Φυτά που ταιριάζουν σε κάθε ελληνικό σπίτι. (από την Μαίρη Υφαντή)

Πόθος

Προέλευση - Περιγραφή

Είναι από τα φυτά που όλοι βλέπουμε πολύ συχνά τόσο σε διαμερίσματα όσο και σε χώρους γραφείων ή εστιατόρια. Τα φύλλα που έχουν το σχήμα καρδιάς εκφύονται εναλλάξ σε όλο το μήκος των κλαδιών και το μέγεθός τους ποικίλλει εντυπωσιακά ανάλογα με την ηλικία του φυτού και τις συνθήκες ανάπτυξής του. Το φυτό που εμείς περιγράφουμε και γνωρίζουμε σαν πόθο είναι απλώς η νεαρή μορφή του φυτού. Στο φυσικό τους περιβάλλον, τα φυτά που φτάνουν σε μεγάλη ηλικία είναι εντυπωσιακά μεγαλύτερα και αν και τα φύλλα διατηρούν το ίδιο σχήμα, το μέγεθός τους μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει 15 εκατοστά σε διάμετρο. Αυτό συμβαίνει μόνο σε φυτά που έχουν κατακόρυφη ανάπτυξη στηριζόμενα στα ψηλά δέντρα και αφού φτάσουν σε μεγάλη απόσταση πάνω από το έδαφος. Τα ενήλικα αυτά φυτά, πάντα στο φυσικό τους περιβάλλον, εμφανίζουν λίγα μικρά λουλούδια λευκοπράσινου χρώματος.

Προέρχεται από την Νοτιοανατολική Ασία και τα νησιά του Σολομώντα (βόρεια της Αυστραλίας) αν και το όνομά του είναι ελληνικότατο. Δεν είναι γνωστό πότε ο πόθος μεταφέρθηκε στον υπόλοιπο κόσμο, όμως πιθανολογείται ότι ήταν κατά τη διάρκεια των εξερευνητικών αποστολών του 18ου αιώνα. 
Ο πόθος έχει πολλές ποικιλίες. Η βασική τους διαφοροποίηση είναι γενικά το αν μεγαλώνουν σε θαμνώδη μορφή ή σε μακριά κλαδιά καθώς και το χρώμα των φύλλων τους. Κάποιες ποικιλίες έχουν αμιγές πράσινο χρώμα ενώ άλλες έχουν "πιτσιλιές" ή "ρίγες" από λευκό ή χρυσαφί χρώμα. Οποια κι αν είναι η ποικιλία του δικού σας πόθου, συνήθως ο παράγοντας που καθορίζει πόσο έντονη θα είναι η παρουσία του δεύτερου χρώματος στα φύλλα είναι το πόσο φως έχει το φυτό σας. 

Φροντίδα

Ο πόθος, που αλλιώς λέγεται και κισσός του διαβόλου, είναι ένα από τα πιο εύκολα φυτά που μπορείτε να καλλιεργήσετε στο σπίτι σας γι' αυτό και αποτελεί ιδανικό φυτό για τους αρχάριους. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα του πόθου είναι ότι απορροφά τις βλαβερές ουσίες που υπάρχουν σε κάθε κλειστό χώρο και καθαρίζει την ατμόσφαιρα του σπιτιού ή του γραφείου μας, σύμφωνα με τη λίστα που έχει δημοσιεύσει η NASA. Είναι εξ ορισμού φυτό εσωτερικού χώρου, όμως στο δικό μας "μαλακό" κλίμα μπορεί εύκολα να καλλιεργηθεί και σε βεράντες, σε σημεία προστατευμένα από τον αέρα και τον ήλιο.

Ο πόθος αν και αντέχει το κρύο, αγαπά τη ζέστη και αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες με την προϋπόθεση ότι στο περιβάλλον υπάρχει αρκετή υγρασία που του είναι απαραίτητη. Για να προσθέσετε υγρασία στην ξηρή ατμόσφαιρα των διαμερισμάτων το χειμώνα, πέρα από τους γνωστούς τρόπους, ψεκάζετε τα φύλλα του με χλιαρό νερό όσο πιο συχνά μπορείτε και όποτε έχετε την ευκαιρία καθαρίστε τα με ένα βρεγμένο μαλακό σφουγγάρι.
Το χώμα του πρέπει απαραίτητα να έχει καλή αποστράγγιση ώστε να μην σαπίσουν οι ρίζες του, το pH του εδάφους θα πρέπει να είναι μεταξύ 5.5 και 6.5 και θα ωφεληθεί από λίγο λίπασμα για πράσινα φυτά μία φορά την άνοιξη και μία αργά το φθινόπωρο.
Αν και το φυτό μπορεί να επιβιώσει σε συνθήκες χαμηλότερου φωτισμού, δεν θα μεγαλώσει το ίδιο γρήγορα και όσο περισσότερο το φως τόσο πιο έντονη θα είναι η διαφοροποίηση του χρώματος στα φύλλα. Δεν αντέχει όμως το απευθείας ηλιακό φως, ούτε μέσα από το τζάμι γι' αυτό τοποθετήστε το σε κάποιο σημείο που έχει αρκετό φως που φιλτράρεται μέσα από μία κουρτίνα. Επίσης κρατήστε το μακριά από ρεύματα κρύου αέρα όπως π.χ. κοντά σε μπαλκονόπορτες ή παράθυρα.

Είναι πολύ εύκολο να καταλάβετε ότι κάτι δεν πάει καλά με το φυτό σας. Πολύ απλά αν δεν μεγαλώνει σημαίνει ότι δεν λαμβάνει αρκετό φως, αν του λείπει νερό θα δείτε κάποια φύλλα να κιτρινίζουν και να πέφτουν.

Αν δείτε μεγάλες καφέ κηλίδες στα φύλλα του, μετακινήστε το σε κάποιο σημείο που ο ήλιος δεν θα πέφτει επάνω του γιατί τα φύλλα του πόθου καίγονται εύκολα.

Αν δείτε μικρά καφέ σημάδια στην επιφάνεια των φύλλων και την ίδια στιγμή οι άκρες των φύλλων δείχνουν να ξεραίνονται, είτε ποτίζετε παραπάνω απ' ότι πρέπει το φυτό σας ή κάνει πολύ κρύο. Μετακινήστε το σε κάποιο σημείο που είναι προστατευμένο από τα ρεύματα και αραιώστε το πότισμα. Θυμηθείτε ότι χρειάζεται πότισμα μόνο όταν το χώμα ξεραθεί στην επιφάνεια και μην αφήνετε νερό στο πιατάκι της γλάστρας.

Ο πόθος είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός στις ασθένειες, αν όμως δείτε ότι πολλά φύλλα του κιτρινίζουν, ψάξτε την κάτω πλευρά των φύλλων για ιστούς όπως αυτούς της αράχνης. Αν έχετε την ατυχία να παρατηρήσετε κάτι τέτοιο απομονώστε το φυτό ώστε να μην μεταδοθεί η ασθένεια στα υπόλοιπα φυτά σας και ραντίστε το με το κατάλληλο φάρμακο που θα βρείτε στα φυτώρια. Ο πόθος είναι από τα φυτά που μεγαλώνουν και σε δοχεία με νερό αρκεί τα φύλλα του να είναι πάνω από την επιφάνεια του νερού, γι' αυτό πολύ συχνά χρησιμοποιείται σε τεχνητές λίμνες ή ακόμα και σε ενυδρεία.

Περιστασιακά ίσως χρειαστεί να κλαδέψετε το φυτό για να βελτιώσετε το σχήμα του ή να περιορίσετε την ανάπτυξή του. Μπορείτε να το κάνετε οποιαδήποτε εποχή αλλά καλύτερα να περιμένετε την άνοιξη που είναι η καλύτερη στιγμή για να χρησιμοποιήσετε όσα κλαδιά κόψετε για πολλαπλασιασμό.

Πολλαπλασιασμός 

Είναι πανεύκολο να πολλαπλασιάσετε το φυτό σας και μπορείτε να το κάνετε με δύο τρόπους. Όπως προαναφέραμε, ο πόθος μεγαλώνει σε νερό. Κόψτε λοιπόν μία άκρη από κάποιο κλαδί που παραμάκρυνε, τοποθετήστε το σε ένα δοχείο με νερό και αφήστε το σε κάποιο σημείο του σπιτιού σας που έχει άφθονο φως και κάντε λίγη υπομονή μέχρι να βγάλει ρίζες. Αφαιρέστε όσα φύλλα υπάρχουν στο τμήμα του κλαδιού που θα βυθιστεί στο νερό.

Εναλλακτικά φτιάξτε μία καινούργια γλάστρα και χωρίς να κόψετε το κλαδί που παραμάκρυνε, βυθίστε ένα μέρος του στο χώμα της καινούργιας σας γλάστρας. Στερεώστε το με ένα συνδετήρα ή με ένα τσιμπιδάκι ώστε να ακουμπάει το χώμα και περιμένετε μέχρι να βγάλει ρίζες. Πολύ σύντομα θα μπορείτε να κόψετε το κλαδί που το ενώνει με το αρχικό φυτό. Με την ταχύτητα που ριζώνει ο πόθος, μπορείτε να μετατρέψετε το σπίτι σας σε ζούγκλα σε χρόνο μηδέν. Ο πόθος είναι από τις πιο εύκολες λύσεις που προσθέτουν πράσινο στο περιβάλλον σας. Τοποθετήστε γλάστρες με πόθο πάνω σε ράφια ή πάνω σε ψηλά έπιπλα κι αφήστε τα κλαδιά του να κρεμάσουν προς τα κάτω ή φυτέψτε τον σε κρεμαστά καλάθια, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα κάνει το χώρο σας να μοιάζει λίγο με ζούγκλα. Εναλλακτικά σε γλάστρες με τους ειδικούς στύλους (που μπορείτε να αγοράσετε σε οποιοδήποτε κέντρο κήπου) πάνω στους οποίους θα στηριχτεί και θα μεγαλώσει ή σε μικρές διακοσμητικές πέργκολες από καλάμι που θα στερεώσετε μέσα στη γλάστρα. Μην αφήνετε τον πόθο να ακουμπάει σε τοίχους γιατί πιθανότατα θα βρεθείτε στη δυσάρεστη θέση να αντικρίσετε κάποια στιγμή το ίδιο θέαμα με αυτό της φωτογραφίας.

Επίσης, ο πόθος συνδυάζεται εύκολα με άλλα πράσινα φυτά στην ίδια γλάστρα. Μία καλή λύση είναι τον φυτέψετε σε γλάστρες με ψηλά φυτά όπως ο μπέντζαμιν, οι σεφλέρες, ή οι δράκαινες έτσι ώστε να καλύψει την επιφάνεια του χώματος και γιατί όχι να κρεμάσει τα κλαδιά του έξω από αυτές.

Μαίρη Υφαντή
mefanti@otenet.gr