|
|
Περέσκια - Ροδόκακτος
( Pereskia grandiflora).
Άνθη και
καρποί.
|
Περέσκια - Ροδόκακτος - Pereskia grandiflora
Στο γένος Pereskia, όπως παραδοσιακά οριοθετείται, ανήκουν 17 τροπικά είδη και ποικιλίες κάκτων, που δεν μοιάζουν και πολύ με τους γνωστούς μας κάκτους. Έχουν αληθινά φύλλα και λεπτούς βλαστούς. Τα μέλη αυτού του γένους είναι γνωστά και ως κίτρινη περικοκλάδα,
ροδόκακτος ή φυλλοφόρος κάκτος, αν και η τελευταία αναφορά γίνεται και για το γένος
Epiphyllum, επίσης. Προέρχονται από την περιοχή ανάμεσα σε Βραζιλία και Μεξικό. Το γένος πήρε το όνομά του από τον
Nicolas-Claude Fabri de Peiresc, ενός Γάλλου βοτανολόγου του 16ου αιώνα.
Τα είδη της Pereskia μοιάζουν γενικά με άλλα είδη φυτών, όπως η τριανταφυλλιά. Έχουν μεγάλα, λαμπερά πράσινα φύλλα, όπως της ελιάς, και μακριούς αγκαθωτούς μίσχους. Δεν είναι πάντα παχύφυτα και μπορούν να ταξινομηθούν ως θάμνοι, αναρριχώμενα φυτά ή ελαφρώς σαρκώδη δέντρα. Ωστόσο, με προσεκτική εξέταση παρατηρούμε αγκάθια που αναπτύσσονται από μικρές κοιλότητες, και το χαρακτηριστικό ανθικό κύπελο της οικογένειας κάκτων. Σε αντίθεση με τα
Pereskiopsis, Maihuenia, Quiabentia και Austrocylindropuntia που έχουν αποκλειστικά σαρκώδη φύλλα, το Pereskia είναι το μόνο γένος κάκτων που έχει σταθερά μη-σαρκώδη φύλλα. Πιστεύεται ότι ο πρόγονος όλων των κάκτων έμοιαζε με
Pereskia.
Το Pereskia grandifolia (Ροδόκακτος) συν.Cactus grandifolius
Link, Rhodocactus grandifolius (Haw.) F.M.Knuth, Κάκτος rosa Vell.) είναι ένα δέντρο ενδημικό στις περιοχές της βορειοανατολικής Βραζιλίας, όπου χρησιμοποιείται ως φαρμακευτικό φυτό και ως καλλωπιστικό. Επιπλέον, έχει
βρώσιμα φύλλα.
Το Pereskia grandifolia είναι από
αειθαλές (πάντα πράσινο) μέχρι φυλλοβόλα, ανάλογα με τις συνθήκες καλλιέργειας, ένα μικρό δέντρο ή θάμνος, με 2-5 μέτρα ύψος και με στρογγυλεμένο στέμμα. Είναι ένα παράδειγμα ενός μη χυμώδη πρωτόγονου κάκτου.
Είναι ένα περίεργο φυτό - κάκτος με
αερόλες και (τι έκπληξη), με ξυλώδη κορμό!
Αν και πρόκειται για κάκτους με βάση την ταξινόμησή τους, ωστόσο παίρνουν μορφή θάμνου ή μικρού δέντρου, με ύψος 2-5 μέτρα, διάμετρο μέχρι 20 εκατοστά και κορμό σε γκριζωπό-καφέ χρώμα
και αερόλες. Οι αρεόλες είναι χαρακτηριστικοί σχηματισμοί (εξογκώματα) στους κάκτους απ' τους οποίους μπορούν να βγουν λουλούδια, συστάδες με αγκάθια ή νέα στελέχη. Οι μικρές
αρεόλες της Pereskia grandifolia είναι στρογγυλεμένες, μοιάζουν στο σχήμα με μαξιλάρι και έχουν γκριζωπό ή καστανό πυκνό χνούδι, με διαμέτρο 3-7 χιλιοστά στα κλαδιά και μέχρι 12 χιλιοστά στον κύριο κορμό. Τα αγκάθια κυμαίνονται σε χρώμα από μαύρο μέχρι καφέ, ενώ ο αριθμός σε κάθε
αρεόλη αυξάνεται σταδιακά με την ηλικία. Τα νέα κλαδιά μπορεί να έχουν άτριχες
αρεόλες, ενώ οι αρεόλες του κορμού μπορεί να έχουν μέχρι 90
αγκάθια η καθεμία μήκους 2 μέχρι 6,5 εκατοστά. Τα φύλλα
είναι χοντρά αλλά όχι σαρκώδη, ποικίλουν σε μέγεθος με 9 έως 23 εκατοστά μήκος, σχήμα που κυμαίνεται από ελλειπτικό σε ωοειδές μέχρι ωοειδές με πλατιά βάση
και λογχοειδές. Οι νευρώσεις έχουν πτεροειδές σχήμα και είναι εμφανείς στην κάτω πλευρά.
Τα λουλούδια είναι επιδεικτικά, μοιάζουν
με τριαντάφυλλο, και έχουν 3-5 εκατοστά διάμετρο
και διαρκούν για 2 ημέρες, σέπαλα πράσινα, πέταλα συνήθως σε ροζ ή μωβ (αλλά επίσης σε λευκό ή καφετί), τριγυρισμένο με μερικά κοντά ανθάκια που σχηματίζουν ταξιανθία. Διαθέτει κίτρινους στήμονες στο κέντρο, με κόκκινα νήματα, ενώ το στίγμα και το style είναι λευκά. Οι
ωοθήκες φέρουν μεγάλα φύλλα. Η πυκνή ταξιανθία αναπτύσσεται στα άκρα των βλαστών, συνήθως με 10-15 άνθη, αλλά μερικές φορές με 30 ή και περισσότερα. Η ανθοφορία είναι κατά τη διάρκεια των ζεστών μηνών και
ο καρπός γεννιέται από τα λουλούδια.
Ο καρπός έχει μήκος 4-10 εκατοστών, χρώματος κόκκινου, πράσινου ή (συνήθως) κίτρινου, σε σχήμα αχλαδιού και περισσότερο ή λιγότερο τριγωνικό. Αυτό το φρούτο έχει μια περίεργη
δομή ανάπτυξης, φέρει φύλλα μήκους 3-4 εκατοστών, τα οποία τελικά πέφτουν, και το μέρος των βλαστών μοιάζει περισσότερο με καρπό απ' ότι οι πραγματικοί καρποί. Πολλοί σπόροι του καρπού είναι συνδεδεμένοι σε ένα μόνο μίσχο. Έχει ωραίο άρωμα και από μερικούς θεωρείται βρώσιμο, μόνο στην πλήρη ωρίμανσή του (αλλιώς είναι πολύ στυφό). Τα φύλλα χρησιμοποιούνται σε πράσινες σαλάτες ή μπορούν να μαγειρευτούν.
Ο Leuenberger τα διαχωρίζει στις ποικιλίες grandifolia και
violacea. Η ποικιλία grandifolia διακρίνεται από τα πράσινα βράκτια και το ένα ροζ λουλούδι, είναι ενδημική στην ανατολική Βραζιλία, αλλά καλλιεργείται ευρέως στις τροπικές περιοχές της Αμερικής.
Η ποικιλία violacea έχει βράκτια και λουλούδια σε μωβ-ροζ ή μωβ χρώμα. Ανακαλύφθηκε πριν το 1972. Αρχικά περιγράφεται ως Pereskia
bahiensis, αλλά διακρίνεται από την ποικιλία grandifolia μόνο από το χρώμα. Είναι προφανώς ενδημικό στο Espirito Santo και στο Minas
Gerais, αλλά φυτεύτηκε από τους ντόπιους και στα γειτονικά κράτη.
Σε καλλιέργεια το φυτό Pereskia grandifolia
είναι σχεδόν άφθαρτο. Το φυτό απαιτεί πλήρη ήλιο ή ελαφριά σκιά, αλλά αντέχει και σε πυκνή σκιά. Θέλει καλά στραγγιζόμενα εδάφη, κατά προτίμηση πλούσια οργανικά ή ουδέτερα, αλλά μπορεί να ανεχθεί και τα όξινα. Ανθεκτικό στην ξηρασία, ενώ το τακτικό πότισμα κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου δίνει καλύτερη ανάπτυξη, με τα φύλλα να πέφτουν κατά τη διάρκεια της ξηρασίας. Ημιανθεκτικό στους -3 ° C. Φυλλοβόλο κάτω από 4 ° C.
Είναι πολύ εύκολο να πολλαπλασιαστεί από μοσχεύματα ή σπόρους, σε σχέση με τους περισσότερους άλλους κάκτους. Τα μοσχεύματα πρέπει να φυτευτούν αμέσως, φρέσκα και με όλους τους χυμούς τους ή μπορείτε επίσης να τους αφήσετε να καθίσουν σε ένα δοχείο με νερό.
Η Pereskias είναι ασυνήθιστο φυτό σε συλλογές και πραγματικά όχι και πολύ καλά γνωστό. Συνήθως συναντάται μόνο σε βοτανικούς κήπους. Ίσως ο πραγματικός λόγος για τη σπανιότητά του έχει να κάνει με το γεγονός ότι χρειάζεται ιδιαίτερα τροπικό κλίμα για να ακμάσει. Ωστόσο, είναι πολύ ενδιαφέροντα φυτά.
Πηγή:
http://en.wikipedia.org/wiki/Pereskia
http://en.wikipedia.org/wiki/Pereskia_grandifolia
http://www.cactus-art.biz/schede/PERESKIA/Pereskia_grandiflora/
Pereskia_grandiflora_violacea/Pereskia_grandiflora_violacea.htm
