Ετήσια λομπέλια (Lobelia Erinus)

Λομπέλια - Lobelia

Οι λομπέλιες είναι ανθεκτικά και ευπαθή φυτά, ετήσια και πολυετή, που φυτρώνουν άγρια σε διαφορετικά μέρη στο βόρειο και νότιο ημισφαίριο. Υπάρχουν πάνω από 200 είδη, αλλά αναλογικά μόνο λίγα από αυτά αναπτύσσονται σε κήπους. Τα είδη αυτά έχουν ύψος που κυμαίνεται από νάνα, χαμηλά ετήσια που μεγαλώνουν μόνο μερικά εκατοστά, μέχρι πολυετή που φτάνουν το 1 μέτρο ή και περισσότερο. 

Οι γνωστές λομπέλιες που χρησιμοποιούνται για εδαφοκαλύψεις το καλοκαίρι, προέρχονται από τη λομπέλια L. Erinus, μια ποικιλία με μπλε άνθη. Η λομπέλια L. Erinus εισήχθη στη δύση από 200 και πλέον χρόνια, από την περιοχή που βρίσκεται γύρω από το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος. Τα αρχικά άγρια είδη της λομπέλιας έχουν αναπαραχθεί με σκοπό να αποδίδουν πλούσια ανθοφορία. Το άγριο φυτό απλώνεται αραιά, ακανόνιστα και φτάνει σε ύψος τα 15 εκατοστά περίπου, αλλά οι ποικιλίες που ψηλώνουν είναι συμπαγείς και έχουν πλούσια ανθοφορία σε διάφορες αποχρώσεις του μπλε, άσπρου και βαθυκόκκινου με άσπρο στίγμα (μάτι). Αν και είναι πολυετή, αναπτύσσονται σαν εποχιακά.

Οι πολυετείς λομπέλιες είναι στητές και τα φυτά έχουν χοντρά στελέχη. Το φύλλωμα είναι βαθύ πράσινο ή κρεμεζί και αναπτύσσουν μεγάλα άνθη συνήθως σε χρώμα έντονο κόκκινο της φωτιάς, αν και τώρα υπάρχουν πολλές ποικιλίες σε ροζ και μοβ αποχρώσεις, καθώς και μερικές με μπλε λουλούδια. Τα φυτά αυτά κατάγονται από τη βόρεια Αμερική.

Στα ενδημικά είδη της βόρειας Αμερικής, που καλλιεργούνται συχνά ως καλλωπιστικά, περιλαμβάνονται η μόνη κόκκινη λομπέλια, (L. cardinalis), ένα είδος που αρχίζει να γίνεται σπάνιο, η μπλε λομπέλια (L. syphilitica), που χρησιμοποιείται από τους γηγενείς κατοίκους της Αμερικής για τη θεραπεία της σύφιλης και το Ινδιάνικο Ταμπάκο (L. inflata), που ονομάζεται έτσι εξαιτίας της μυρωδιάς του. 

Το όνομα του φυτού Lobelia cardinalis προέρχεται από το Βέλγο βοτανολόγο, Mathias de L’Obel ο οποίος πέθανε στο Λονδίνο το 1616. Συχνά χρησιμοποιούσε έναν "εκταλινισμένο" τύπο του ονόματός του Lobelius (Λομπέλιους). Το όνομα cardinalis είναι εμπνευσμένο από το χρώμα των τηβέννων των Ρωμαιο-καθολικών καρδιναλίων.

Η Lobelia cardinalis βρέθηκε αρχικά από εξερευνητές στον Καναδά που έστειλαν το φυτό στη Γαλλία στα μέσα του 1620. Ο Άγγλος βοτανολόγος John Parkins έγραψε ότι "το έντονα πορφυρό άνθος cardinal του φυτού... αυτού που φύεται κοντά στον ποταμό του Καναδά, όπου εδρεύει η γαλλική φυτεία στην Αμερική" και από τότε η Lobelia cardinalis ήταν γνωστή ως το λουλούδι του καρδινάλιου.

Τα ξερά φύλλα και οι μίσχοι του Indian tobacco (L. inflata) παρέχουν τη φαρμακευτική λομπέλια, πηγή της λομπελίνης (lobeline), η οποία χρησιμοποιείται για τόνωση του αναπνευστικού, αλλά σε υπερβολική ποσότητα είναι δηλητηριώδης, όπως και οι ρίζες. 

Είναι ευρέως διαδεδομένο ότι το αλκαλοειδές λομπελίνη ( lobeline) είναι παρόμοιο με τη νικοτίνη στα αποτελέσματα που έχει στο ανθρώπινο σώμα. Όπως και η νικοτίνη διεγείρει τα νεύρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Στην πραγματικότητα η λομπελίνη χρησιμοποιήθηκε σαν υποκατάστατο της νικοτίνης σε πολλά αντικαπνιστικά προϊόντα και σκευάσματα με σκοπό να κόψει την συνήθεια του καπνίσματος. Ωστόσο από το 1933 έχει αποδειχθεί ότι τα αποτελέσματα της λομπελίνης στην μείωση του καπνίσματος είναι μηδαμινά και αυτή η πεποίθηση δεν είναι παρά ένας μύθος.

Πηγή:
http://www.botany.com/lobelia.html
http://education.yahoo.com/reference/encyclopedia/entry/lobelia
http://medplant.nmsu.edu/cardinalis.htm
http://www.umm.edu/altmed/ConsHerbs/Lobeliach.html