Μοσχεύματα φύλλου και ρίζας (Από τον Μιχάλη Πολίτη)

Ο πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα σας επιτρέπει να αυξήσετε την ποσότητα από μερικά ποώδη πολυετή φυτά, θάμνους και δέντρα  που έχετε ήδη στον κήπο σας ή να δημιουργήσετε νέα φυτά για τον κήπο κάποιου φίλου σας. Αν και τα περισσότερα φυτά παράγονται από σπόρο, αυτά που γίνονται από μοσχεύματα είναι πανομοιότυπα με τα μητρικά φυτά. Τα μοσχεύματα είναι κομμάτια βλαστών που κόβονται από το μητρικό φυτό για να ριζώσουν και να μας δώσουν ένα νέο φυτό. Οι τύποι μοσχευμάτων που χρησιμοποιούνται είναι τρεις. Τα ποώδη ή μαλακά μοσχεύματα, τα ημιξυλώδη μοσχεύματα και τα ξυλώδη ή σκληρά μοσχεύματα. Όμως υπάρχουν και ορισμένα φυτά που μπορούν να πολλαπλασιαστούν με μοσχεύματα φύλλων ή μοσχεύματα ρίζας.

Μερικά φυτά μπορούν να ριζώσουν με επιτυχία από ένα φύλλο ή ένα κομμάτι φύλλου, όπως για παράδειγμα η Μπιγκόνια, η Σαιντπώλια (αφρικανική βιολέτα) και η Σανσεβέρια. Ακολουθήστε τις τεχνικές που περιγράφονται παρακάτω.

Τρεις τύποι από μοσχεύματα φύλλου Η βασιλική Μπικγόνια (Rex Βegonia) πολλαπλασιάζεται  αν χαράξουμε τις νευρώσεις από την κάτω επιφάνεια ενός ώριμου φύλλου (εικόνα Α). Απλώνουμε το φύλλο με την χαραγμένη πλευρά προς τα κάτω μέσα σε ένα ριζωτήριο (δοχείο σε σχήμα τελάρου με υπόστρωμα ριζοβολίας) και σκεπάζουμε το ριζωτήριο με φύλλο πλαστικού. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, νέα φυτά θα φυτρώσουν από τα σημεία στα οποία έχουν χαραχτεί οι νευρώσεις (εικόνα 1).

Για να ριζώσουμε μοσχεύματα φύλλου Σαιντπώλιας, τοποθετούμε κάθετα σε ένα ριζωτήριο (με υπόστρωμα ριζοβολίας από μείγμα με ίσα μέρη τύρφης και περλίτη ή άμμου), το φύλλο μαζί με κοτσάνι 2-5 εκατοστών (εικόνα 2). Σκεπάζουμε το ριζωτήριο με φύλλο πλαστικού για να συγκρατήσουμε την υγρασία. Νέα φυτά θα σχηματιστούν από την βάση του κοτσανιού σε λίγο καιρό.

Για να ριζώσουμε μοσχεύματα φύλλου Σανσεβέριας, κόβουμε ένα φύλλο σε κομμάτια μήκους 8-10 εκατοστών. Βυθίζουμε κάθετα τα κομμάτια στο υπόστρωμα του ριζωτηρίου σκεπάζοντας τα τρία τέταρτα του μήκους τους (εικόνα 3). Ένα νέο φυτό θα φυτρώσει από την βάση κάθε κομματιού σε λίγο καιρό.

Μοσχεύματα ρίζας

Κάθε φυτό που παράγει βλάστηση από τις ρίζες του μπορεί να φυτρώσει από μοσχεύματα ρίζας. Μερικά παραδείγματα είναι ο Εχίνοπας και η παπαρούνα. Κάντε μοσχεύματα ρίζας όταν τα φυτά σας είναι σε κοιμώμενη κατάσταση (αρχές χειμώνα για τα περισσότερα είδη). Μπορείτε να ξεθάψετε ένα ολόκληρο φυτό ή ένα τμήμα από τις ρίζες του. Με ένα κοφτερό μαχαίρι, κόψτε ζωηρά και γερά κομμάτια ρίζας 5 με 10 εκατοστά. Αυτά που είναι πιο κοντά στην ένωση με το υπέργειο τμήμα του φυτού βλασταίνουν πιο γρήγορα. Σημειώστε ότι σ' αυτά τα μοσχεύματα δεν χρειάζεται ορμόνη ριζοβολίας, στην πραγματικότητα η χρήση της μπορεί να αναστείλει την ριζοβολία. Αν έχετε λίγα μοσχεύματα μπορείτε να τα φυτέψετε απευθείας σε μια γλάστρα με την επάνω τους πλευρά στο ίδιο επίπεδο με την επιφάνεια του χώματος (εικόνα B1). Αν έχετε πολλά μοσχεύματα, γεμίστε ένα ριζωτήριο με μείγμα χώματος ριζοβολίας σε ύψος 2-3 εκατοστών, απλώστε τα μοσχεύματα πάνω στο υπόστρωμα και καλύψτε τα με μείγμα χώματος σε ένα εκατοστό ύψος (εικόνα B2).

Ποτίστε τα φυτεμένα δοχεία καλά. Μετά τοποθετήστε τα σε κρύο προστατευμένο περιβάλλον και προστατεύστε τα από τον ήλιο. Από την στιγμή που τα νέα φύλλα θα αρχίζουν να σχηματίζονται μετακινήστε τα δοχεία σε σημείο με πλήρη φωτισμό και ποτίζετέ τα τακτικά. Όταν τα νέα βλαστάρια μεγαλώσουν μερικά εκατοστά και έχουν αναπτύξει νέες ρίζες μεταφυτέψτε τα στην τελική τους θέση και λιπάνετέ τα με υγρό λίπασμα.