|
|
Σαντερσόνια
(Sandersonia aurantiacaus). Άνθη.
|
Σαντερσόνια - Sandersonia aurantiaca
Η Σαντερσόνια είναι γένος ριζωματώδους φυτού,
της οικογένειας Colchicaceae, που κατάγεται από τη νότια Αφρική (επαρχίες
Cape, KwaZulu-Natal και βόρειες επαρχίες, Σουαζιλάνδη). Το γένος έχει μόνο ένα είδος, τη Sandersonia
aurantiaca.
Η Sandersonia aurantiaca είναι ένα πολυετές
ημιαναρριχώμενο φυλλοβόλο φυτό, που μπορεί να
φθάσε μέχρι 1 μ. το πολύ. Το υπόγειο όργανο αποθήκευσης
ή το ριζωματώδες υπόγειο τμήμα του φυτού
είναι μια αρκετά βαθιά, καταβολάδα που αποτελείται από δύο διογκωμένους, συνδεδεμένους λοβούς. Η νέα ανάπτυξη
δημιουργείται την άνοιξη. Το νέο υποκείμενο και οι λεπτές κεραίες προέρχονται από ένα μπουμπούκι στην άκρη ενός από τους δύο παλιούς, πρησμένους λοβούς. Τα φύλλα σχήματος λόγχης είναι διατεταγμένα εναλλάξ κατά μήκος του στελέχους και, σε αντίθεση με τα στενά συγγενικά γένη Gloriosa και
Littonia, συνήθως δεν έχουν τρύπες στα άκρα τους.
Η Sandersonia aurantiaca Hook., είναι επίσης γνωστή ως χριστουγεννιάτικα καμπανάκια, χρυσός κρίνος της κοιλάδας, κινέζικο φαναράκι ή λάμπα κινέζικου φαναριού.
Η Sandersonia aurantiaca ανακαλύφθηκε από τον
Σκωτσέζο δημοσιογράφο και ερασιτέχνη βοτανολόγο John Sanderson στο
KwaZulu-Natal το 1851 και περιγράφηκε από τον Sir William
Hooker, διευθυντή των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων
Kew, στο περιοδικό Botanical Magazine του Curtis το 1853. Το ειδικό επίθετο aurantiaca προέρχεται από τα λατινικά και αναφέρεται στο πορτοκαλί χρώμα των λουλουδιών (μεταξύ κίτρινου και κόκκινου).
Τα κομψά λουλούδια της S.
aurantiaca, που μοιάζουν με φανάρι, φέρονται σε μακριούς μίσχους που παράγονται στα φύλλα των μασχαλών. ανοίγουν από κάτω προς τα πάνω και εμφανίζονται σε αποχρώσεις από απαλό έως έντονο πορτοκαλί. Ο καρπός είναι μια κάψουλα που περιέχει πολλούς μικρούς σκληρούς καφέ σπόρους, χωρίς
επικάλλυμα ή υμένα, αντίθετα με τους πολύ μεγαλύτερους σπόρους της Gloriosa και της
Littonia.
Το φυτό αναπτύσσεται στη φύση σε μια περιοχή που κυμαίνεται από το ανατολικό Ακρωτήριο Cape προς
Transkei, Natal, Σουαζιλάνδη, μέχρι το Transvaal. Η περίοδος άνθισης είναι από Δεκέμβριο μέχρι Ιανουάριο (Χριστούγεννα).
Τα λουλούδια Sandersonia aurantiaca ήταν κάποτε η πιο κοινή θέα σε όλη την έκταση των βοσκοτόπων και τις παρυφές των δασών, στο ανατολικό ακρωτήριο
KwaZulu-Natal, στη Σουαζιλάνδη και στο νότιο Mpumalanga, αλλά η σοβαρή απώλεια οικοτόπων από την αγροτική επέκταση και η αδιάκριτη συλλογή των λουλουδιών, το έκαναν σπάνιο στην άγρια φύση σήμερα, και συνήθως απαντάται μόνο σε κάποια φυσικά αποθέματα. Εμφανίζεται σε βαθιά και βαριά εδάφη, σε υψωμένες πλαγιές λόφων και περιοχές με πλήρη ηλιοφάνεια.
Η Sandersonia aurantiaca προτιμά έδαφος αμμώδες, πλούσιο σε κομπόστ ξερών φύλλων, αλλά καλά αποστραγγιζόμενο. Αρέσκεται στον πλήρη ήλιο, αλλά όχι στην υπερβολική ζέστη. Αν οι
θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλές, θα χρειαστεί περισσότερο πότισμα. Είναι ευαίσθητη στα ισχυρά τραντάγματα και προτιμά να μεγαλώνει με την υποστήριξη πασσάλου. Φυσικά στο τέλος της σεζόν πεθάνει για να ανακάμψει την επόμενη χρονιά. Της αρέσουν ήπια κλίματα στα οποία δεν κάνει ούτε πολύ ζεστό ούτε πολύ κρύο. Και είναι καλή για τα πράσινα σπίτια.
Τα ριζώματα της Sandersonia aurantiaca έχουν παραδοσιακά χρησιμοποιηθεί από τους αυτόχθονες πληθυσμούς των
Zulu ως αφροδισιακό για να εξασφαλίσει τη γέννηση ενός γιου ή κόρης όπως επιθυμούν και τα φύλλα χρησιμοποιούνται επίσης σε συνδυασμό με άλλα φυτά στις εγχύσεις μπάνιου ως προστασία έναντι του κακού.
Το τοξικό συστατικό κολχικίνη είναι παρόν σε αυτό το είδος και όλα τα μέρη του φυτού θα πρέπει επομένως να θεωρηθούν ως δυνητικά τοξικά.
Πηγή:
https://en.wikipedia.org/wiki/Sandersonia
http://pza.sanbi.org/sandersonia-aurantiaca
http://medicinalplants.us/sandersonia-aurantiaca-hook-christmas-bells
