυτό αυτό θα άρεσε στη μητέρα του, έτσι το ξέθαψε και το πήρε μαζί του στο ταξίδι του κρεμασμένο σε ένα καλάθι έξω από το παράθυρο της καμπίνας του. Το φυτό άνθισε και ένας φυτωριούχος από τους κήπους του Kew σύντομα κατάλαβε τις δυνατότητες του φυτού και χωρίς να χάσει χρόνο το πλάσαρε στην πεινασμένη για φυτά ευρωπαϊκή αγορά. Αυτή η επιτυχία οδήγησε πανικό αναζήτησης νέων τύπων φούξιας και μέσα στον επόμενο αιώνα σχεδόν 100 είδη φούξιας είχαν βρεθεί, κυρίως στις περιοχές που βρίσκονταν κάτω από ισπανικό έλεγχο.

Στις μέρες μας υπάρχουν καταγραμμένα περισσότερα από 12.000 είδη, υβρίδια και καλλιεργούμενες ποικιλίες και το ενδιαφέρον για τις φούξιες παραμένει έντονο σε πολλές χώρες.

Πηγή:
http://www.arhomeandgarden.org/plantoftheweek/ articles/Fuchsia.asp
http://www.docum.com/jardin/