|
|
Φυτολάκα
- Όμπου (Phytolacca dioica). Άνθη καρποί,
κορμός
|
Φυτολάκα -
Όμπου - Phytolacca dioica
Το φυτό Phytolacca dioica, της οικογένειας Phytolaccaceae,
κοινά γνωστό ως Ombu, είναι ένα τεράστιο, αειθαλές δέντρο, ενδημικό
στις Πάμπες της Νότιας Αμερικής. Σχηματίζει μια ομπρέλα, σαν θόλο, με περίμετρο που εξαπλώνεται στα 12 με 15 μέτρα και ύψος που φτάνει στα 12 με 18 μέτρα.
Το φυτό αυτό κατατάσσεται στο ίδιο γένος με
τη Phytolacca Americana (pokeweed), τη φυτολάκκα της Βόρειας Αμερικής. Το είδος είναι επίσης καλλιεργούμενο στη Νότια
Καλιφόρνια, σαν δέντρο σκιάς.
Το όνομα του γένους
Φυτολάκα Phytolacca) προέρχεται από την
ελληνική λέξη φυτό και την λατινική
λέξη lacca που σημαίνει κόκκινη βαφή.
Επειδή προέρχεται από προγόνους με ποώδη ανάπτυξη, ο κορμός του δεν είναι κανονικό ξύλο, αλλά αποτελείται από ανώμαλα τμήματα δευτερογενούς πάχυνσης. Ως αποτέλεσμα, το Ombu μεγαλώνει γρήγορα, αλλά το ξύλο του είναι μαλακό και αρκετά σπογγώδες, ώστε να κόβεται και με ένα μαχαίρι. Αυτές οι ιδιότητες ώθησαν τη χρήση του φυτού στην τέχνη μπονσάι, καθώς είναι εύκολο να διαμορφωθεί και να δημιουργήσει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ο κορμός του έχει επίσης υψηλή ικανότητα
αποθήκευσης νερού και έτσι το φυτό είναι
ανθεκτικό στις πυρκαγιές των λιβαδιών και
στην ξηρασία.
To Ombu μπορεί να βρεθεί στην
Αργεντινή, τη Βραζιλία και την Ουρουγουάη.
---Δεν χρειάζεται πολύ νερό, δεδομένου ότι
ότι οι ετήσιες βροχοπτώσεις είναι μόλις 75
χιλιοστά στο φυσικό του περιβάλλον.--- Η
ποσότητα του νερού δεν είναι ικανή να
καλύψει ανάγκες πολλών άλλων δέντρων, ενώ
ακόμη και τα φυτά Ombu είναι διάσπαρτα με
αρκετή απόσταση μεταξύ τους, λόγω της
περιορισμένης διαθεσιμότητας νερού. Οι
ξηρασίες που συναντούμε στα λιβάδια έχουν
σαν αποτέλεσμα, τα φυτά που φυτρώνουν εκεί
να αναπτύσσουν συχνά μοναδικά
χαρακτηριστικά.
Ο θάμνος είναι καλυμμένος με σκούρα, γυαλιστερά, πράσινα φύλλα. Έχει λουλούδια πρασινωπά - λευκά, που φυτρώνουν σε μεγάλες ομάδες. Αυτές οι ομάδες γέρνουν από το βάρος των ώριμων, βαθυκόκκινων μούρων, που αναπτύσσονται από αυτά τα λουλούδια.
Οι ογκώδεις, πυράντοχοι κορμοί του Ombu περιέχουν ιστούς αποθήκευσης νερού, μια εξαιρετική προσαρμογή ενάντια στις σφοδρές πυρκαγιές των χορτολιβαδικών εκτάσεων, οι οποίες είναι συχνό φαινόμενο σε αυτήν την περιοχή. Τα "δέντρα" έχουν διευρυμένη βάση, όπου αποθηκεύουν νερό. Το φυτό αυτό είναι άφθονο στις περιοχές Παμπάς και αυτοφυές.
Είναι σύμβολο της Ουρουγουάης και της Αργεντινής, και είναι επίσης γνωστό ως "Φάρος" των Πάμπας, καθώς ο θόλος του είναι ευδιάκριτος από μακριά και παρέχει άνεση και προστασία από τον ήλιο και τη βροχή
στους gauchos (καουμπόηδες της νότιας Αμερικής) και σε όσους ταξιδεύουν στην περιοχή.
Επειδή ο χυμός του είναι δηλητηριώδης, το Ombu δεν
το βόσκουν τα βοοειδή και είναι απρόσβλητο από ακρίδες και άλλα παράσιτα.
Για παρόμοιους λόγους, τα φύλλα του μερικές
φορές χρησιμοποιούνται ως καθαρτικό ή
εξαγνιστικό. Λέγεται ότι δεν υπάρχει πρόβλημα αν φαγωθούν
τα φύλλα νεαρά, γιατί οι τοξίνες αναπτύσσονται καθώς μεγαλώνουν. Άλλα μέρη του φυτού, μεταξύ τους και οι καρποί, πιθανό να είναι δηλητηριώδη.
Για βρώσιμη χρήση συνιστάται με κάποια προσοχή. Τα νεαρά φύλλα και οι βλαστοί μαγειρεύονται και
χρησιμοποιούνται ως λαχανικό. Τα φύλλα δεν πρέπει να τρώγονται ωμά, και μόνο τα νεαρά φύλλα θα πρέπει να
χρησιμοποιούνται, επειδή γίνονται τοξικά με την αύξηση της ηλικία τους. Οι καρποί γίνονται ζελέ ή μαρμελάδες και χρησιμοποιούνται επίσης για κόκκινο χρωματισμό στα τρόφιμα.
Πηγή:
