|
Αμαμηλίς - Hamamelis
|
Αμαμηλίς -
Hamamelis
Ασφαλώς οι Αμαμηλίδες
(Hamamelis) βρίσκονται σε περίοπτη θέση μεταξύ των
χειμωνιάτικων, ανθοφόρων θάμνων. Τα φυτά
ποτέ δε αποτυγχάνουν να επιδείξουν την
εντυπωσιακή τους παρουσία, τα άνθη είναι
απόλυτα σκληραγωγημένα στην παγωνιά και
δεν καταστρέφονται από το χιόνι, όλες οι
ποικιλίες έχουν
λουλούδια με ευχάριστο άρωμα, τα φύλλα
παίρνουν ένα χρυσαφί φθινοπωρινό χρώμα και
όλα συνηγορούν ώστε αυτό το γένος να
κερδίσει τη συμπάθεια του κάθε φανατικού
καλλιεργητή.
Υπάρχουν τέσσερα είδη, δύο αυτοφυή
στην ανατολική Αμερική και δύο προερχόμενα
από την Ασία, καθώς και ένα υβρίδιο grex των
ασιατικών ειδών. Παρουσιάζει ενδιαφέρον
ότι, ένα από είδη της βόρειας Αμερικής
ανθίζει από το φθινόπωρο μέχρι τις αρχές
του χειμώνα, ενώ τα υπόλοιπα ανθίζουν από
τον Ιανουάριο μέχρι τις αρχές της άνοιξη.
Το είδος Hamamelis japonica
arborea, αρχίζει να δείχνει το
χρώμα του πολύ πριν τα Χριστούγεννα,
συνήθως ένα μήνα νωρίτερα και είναι στα
καλύτερά του αυτό το μήνα. Αρωματίζει τον
αέρα και φωτίζει μια σκοτεινή γωνιά.
Πρωτοεμφανίστηκε στην ευρωπαϊκή
καλλιέργεια το 1862 από το Γερμανό γιατρό,
Phillip Franz Van Siebold (1796-1866) στη δεύτερη επίσκεψή
του στην Ιαπωνία. Φυσικά, κέρδισε γρήγορα
την εκτίμηση των κηπουρών και το 1881
βραβεύτηκε με πιστοποιητικό πρώτης
κατηγορίας, το First Class Certificate, από το Royal Horticultural
Society. Από τότε, το Hamamelis japonica arborea έγινε
από τα αγαπημένα φυτά. Διαφέρει από το Hamamelis
japonica επειδή έχει μακρύτερα κλαδιά που τα
απλώνει σε μεγαλύτερη ακτίνα και σχεδόν
οριζόντια. Τα άνθη του έχουν σχήμα λεπτής
τιράντας, παράγονται σε αφθονία και έχουν
χρώμα βαθύ κίτρινο με κόκκινους σαν αίμα,
κάλυκες.
Ακόμα δημοφιλέστερο είναι το Hamamelis
mollis, αυτοφυές της Κίνας, και ανθοφορία που
ξεκινά λίγο αργότερα. Η καλλιέργειά του
διαδόθηκε το 1879 από τον Charles Maries (1852-1902), ένα
συλλέκτη για λογαριασμό του σταθμού Veitch
Nurseries. Σ' αυτή την πρώτη παρουσίαση πήρε το
όνομα 'Coombe Wood', μετά από την απόκτησή του από
το Veitch στο Kingston Hill. Μεταγενέστερα συλλέχθηκε
από τον Ernest (Chinese) Wilson (1876-1930) το 1907/8. Στις 31
Ιανουαρίου του 1922, το πρώτο βραβείο των
κήπων Merit (Award of Garden Merit) δόθηκε στο Hamamelis mollis
από τη βασιλική φυτοκομική κοινωνία (Royal Horticultural
Society)
σε αναγνώριση της ιδιαίτερης αξίας του
φυτού.
Στον δεντρόκηπο Arnold Arboretum βρέθηκε
ένα υβρίδιο, προερχόμενο από τα δύο
ασιατικά είδη και πολύ αργότερα
ονομάστηκε Hamamelis x intermedia από τον Rehder το 1945.
Μια εκλεκτή ποικιλία, από κάποια αρχικά
σπορόφυτα του 1928, ονομάστηκε 'Arnold Promise' το 1963.
Είχε βραβευτεί με το Award of Garden Merit. Τώρα
υπάρχουν τουλάχιστον 48 ποικιλίες του Hamamelis x intermedia
που διατίθονται στο εμπόριο, πολλές από τις
οποίες έχουν πάρει το βραβείο Awards of Garden Merit.
Τα δύο είδη της βόρειας Αμερικής, το Hamamelis vernalis
και το H. virginiana, δεν είναι τόσο ελκυστικά όσο
οι ασιατικοί συγγενείς τους. Το vernalis Hamamelis
ανθίζει τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο,
ενώ το H. virginiana ανθίζει το φθινόπωρο, ενώ
ακόμα διατηρεί τη φυλλωσιά του.
Το όνομα Αμαμηλίς
(Hamamelis) υιοθετήθηκε από μια
ελληνική λέξη για να δείξει την ομοιότητά
του με δέντρο μηλιάς.
Η Hamamelis virginiana είναι αυτοφυές της βόρειας
ανατολικής Αμερικής, από τη Νέα Αγγλία
μέχρι τη δυτική Μινεσότα. Ο φλοιός του Hamamelis virginiana
(Witch Hazel) είναι ένα
παραδοσιακό βότανο των Ινδιάνων της
βόρειας Αμερικής, που το χρησιμοποιούσαν
για να θεραπεύσουν πληγές, να
αντιμετωπίσουν όγκους, τα προβλήματα
ματιών κ.λπ.. Ένα ισχυρό αιμοστατικό βότανο,
που στη δύση είναι πολύ διαδεδομένο σε
όσους ασχολούνται με βότανα και στους φαρμακοποιούς. Είναι σημαντικό
συστατικό στα ιδιοσκευάσματα σταγόνων για
τα μάτια, κρεμών δέρματος, αλοιφών και τονωτικών
της επιδερμίδας. Χρησιμοποιείται σε μεγάλο
βαθμό ως εξωτερικό επίθεμα στους μώλωπες, τους
πονεμένους μύες, τους κιρσούς, τις αιμορροΐδες, τις ευπαθείς θηλές, τις
φλεγμονές κ.λπ.
Ο φλοιός είναι στυπτικός, αιμοστατικός,
ηρεμιστικός-καταπραϋντικός και τονωτικός. Οι τανίνες
της φλούδας θεωρούνται υπεύθυνες για τις στυπτικές και
αιμοστατικές ιδιότητές της. Το εμφιαλωμένο
νερό από το Witch Hazel είναι ένα
απόσταγμα ατμού, που δεν περιέχει τις
τανίνες του θάμνου και γι' αυτό είναι λιγότερο
αποτελεσματικό στη δράση του από το βάμμα. Ο
φλοιός χρησιμοποιείται εσωτερικά για τη
θεραπεία της διάρροιας, της κολίτιδας, της
δυσεντερίας, των αιμορροΐδων, των κολπικών
εκκρίσεων, της υπερβολικής εμμηνόρροιας,
της εσωτερικής αιμορραγίας και την
εμφανιζόμενη πρόπτωση οργάνων. Κλαδιά
μικρά και μεγαλύτερα μαζεύονται για τη
φλούδα τους την άνοιξη.
Σύμφωνα με το μύθο, τα διχαλωτά
κλαδιά του Witch Hazel, (Hamamelis virginiana), προτιμούνται από τους ραβδοσκόπους
και μπορούν να
χρησιμοποιηθούν για
να ανιχνεύσουν πηγές με υπόγεια νερά.
Πηγή:
http://www.st-andrews.ac.uk/~gdk/stabotanic/jan04pom.htm
http://www.geocities.com/nutriflip/Naturopathy/WitchHazel.html