Τι είναι τα μανιτάρια;

Τα μανιτάρια αποτελούν μία μικρή μόνο κατηγορία στο μεγάλο βασίλειο των μυκήτων, αλλά χαρακτηρίζονται από έντονη ποικιλομορφία, με διαφορετικά σχήματα και χρώματα. Τα φαγώσιμα είδη ανήκουν κυρίως στην υποδιαίρεση Agaricales. Όλα τα μανιτάρια όμως, και αυτά των υπολοίπων υποδιαιρέσεων, συμπεριλαμβάνονται στο ευρύτερο υποσύνολο των μυκήτων, τους βασιδιομύκητες.

Αυτό που οι περισσότεροι εννοούμε και αποκαλούμε μανιτάρι, δεν είναι παρά μόνο το ορατό μέρος του οργανισμού, το καρπόσωμα, που βρίσκεται πάνω απ' την επιφάνεια του υποστρώματος, που μπορεί να είναι χώμα, κοπριά, ξύλο, πεσμένα φύλλα και κουκουνάρια κ.ά.. Το καρπόσωμα του μύκητα αντιστοιχεί με τον καρπό των φανερόγαμων φυτών. Μέσα ή επάνω στο υπόστρωμα βρίσκεται το σώμα του μύκητα ο Θαλλός. Ο θαλλός αποτελείται από μικροσκοπικούς νηματοειδείς σωλήνες, τις μυκηλιακές υφές, που σπάνια φαίνονται με γυμνό μάτι και οι οποίοι παράγουν τα καρποσώματα. Τα καρποσώματα, σ' αντίθεση με το θαλλό, ζουν από λίγες ώρες έως λίγες ημέρες και στη συνέχεια αποσυντίθενται αφού είναι ευπρόσβλητα από έντομα, βακτήρια και ζύμες. Εξαίρεση αποτελούν τα καρποσώματα με ξυλώδη ή φελλώδη σύσταση (όπως παράδειγμα οι Ίσκες) που μπορούν να ζήσουν και πάνω από ογδόντα χρόνια. Το ορατό λοιπόν σώμα που ονομάζεται και βασιδιοκάρπιο και στα Agaricales είναι χαρακτηριστικά σαρκώδες. Αποτελείται από δύο κύρια μέρη, το στύπο (το μίσχο, το πόδι) και τον πίλο (το καπέλο του μανιταριού). Τα μανιτάρια φυτρώνουν όπου βρουν υγρασία και το κατάλληλο υπόστρωμα, όπως ξερά φύλλα, πεσμένα κλαδιά, ανάμεσα στα χόρτα, πάνω στα δένδρα, δηλαδή σχεδόν παντού στη φύση. Γι' αυτό και λέμε "ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια".

Τα μανιτάρια στο οικοσύστημα  

Τα μανιτάρια συμβάλλουν ουσιαστικά στην οικονομία της φύσης. Ιδιαίτερα σημαντική Θεωρείται η συμμετοχή τους στην ισορροπία του κύκλου του άνθρακα και των ανόργανων αλάτων αλλά και στη διάσπαση της κυτταρίνης και της ξύλινης. Εκτιμάται, πως αν σταματούσε η διαδικασία της ανακύκλωσης στην οποία τα μανιτάρια παίζουν πρωτεύοντα ρόλο, ο πλανήτης Θα μετατρέπονταν σύντομα σε ένα απέραντο ζώων και φυτών.

Τα μανιτάρια αποτελούν συμπλήρωμα στο διαιτολόγιο αρκετών ζώων. Είναι συνηθισμένο φαινόμενο στα ορεινά βοσκοτόπια να βλέπει κανείς τα γίδια να καταβροχθίζουν μανιωδώς τα λεγόμενα Ζαρκαδίσια ή Ελαφίσια μανιτάρια. Εξ άλλου όποιος έτυχε να παρακολουθήσει χελώνα να γευματίζει με μανιτάρια, έχει ασφαλώς διαπιστώσει πως η χελώνα όσο αργά κινείται, τόσο γρήγορα τρώει, ιδίως αν πρόκειται για φρέσκες Ρουσσούλες.  

Η αρκούδα δείχνει σαφή προτίμηση στους κόκκινους αμανίτες (Amanita caesarea). Τ' αγριογούρουνα ξεθάβουν και τρώνε τα Κοπρομάνταρα (Agaricus bisporus), κάνα δυο μέρες πριν αυτά ωριμάσουν και εμφανιστούν στην επιφάνια του εδάφους.