Μοσχομπίζελο (Lathyrus odoratus) "Cupani"

Μοσχομπίζελο - (Lathyrus odoratus)

Το μοσχομπίζελο (Lathyrus odoratus) είναι το λουλούδι του Απρίλη. Είναι επίσης γνωστό σαν "βασίλισσα των εποχιακών". Το όνομα μοσχομπίζελο (sweet pea) θεωρείται ότι πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον ποιητή Keats (1795-1821). Το λατινικό όνομα του μοσχομπίζελου είναι Lathyrus odoratus. Αυτό το όνομα είχε επιλεχθεί από τον μεγάλο Σουηδό φυσιοδίφη Linnaeus για να αντικαταστήσει το προηγούμενο, λιγότερο αξιομνημόνευτο, αλλά πολύ περιγραφικότερο, Lathyrus distoplatyphyllus, hirsutus, mollis, magno et peramaeno flore, που έδωσε στο φυτό αυτό ο Caspar Commelin το 1701. Το γένος Lathyrus περιέχει περίπου 150 είδη. 

Τα άγρια μοσχομπίζελα έχουν καταγωγή από τη Σικελία, την Κίνα, Μάλτα, Σρι Λάνκα και άλλα μέρη, αλλά η πραγματική προέλευση του είδους χάνεται στα βάθη της ιστορίας. Η πρώτη γραπτή αναφορά, ωστόσο, αποδίδεται στον Σικελό μοναχό Francisco Cupani ο οποίος είχε τη φροντίδα ενός βοτανικού κήπου στη Σικελία. Ο Cupani δημοσίευσε μία γραπτή περιγραφή του φυτού το 1699, και έστειλε σπόρο σε άλλους Ευρωπαίους βοτανολόγους και η καλλιέργειά του ξεκίνησε. Το μοσχομπίζελο θα γινόταν τελικά το πιο ευρέως διαδομένο καλλιεργητικό είδος για κήπους παγκόσμια.   

Από αυτά τα "αρχικά" φυτά αναπτύχθηκαν αυτά που γνωρίζαμε ως grandiflora (μεγανθή) και σήμερα αποκαλούνται γενικά παλαιού τύπου μοσχομπίζελα. 

Το 1999 συμπληρώθηκαν τριακόσια χρόνια από τότε που το φυτό εμφανίστηκε πρώτη φορά στην Αγγλία. Το αρχικό φυτό είχε μάλλον μικρότερα άνθη αλλά πολύ πιο αρωματικά. Από πολύ νωρίς σε πειράματα γενετικής που έγιναν στο πανεπιστήμιο του Cambridge, χρησιμοποιήθηκε μοσχομπίζελο ως αντικείμενο μελέτης. Το μοσχομπίζελο υπάρχει σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων εκτός από κίτρινο. Οι πρώιμες προσδοκίες για αναπαραγωγή κίτρινου μοσχομπίζελου, σύμφωνα με τις συμβατικές έννοιες, ξεθώριασαν γρήγορα, από το 1915 ήδη.

Τα άνθη του μοσχομπίζελου εκ φύσεως επικονιάζονται μόνα τους, όταν είναι ακόμη μπουμπούκια. Το μοσχομπίζελο δεν είναι εδώδιμο, προκαλεί κάποιου είδους δηλητηρίαση αν καταναλωθεί σε ποσότητα. Το μοσχομπίζελο καλλιεργείται ευρέως στην Ιαπωνία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και στις Η.Π.Α. Από το 1913 καλλιεργούνται περίπου 1700 στρέμματα με μοσχομπίζελο στην Καλιφόρνια για να αντιμετωπίσουν τις εποχιακές απαιτήσεις για κάπου 450 τόνους σπόρου, τα μισά από τα οποία πηγαίνουν στην Ευρώπη και κυρίως στην Αγγλία. Η έρευνα αγοράς κατατάσσει το μοσχομπίζελο σε ένα από τα τρία πιο δημοφιλή λουλούδια στο Ηνωμένο Βασίλειο.    

Πηγή:
http://www.baacks.com/thelanguageofflowers/ item.nhtml?profile=thelanguageofflowers&UID=125
http://www.edirectory.co.uk/chilternseeds/pages/ moreinfo.asp?Table=Product&RecordID=BFBBDDE
http://www.farmersmarketonline.com/bk/SweetPeaBook.htm