Νάρα - Πεπόνι της ερήμου (Acanthosicyos horridus).

Νάρα - Πεπόνι της ερήμου - Acanthosicyos horridus

Το Acanthosicyos horridus είναι ένα ασυνήθιστο πεπόνι της βοτανικής οικογένειας Cucurbitaceae, που είναι ενδημικό στην έρημο Namib.Το όνομα του γένους προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «άκανθα» για το αγκάθι και «σύκιος» για το αγγούρι ή την κολοκύθα. Στα αγγλικά είναι γνωστό ως Nara, butter-nuts, ή butterpips. Αυτό το νόστιμο πεπόνι της ερήμου είναι εγγενές στη νότια Αγκόλα, τη Ναμίμπια και τη δυτική Νότια Αφρική, όπου αναπτύσσεται κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού σε μέρη με πρόσβαση στο υπόγειο νερό σε μια από τις πιο ξηρές ερήμους του κόσμου. Σχηματίζει έναν έντονα αγκαθωτό θάμνο ύψους περίπου 1 m που μπορεί να καλύψει τεράστιες εκτάσεις και να φτάσει σε ηλικίες 100 ετών και άνω.

Το Naras είναι ένα ποώδες πολυετές φυτό χαμηλής ανάπτυξης αλλά ευρέως διαδεδομένο. Είναι τυπικό φυτό της ερήμου, με εκτεταμένο ριζικό σύστημα. Είναι ένα δίοικο, άφυλλο, φρεατόφυτο (που σημαίνει ότι οι ρίζες του διεισδύουν βαθιά στο νερό κοντά στον υδροφόρο ορίζοντα) που βρίσκεται σε αμμώδεις ερήμους αλλά όχι σε πετρώδεις πεδιάδες, σε περιοχές με πρόσβαση σε υπόγεια ύδατα όπως εφήμερα ποτάμια και παλαιά κανάλια με κοίτασμα, όπου συσσωρεύεται άμμος στο καταφύγιο των στελεχών του και μπορεί να σχηματίσει κολοβούρες (λοφίσκους) επιφάνειας έως 1000–1500 m2 και ύψους 4 μέτρων. Οι μίσχοι του μπορεί να υψωθούν περισσότερο από ένα μέτρο πάνω από τα κολοβώματα, ενώ το σύστημα των παχιών ριζών του μπορεί να εκτείνεται έως και 50 μέτρα προς τα κάτω. Το φυτό είναι άφυλλο, επομένως οι τροποποιημένοι μίσχοι και οι ράχες μήκους 2–3 εκατοστών χρησιμεύουν ως τα φωτοσυνθετικά «όργανα» του φυτού. Το φυτό μπορεί να επιβιώσει πολλά χρόνια χωρίς νερό.

Αυτό το χαρακτηριστικό του να δεσμεύει την άμμο, βοηθά επίσης το φυτό να σχηματίσει μικροκλίμα μέσα στους αμμόλοφους της ερήμου. Αυτά τα μικροκλίματα παρέχουν τροφή και καταφύγιο για μια ποικιλία σπονδυλωτών. Η παρουσία του φυτού nara συνδέεται με σημαντικά αυξημένη μικροποικιλότητα του εδάφους, πιθανώς λόγω της σκιάς που παρέχει και της έλξης των τροφοσυλλεκτών θηλαστικών που συμβάλλουν στην οργανική ύλη.

Το Acanthosicyos horridus εμφανίζεται συνήθως απουσία άλλης βλάστησης λόγω της σκληρότητας του κλίματος, αν και τα χόρτα Eragrostis spinosa και Stipagrostis sabulicola μπορούν να αναπτυχθούν μεταξύ των λοφίσκων του. Θεωρείται βασικό είδος, επειδή τα πεπόνια, οι σπόροι, οι βλαστοί και τα άνθη του είναι πηγές τροφής για σκαθάρια, αντιλόπες και στρουθοκάμηλους, ενώ μικρά τρωκτικά όπως το Rhabdomys pumilio, το Desmodillus auricularis και το Thallomys nigricauda βρίσκουν καταφύγιο μέσα στο αγκαθωτό κουβάρι των στελεχών του. Το katydid Acanthoproctus diadematus τρέφεται με το φυτό, μετακινούμενο ανάμεσα σε διαφορετικούς θάμνους τη νύχτα.

Οι καρποί του πεπονιού είναι κατά μέσο όρο 1 κιλό,  είναι αγκαθωτοί και έχουν ανοιχτό πράσινο χρώμα. Περιέχει κιτρινοπορτοκαλί πολτό που είναι υδαρής, γλυκός και αρωματικός. Οι μεγάλοι βρώσιμοι σπόροι, λευκού έως κρεμ χρώματος, είναι γνωστοί ως καρύδια βουτύρου ή κουκούτσια, που εξάγονται για χρήση σε αρτοσκευάσματα.

Πριν από την εισαγωγή τού καλαμποκιού στη νότια Αφρική, αυτό ήταν μια παραδοσιακή βασική τροφή για τους ντόπιους. Τα αρχαιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι ήταν βασική τροφή για τουλάχιστον 8.000 χρόνια και ότι μεταφέρθηκε και ίσως και εμπορεύτηκε πολύ καιρό πριν. Δεν έχει εξημερωθεί και οι προσπάθειες εισαγωγής του αλλού, δεν είχαν επιτυχία. Εξακολουθεί να εκτιμάται πολύ ως τρόφιμο από τους ντόπιους για μερικούς από τους οποίους μπορεί να είναι η κύρια τροφή τους για περίπου 4 μήνες το χρόνο. Το φρούτο χρησιμεύει ως πηγή τροφής για τους ανθρώπους της φυλής Nama από τον Φεβρουάριο έως τον Απρίλιο και τον Αύγουστο έως τον Σεπτέμβριο. Πωλούν επίσης μερικούς από τους σπόρους στις αγορές των κοντινών πόλεων.

Τα φρούτα τρώγωνται  ωμά, μαγειρεμένα ή διατηρημένα. Είναι ζουμερά, με ευχάριστη, γλυκοόξινη γεύση. 

Οι ώριμοι καρποί συλλέγονται και είτε θάβονται στο χώμα είτε αφήνονται στον ήλιο για να μαλακώσουν, μετά ξεφλουδίζονται και στη συνέχεια βράζονται μέχρι να χαλαρώσουν οι σπόροι. Ο πολτός αφήνεται να πήξει και αποκτά σκούρο πορτοκαλί χρώμα. Μετά το διαχωρισμό των σπόρων, ο παχύρρευστος πολτός που έχει απομείνει χύνεται και αφήνεται να στεγνώσει στον ήλιο. Στερεοποιείται σε λίγες μέρες, σχηματίζοντας επίπεδα δερματώδη κέικ, που ονομάζονται «γκόα-γκαριμπέμ», τα οποία στη συνέχεια κόβονται σε λωρίδες ή τυλίγονται σε ρολό για αποθήκευση. Αυτά τα φρουτώδη ρολά έχουν καλή ποιότητα διατήρησης και μπορούν να μασηθούν ή να προστεθούν σε χυλό για τον υπόλοιπο χρόνο.

Οι σπόροι τρώγονται  ωμοί ή μαγειρεμένοι. Τρώγονται ψητοί ή βραστοί, μπορούν επίσης να αποθηκευτούν για μελλοντική χρήση. Μπορούν να αλεσθούν σε αλεύρι για μαγείρεμα με άλλα πιάτα. Είναι ένα καλό υποκατάστατο για τα αμύγδαλα και έχουν εξαχθεί σε αρτοποιεία στο Κέιπ Τάουν για χρήση στη ζαχαροπλαστική. Ο πυρήνας έχει μια απαλή υφή σαν βούτυρο. Οι σπόροι περιέχουν περίπου 45% λάδι. Ο σπόρος έχει μήκος έως 15 χιλιοστά.

Από τον σπόρο λαμβάνεται ένα βρώσιμο λάδι. Πρόσφατα, οι σπόροι χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική.

Οι πικρές ρίζες έχουν φαρμακευτική αξία. Είτε μασημένες είτε σε αφέψημα, χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ναυτίας, του στομαχόπονου, των αφροδίσιων παθήσεων, των νεφρικών προβλημάτων, της αρτηριοσκλήρωσης και των πόνων στο στήθος. Η θρυμματισμένη ρίζα αναμεμειγμένη με λίπος χρησιμοποιείται για την επούλωση πληγών.

Τα φρέσκα φρούτα λέγεται ότι ανακουφίζουν από τους πόνους στο στομάχι.

Το λάδι από ωμούς ή βρασμένους σπόρους χρησιμοποιείται ως ενυδατικό του δέρματος και για την προστασία του δέρματος από τα ηλιακά εγκαύματα.
 

Πηγή:
https://en.wikipedia.org/wiki/Acanthosicyos_horridus
https://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Acanthosicyos+horridus