Καλλιεργήστε τροπικά φυτά από σπόρο (Από τον Μιχάλη Πολίτη)

Η καλλιέργεια τροπικών φυτών από σπόρο είναι σίγουρα συναρπαστική, ωστόσο χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα. Θα προσπαθήσω να σας δώσω μερικές χρήσιμες οδηγίες, ώστε να καταφέρτε τους τροπικούς σπόρους σας να βλαστήσουν, και να πετύχετε έτσι να μεγαλώσετε τροπικά φυτά από σπόρο ακόμα και αν το κλίμα της περιοχής σας είναι σχετικά ψυχρό γι' αυτά.

Μήπως δεν θα σας άρεσε να περιβάλλεστε από τροπικά λουλούδια και φυτά με ενδιαφέροντα σχήματα και χρώματα και μυρωδιές που ανακατεύονται στον αέρα με τα αρώματα, δίνοντας σας την αίσθηση πως βρίσκεστε σε ένα τροπικό παράδεισο; 

Λοιπόν, δεν είναι αδύνατο να καλλιεργηθούν τα τροπικά φυτά, ακόμη και σε ψυχρότερα κλίματα. Τα περισσότερα από τα τροπικά φυτά είναι κατάλληλα για γλάστρες και για εσωτερικούς χώρους. Γιατί λοιπόν να αγοράσετε πανάκριβα φοινικοειδή, παχύφυτα ή ορχιδέες, απλά και μόνο για να ανακαλύψετε ότι έχουν μεγαλώσει μέσα σε θερμοκήπια, σε τροπικές ιδανικές συνθήκες και δεν θα τα καταφέρουν τελικά να προσαρμοστούν στο σπίτι ή στον κήπο σας; Καλλιεργήστε τα δικά σας τροπικά φυτά από σπόρο. Είναι φτηνότερο, είναι πολύ διασκεδαστικότερο να τα βλέπετε να μεγαλώνουν σιγά σιγά και το κυριότερο δεν θα τα σοκάρει η "κλιματική αλλαγή" αφού θα έχουν συνηθίσει από την αρχή στις συνθήκες που θα τους παρέχετε.

Αντί να ψάχνετε τι είναι αυτό που έχετε κάνει λάθος και τα τροπικά φυτά σας δεν αντέχουν παρόλο που τα λιπαίνετε και τα ποτίζετε τακτικά, σκεφτείτε αυτό. Τα φυτά σας δεν αντέχουν όχι γιατί δεν έχουν τις ιδανικές γι' αυτά συνθήκες, αλλά απλά γιατί έχουν εντελώς διαφορετικές συνθήκες με πριν. Αν το καταλάβετε αυτό τότε θα προσπαθήσετε να καλλιεργήσετε τροπικά φυτά από σπόρο, αφού οπλιστείτε με υπομονή και δώσετε στα νεαρά τροπικά φυτά σας όλο τον απαιτούμενο χρόνο να προσαρμοσθούν στις κλιματικές συνθήκες που εσείς θα τους παρέχετε.

Φυσικά μην περιμένετε να έχετε απόλυτη επιτυχία με τους σπόρους που φυτέψετε, εκτός αν έχετε φυσικό ταλέντο. Χρειάζεται μακριά διαδικασία μέχρι να μάθετε πως θα παρέχετε την κατάλληλη φροντίδα στους σπόρους σας. Το πρώτο που πρέπει να μάθετε είναι να εξασκήσετε την υπομονή σας. Οι τροπικοί σπόροι χρειάζονται μερικές φορές αρκετές εβδομάδες, ίσως και μήνες για να βλαστήσουν και αν κάποιος θέλει να δει άμεσα αποτελέσματα τότε καλύτερα να φυτέψει αγριόχορτα.

Το δεύτερο σημαντικό μάθημα πρέπει να μάθετε είναι ότι το κοινό φυτόχωμα που χρησιμοποιείτε στις γλάστρες δεν βοηθάει από μόνο του όταν πρόκειται για σπορά. Το ζητούμενο είναι να έχετε υγρασία και καλή αποστράγγιση. Τα κοινά φυτοχώματα ή το χώμα του κήπου συνήθως δεν είναι πλούσια σε πολύτιμα για τα φυτά στοιχεία. Μάλιστα θα μπορούσαμε να τα πούμε "νεκρά" χώματα αφού μοιάζουν με πηλό στον τρόπο που συγκρατούν το νερό και δεν επιτρέπουν στο οξυγόνο να τα διαπεράσει. Μάλιστα μερικά έτοιμα χώματα έχουν ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα, γιατί εκτός από λιπάσματα περιέχουν και αφρώδη συστατικά που υποτίθεται ότι κάνουν το χώμα πιο αφράτο. Στην πραγματικότητα δεν κάνουν καλό γιατί δεν μπορούν να κρατήσουν την υγρασία και στεγνώνουν πολύ γρήγορα.

Αυτό που σας συνιστώ είναι να αγοράσετε ειδικό χώμα για σπορεία και αν δε βρείτε, να φτιάξετε μόνοι σας. Προμηθευτείτε ένα σακί κοινό φυτόχωμα, ένα σακί τύρφη, ένα σακί άμμο, ένα σακί χαλίκι, και μια ορμόνη ριζοβολίας σε πούδρα. Μπορείτε εύκολα να βρείτε όλα αυτά τα υλικά σε ένα φυτώριο ή κέντρο κήπου. Πρώτα απ' όλα γεμίστε κατά 1/4 τα δοχεία και γλάστρες σας με χαλίκι. Έτσι το νερό δεν θα κατακάθεται στον πυθμένα των δοχείων και τα νεαρά σπορόφυτα δεν θα σαπίζουν. Τώρα μπορείτε να αναμείξετε τα χώματα, μισό φυτόχωμα - μισό τύρφη, προσθέτοντας λίγη άμμο. Η τύρφη θα κάνει το μείγμα σας αφράτο και θα συγκραρτεί την απαραίτητη υγρασία, με την άμμο να βοηθά για μια καλή αποστράγγιση.

Αν έχετε μικροσκοπικούς σπόρους, όπως από Σολάνουμ, Αριστολοχία, Πασιφλόρα κλπ, σπείρτε τους επιφανειακά στο υπόστρωμα και μετά πιέστε με τις παλάμες σας λιγάκι, ώστε να αποκτήσουν καλή επαφή με το υπόστρωμα. Προσθέστε πασπαλίζοντας λίγη πούδρα ορμόνης ριζοβολίας, ποτίστε καλά και σκεπάστε το δοχείο με ένα φύλλο πλαστικού. Μερικοί σπόροι χρειάζονται φως για να βλαστήσουν και άλλοι όχι. Γι' αυτό είτε τοποθετήστε τα δοχεία πίσω από ένα παράθυρο, είτε κάτω από τεχνητό φως, είτε απλώς αφήστε τα σε ένα ζεστό μέρος αν δεν χρειάζονται φως για να βλαστήσουν. Δεν χρειάζεται να ποτίζετε πολύ συχνά, απλώς να ελέγχετε την υγρασία κάπου κάπου. Σηκώστε το φύλλο πλαστικού και αν έχει σταγόνες νερού κολλημένες επάνω του σημαίνει ότι η υγρασία είναι καλή. Αν είναι στεγνό θα πρέπει να ποτίσετε, και να σκεπάσετε το δοχείο πάλι με το πλαστικό. Δεν θα πρέπει να ποτίζετε συχνότερα από κάθε 3-4 μέρες.

Αν έχετε μεγαλύτερου μεγέθους σπόρους όπως από φοινικοειδή, μπανανιές, Δέντρο Ορχιδέας κλπ, μην τους σπείρετε σε γλάστρα, αλλά για να τους κάνετε να βλαστήσουν χρησιμοποιήστε μια πλαστική σακούλα. Τοποθετήστε το υγρό μείγμα χώματος με τους σπόρους μέσα στη σακούλα, σφραγίστε την και βάλτε την σε ένα ζεστό μέρος όπως το πάνω μέρος του ψυγείου. Η σταθερά ζεστή θερμοκρασία είναι απαραίτητη για να βλαστήσουν οι τροπικοί σπόροι.

Μπορείτε να ελέγχετε την σακούλα σας κάπου κάπου, αλλά μην περιμένετε γρήγορα αποτελέσματα. Αν τελικά κάποια μέρα δείτε τους πρώτους σπόρους να έχουν φυτρώσει αμέσως τοποθετήστε τους σε μέρος με πολύ φως. Μπορείτε πια να τους βγάλετε από την πλαστική σακούλα. Πιάστε τους προσεκτικά και φυτέψτε τους απαλά στη γλάστρα που είχατε από πριν ετοιμάσει γι' αυτούς. Και πάλι ένα πλαστικό κάλυμμα θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε την επιθυμητή υγρασία. Μόνο που τώρα δεν χρειάζεστε ένα φύλλο πλαστικού, αλλά ένα πλαστικό θόλο. Θέλετε να αναπτυχθούν τα σπορόφυτά σας, έτσι δεν είναι; Ο καλύτερος τρόπος για να το πετύχετε είναι επίσης και πολύ οικονομικός. Τοποθετήστε ένα γυάλινο τζάμι από πάνω τους. Όταν θα αποκτήσουν μερικού πόντους ύψος μπορείτε να αφαιρέσετε το τζάμι. Για να κρατήσετε τη γύρω τους υγρασία σε υψηλά επίπεδα, ψεκάζετέ τα συχνά με νερό, τουλάχιστο μία φορά τη μέρα.