Το Βέρμιο και τα αγριολούλουδά του. (Από την Φωτεινή Χατζηνώτα)  

Ενας μεγάλος ορεινός όγκος, που απλώνεται από τον Αλιάκμονα ως τον ποταμό Βόζα και από τον κάμπο του Ρουμλουκιού μέχρι το οροπέδιο των Λιγνιτωρυχείων Πτολεμαϊδας και τη λίμνη του Οστρόβου Στις κατάφυτες ανατολικές και βορειοανατολικές πλαγιές του, έχουν αναπτυχθεί μεγάλες πόλεις - Βέροια, Νάουσα, Έδεσσα και πολλά χωριά, ενώ στις νότιες και νοτιοδυτικές πλαγιές του, που σε αντίθεση με τις πρώτες είναι χωρίς δάση και χωρίς πολλά νερά, αναπτύχθηκαν μόνο μικρά χωριά τα οποία ερημώνουν σιγά-σιγά.

Σημαντικά σημεία αναφοράς του βουνού, είναι οι τρεις προσκυνηματικές μονές των Ποντίων, Παναγία Σουμελά, Αγιος Γεώργιος Περιστερεώτας και Αγιος Ιωάννης Βαζελώνας, δύο από τα μεγαλύτερα χιονοδρομικά κέντρα της χώρας μας, το Σέλι και τα 3-5 Πηγάδια, καθώς και έξι ορειβατικά καταφύγια (δύο στο Σέλι, στο χιονοδρομικό κέντρο του ΣΧΟ Βέροιας και του ΕΟΣ θες/νίκης, ένα στα 3-5 Πηγάδια, ένα στη θέση Παράδεισος, σχεδόν δίπλα στην ομώνυμη πίστα και ένα που δεν λειτούργησε ακόμη στη θέση Μουντάκι - τα δύο τελευταία ανήκουν στην δικαιοδοσία του Δήμου Νάουσας- και το έκτο στη δυτική πλαγιά του Βερμίου, πάνω από το χωριό Πύργοι (Κατράνιτσα) της Ο.Π. Εορδαίας). Το βουνό έχει τόσα πολλά βότανα και αγριολούλουδα που λίγοι γνωρίζουν. Οι συλλέκτες μπορούν να μαζέψουν τσάι στις πλαγιές, στα παρχάρια και στις κορυφές του. Κίτρινο τσάι ή σιδερίτης, ζαμπούκος, άσπρο τσάι ή λεμονάκι, μέντας, μαύρο τσάι (αυτό συλλέγεται από Ποντίους κυρίως), μελισσόχορτο ή σηκοβότανο, χαμομήλι είναι τα πιο γνωστά από τα αρωματικά βότανα του βουνού που συλλέγονται κάθε χρόνο για να χρησιμοποιηθούν ως αφεψήματα. Σ' αυτήν την αναφορά για αρωματικά βότανα δεν πρέπει να παραλείψουμε τη ρίγανη το θυμάρι, το δυόσμο, το σαφράνι (κρόκος) όπως και το σαλέπι που και αυτό συλλέγονται κατά κόρον κάθε καλοκαίρι από τους κατοίκους των ορεινών περιοχών του Βερμίου.

Πέρα από τα χρήσιμα αρωματικά βότανα του το Βέρμιο φιλοξενεί στην αγκαλιά του και πλήθος άγριων λουλουδιών σπάνια όπως το λίλιουμ το χαλκιδονικόν αλλά και τα μoβ ακίτρια, τα τρικολόρε, πρίμουλες άσπρες - κίτρινες και ροζ, είδη ορχιδέας σε όλα τα χρώματα. Στις πολύχρονες περιπλανήσεις μας στα Ελληνικά βουνά συναντήσαμε το λίλιουμ το χαλκιδονικόν ( lilium Chalcedonicum) μόνο στην Γκαμήλα της Πίνδου, στον Εθνικό Δρυμό της Οίτης και στο Σελιώτικο Ρέμα του Βερμίου. Τα πρώτα αγριολούλουδα κάθε χρόνο που κάνουν την εμφάνιση τους στις πλαγιές του βουνού μας ταυτόχρονα με το τελευταίο χιόνι που λιώνει είναι οι κρόκοι. Κίτρινοι ή μοβ εμφανίζουν τις μυτούλες τους τρυπώντας πολλές φορές το τελευταίο πέπλο χιονιού που σκεπάζει το χώμα. Εικόνες ανεξίτηλες στο νου μας οι πλαγιές άλλοτε μονόχρωμες κίτρινες, άλλοτε μοβ και σπάνια μικτές. Χαλιά στρωμένα που λυπάσαι να τα πατήσεις, στρωμένα από το χέρι της φύσης. Μόλις χαθούν οι κρόκοι και πολλές φορές ταυτόχρονα μ' αυτούς κάνουν την εμφάνιση τους τα ία. Κίτρινα, μοβ, άσπρα και αχνά τρίχρωμα μαζί με τις ανεμώνες σε πολλά είδη και χρώματα κι αυτές.

Αγριόκρινοι, ζουμπούλια νάρκισσοι, νερολούλουδα ινούλες, γκέο, φιδόχορτο είναι από τα πιο συχνά απαντώμενα αγριολούλουδα της Άνοιξης που απλόχερα η φύση σκόρπισε σε όλο το Βέρμιο.

Εδώ πρέπει να διευκρινισθεί ότι η άνοιξη στα μεγάλα υψόμετρα αργεί να έρθει και γι' αυτό δεν ταυτίζεται η εποχή της ανθοφορίας των αγριολούλουδων με αυτή της πόλης. Λαδανιά, μολόχα, παπαρούνα, βιολέτα, μαργαρίτα, φλώμoς δακτυλίτιδα και μια σειρά από άλλα λουλούδια του βουνού μας που αρκετά δεν θυμάμαι και πολλά δεν γνωρίζω να απαριθμήσω, ανθίζουν αργά πέρα και μετά το κατακαλόκαιρο.

Και ο κύκλος της άνθησης τελειώνει το φθινόπωρο με το πλήθος των κυκλάμινων που σε πολλά χρώματα ξεφυτρώνουν στα υγρά και σκιερά μέρη του δάσους. 

Φωτεινή Χατζηνώτα