|
Τσίκας: Από
την εποχή των...δεινοσαύρων ως σήμερα.
(Από
τον Νίκο Θυμάκη)
Τα
Κυκαδικά (CYCADS)
είναι μία εντελώς ξεχωριστή ομάδα φυτών
που ανήκει στα γυμνόσπερμα(όπως τα
κωνοφόρα). Θα τολμούσαμε να πούμε ότι
είναι κάτι μεταξύ φτερών και
φοινικοειδών με …ολίγη από κωνοφόρα.
Απομεινάρια της ιουρασσικής περιόδου (μάλιστα
οι Βοτανικοί ανά των κόσμο τα αποκαλούν JURASSIC PLANTS),
είναι τα «ζωντανά απολιθώματα» των σύγχρονων
κήπων. Εκείνη την εποχή μάλιστα έπαιξαν
σημαντικό ρόλο ως τροφή των …δεινοσαύρων.
|
|
|
Cycas
revoluta |
Το είδος Cycas
revoluta (Κύκας
ο καμψίφυλλος κατά τον Γεννάδιο) είναι
το πιο διαδεδομένο. Κατάγεται από τα
νησιά Ρίου-Κίου της Ιαπωνίας και είναι
εξαιρετικά ανθεκτικός ακόμη και σε
χαμηλές θερμοκρασίες.
Θεωρείται
ως φυτό, αναπόσπαστο
στοιχείο του παραδοσιακού Ιαπωνικού
κήπου. Δεν έχει καμμία σχέση με τον Sago Palm
(Metroxylon sagu)
αν και πολλοί φυτωριούχοι λανθασμένα
τον αποκαλούν έτσι.
Το
όνομα Cycas το έδωσε το 1753 ο Κάρολος Λινναίος
από τη λέξη «κόιξ», η οποία στη
συνέχεια έγινε «κοίκας» και που την είχε
χρησιμοποιήσει ο Θεόφραστος για να
περιγράψει ένα είδος φοινικοειδούς που
υπήρχε στην Αιθιοπία.
Ποιος
όμως είναι ο Φοίνικας που ονόμασε ως «κοίκα»
ο Θεόφραστος;
|
|
Κανάριος φοίνικας
(Phoenix canariensis) |
Από
γκραβούρες που
δείχνουν Φοίνικες στην Αθήνα,
ο Regel
το 1879, θεώρησε πως ο «άγνωστος» ως προς
την βοτανική περιγραφή αλλά
ονοματοποιημένος Phoenix
cycadifolia
(από τον Λινναίο αλλά και τον Neubert
το 1879) ήταν
αυτό το Φοινικοειδές.
Τρία χρόνια μετά,
το 1882, ο Chabaud, δίνει το όνομα Phoenix canariensis
σε ένα φοινικοειδές που είχε
αναπτύξει ο ίδιος, με προέλευση τα
Κανάρια νησιά. Το 1890, ο μεγάλος ερευνητής Armando
Beccari, έχοντας πλέον πλήρη εικόνα για τις
διαφορές του Phoenix canariensis
(Κανάριου
φοίνικα) και του Phoenix
dactylifera
(χουρμαδιά), θεωρεί πως ο Θεόφραστος
ονόμασε «κοίκα»
τη χουρμαδιά και έκανε κι αυτός το ίδιο.
Εξελισσόμενη η έρευνα τον 20ο αιώνα,
τοποθέτησε το συνώνυμο της χουρμαδιάς, P.cycadifolia, ως υβρίδιο του Phoenix
canariensis
(1952 Chevalier).
Παρόλο λοιπόν που όντως φαίνεται ότι ο Θεόφραστος είδε κάποιο υβρίδιο χουρμαδιάς και το ονόμασε «κοίκα», ο Moore το 1963 έδωσε
οριστική λύση ταυτοποιόντας τον «Κυκαδόφυλλο Φοίνικα»
(Phoenix cycadifolia) με τον «Κανάριο Φοίνικα»
(Phoenix canariensis).Την άποψη αυτή ενισχύει και ο S.Barrow στη «Μονογραφία για το γένος Phoenix»,το 1998.
Νίκος
Θυμάκης
Γεωπόνος
www.agroartistico.com
|
