Φυτά που ταιριάζουν σε κάθε ελληνικό σπίτι. (από την Μαίρη Υφαντή)

Ανθούριο

Περιγραφή - Προέλευση

Είναι σίγουρο ότι η φωτογραφία σας έχει ήδη εντυπωσιάσει και θέλετε να μάθετε περισσότερα για το ανθούριο, το πολύ εντυπωσιακό αυτό φυτό εσωτερικού χώρου.

Το φυτό είναι γέννημα-θρέμμα της Χαβάης και ανήκει στην ίδια οικογένεια φυτών (αροειδή) με το σπαθίφυλλο, τη ντιεφενμπάχια, το φυλλόδεντρο και το αγλαόνημα. Εξάλλου η ομοιότητα στο φύλλωμα είναι εμφανής. Όπως και τα άλλα μέλη της οικογένειας, το ανθούριο είναι δηλητηριώδες αν καταναλωθεί, γι' αυτό κρατήστε τις γλάστρες σας μακριά από παιδιά ή ζώα.

Τα λουλούδια του έχουν σχήμα καρδιάς, συνήθως κόκκινου χρώματος και εξαιρετικά μεγάλη διάρκεια. Με την παρέμβαση της σύγχρονης επιστήμης τα λουλούδια μπορούν να είναι όχι μόνο κόκκινα αλλά ροζ, λευκά, πράσινα, πορτοκαλί ή ακόμα και δίχρωμα. Το ανθούριο έχει πλουσιότατη ανθοφορία καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και τα λουλούδια σε ορισμένες ποικιλίες έχουν ένα πολύ διακριτικό και ελαφρύ άρωμα.

Αρχικά το ανθούριο καλλιεργούνταν σε θερμοκήπια με μόνο σκοπό το εμπόριο των λουλουδιών του ενώ ως φυτό εσωτερικού χώρου άρχισε να διαδίδεται μόλις στην δεκαετία του 70. Τα λουλούδια του είναι πανέμορφα στο βάζο σας, όμως κάποια στιγμή θα μαραθούν και το βάζο σας θα μείνει άδειο. Ας το καλλιεργήσουμε λοιπόν σε γλάστρα ώστε να έχουμε συνεχώς τα όμορφα λουλούδια του στο σπίτι μας. Άλλωστε, ακόμα κι όταν το φυτό δεν είναι σε ανθοφορία, δεν παύει να είναι ένα όμορφο πράσινο φυτό.


Φροντίδα

Το ανθούριο είναι αποκλειστικά φυτό εσωτερικού χώρου και αν και δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να καλλιεργηθεί, δεν είναι από τα φυτά που μπορεί κανείς να παραμελήσει. Αν οι συνθήκες είναι καλές, το ανθούριο ανθοφορεί όλο το χρόνο και έχει μεγάλη διάρκεια ζωής. Συνήθως η ανθοφορία είναι πλουσιότερη την άνοιξη και το καλοκαίρι, κυρίως όμως γιατί αυτές τις εποχές το φυτό δέχεται λαμπερό φως για περισσότερες ώρες απ' ότι το χειμώνα.

Γενικά, η μέση θερμοκρασία των σπιτιών μας είναι κατάλληλη για το ανθούριο θα πρέπει όμως να αποφύγετε να το τοποθετήσετε σε σημεία που υπάρχουν μεγάλες μεταβολές θερμοκρασίας ή ρεύματα κρύου αέρα, όπως π.χ. κοντά σε μπαλκονόπορτες, καλοριφέρ ή συσκευές όπως η τηλεόραση που παράγουν θερμότητα. 

Οι υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να "κάψουν" το φύλλωμα, να ξεθωριάσουν το χρώμα των λουλουδιών και να περιορίσουν τη διάρκειά τους. Αντίθετα, οι χαμηλές θερμοκρασίες θα καθυστερήσουν την ανάπτυξη του φυτού και τα χαμηλά φύλλα θα κιτρινίσουν. Σε περίπτωση παγωνιάς μπορείτε να αποχαιρετήσετε το ανθούριο με συνοπτικές διαδικασίες καθώς δεν αντέχει ούτε για λίγες ημέρες σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Επίσης ψεκάζετε συχνά με νερό για να του δώσετε υγρασία και καθαρίζετε τόσο τα φύλλα όσο και τα λουλούδια του με υγρό σφουγγάρι για να το διατηρείτε καθαρό και να απομακρύνετε τυχόν έντομα που έχουν εγκατασταθεί στο φυτό. Χρησιμοποιείστε έναν υγραντήρα ή ένα δίσκο με υγρό χαλίκι για να εξασφαλίσετε την απαραίτητη υγρασία.

Τα ανθούρια μπορούν να καλλιεργηθούν, σε εσωτερικό πάντα χώρο, τόσο σε μεμονωμένες γλάστρες όσο και σε ζαρντινιέρες σε ομάδες. Αλλάζετε γλάστρα μόνο όταν οι ρίζες του φυτού καταλάβουν όλο το χώρο της, χρησιμοποιώντας μόνο ένα νούμερο μεγαλύτερη γλάστρα και φροντίστε να πιέσετε καλά το χώμα ώστε το φυτό να στηρίζεται καλά. Σε αυτή την περίπτωση, μην τρομάξετε αν δείτε κάποια φύλλα να κιτρινίζουν και να πέφτουν γιατί το φυτό απλώς προσαρμόζεται στις καινούργιες συνθήκες και θα ανακάμψει γρήγορα.

Καθώς το φυτό μεγαλώνει, το φύλλωμα και τα λουλούδια του βαραίνουν και απαιτούν γερό ριζικό σύστημα. Σε κάθε αλλαγή γλάστρας καλό θα ήταν να προσθέτετε και λίγο χαλίκι ή νιφάδες από αφρολέξ, τόσο για τη σωστή αποστράγγιση αλλά και γιατί το χαλίκι βοηθά τις ρίζες να "πιάσουν" καλά στο χώμα και να αντέχουν το βάρος του φυτού.

Το χώμα τους θα πρέπει να είναι ελαφρύ και πλούσιο σε τύρφη, να περιέχει περλίτη και οπωσδήποτε να έχει καλή αποστράγγιση. Ποτίζετε μόνο όταν το χώμα στην επιφάνεια της γλάστρας είναι στεγνό με πολύ νερό και αδειάστε ότι περισσέψει στο πιατάκι της γλάστρας (έτσι θα αποφύγετε και τα ενοχλητικά μικροσκοπικά μυγάκια που ζουν στο υγρό χώμα). 

Ο καλύτερος τρόπος για να ποτίσετε το ανθούριο είναι να βάλετε τη γλάστρα μέσα σε ένα κουβά ή μία λεκάνη με νερό και να το αφήσετε να τραβήξει από τις τρύπες στον πάτο της γλάστρας όσο νερό χρειάζεται. Θα το βγάλετε όταν δείτε ότι οι μπουρμπουλήθρες σταμάτησαν και θα το αφήσετε κάπου μέχρι να στραγγίξει το επιπλέον νερό. 

Αν και το ανθούριο αντέχει αρκετά στην ξηρασία μην το αφήνετε να διψάσει πολύ γιατί θα καθυστερήσει σημαντικά η ανάπτυξή του. Αντίθετα αν το ποτίζετε πιο συχνά απ' ότι πρέπει θα κιτρινίσουν τα φύλλα του και θα σαπίσουν οι ρίζες του. Πάντα να κόβετε τα φύλλα που κιτρινίζουν ή ξεραίνονται καθώς και τα λουλούδια όταν ξεραθούν για να ενισχύσετε την παραγωγή νέων λουλουδιών.

Κατά κανόνα, το ανθούριο (όπως και όλα τα φυτά εσωτερικού χώρου) θέλουν να βρίσκονται στο σημείο που παίρνουν το περισσότερο φως, πάντα όμως φιλτραρισμένο και όχι απευθείας ηλιακό φως. Τα ανθούρια μπορούν να επιζήσουν σε συνθήκες χαμηλότερου φωτισμού όμως όσο λιγότερο το φως που δέχονται τόσο πιο αργή θα είναι η ανάπτυξή τους και τόσο πιο φτωχή η ανθοφορία τους.

Η λίπανση δεν είναι απαραίτητη στο ανθούριο, αν όμως αποφασίσετε ότι το φυτό σας χρειάζεται κάποια βοήθεια, χρησιμοποιείστε λίπασμα αργής απορρόφησης όπως οι ταμπλέτες ή τα κουφέτα που κυκλοφορούν στο εμπόριο και χρησιμοποιήστε τη μισή δόση από αυτήν που αναγράφεται στις οδηγίες του σκευάσματος. Θυμηθείτε ότι οι ταμπλέτες του λιπάσματος δεν πρέπει να ακουμπούν τους βλαστούς του φυτού. Επίσης, επιλέξτε λίπασμα που να ευνοεί την ανθοφορία κι όχι την ανάπτυξη του φυλλώματος.

Το ανθούριο είναι γενικά ανθεκτικό σε ασθένειες όμως μπορεί να δεχθεί την επίθεση των απρόσκλητων αλλά συχνών επισκεπτών όπως η μελίγκρα, τα κοκκοειδή και οι θρίπες που αποτελούν και το πιο σοβαρό πρόβλημα για τα ανθούρια. 

Συνήθως θα εντοπίσετε τα έντομα στα νέα φύλλα ή στα μπουμπούκια. Λάβετε μέτρα αμέσως και ψεκάστε είτε με φάρμακο που θα προμηθευτείτε από οποιοδήποτε φυτώριο είτε με κάποιο από τα πρακτικά φάρμακα που έχουμε αναφέρει σε πολλά άλλα άρθρα. Ότι κι αν επιλέξετε μην ξεχάσετε να ψεκάσετε τις κάτω πλευρές των φύλλων που είναι τα αγαπημένα στέκια των εντόμων. 

Ειδικά για τους θρίπες, να λάβετε αμέσως μέτρα, γιατί αυτή η ασθένεια μπορεί να καταστρέψει όλα τα λουλούδια καθώς προσβάλλει τα μπουμπούκια πριν ακόμα αυτά ανοίξουν. Στην περίπτωση που προσβληθεί το λουλούδι, αφού ανοίξει θα δείτε λευκές γραμμές ή χαρακιές πάνω στην επιφάνειά του και πιθανόν το λουλούδι να είναι και λίγο παραμορφωμένο. Ειδικά αν έχετε χρυσάνθεμα ή ορχιδέες στον ίδιο χώρο, να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί καθώς τα παραπάνω φυτά αποτελούν εξαιρετικούς "μεζέδες" για τους θρίπες. Το φυτώριο θα σας προμηθεύσει με ειδικό εντομοκτόνο που απαιτεί όμως επαναληπτικούς ψεκασμούς και ακολουθείστε ευλαβικά τις οδηγίες της ετικέτας. 

Παρόλα τα έντομα και τις ασθένειες γενικότερα, να έχετε στο νου σας ότι ο συχνότερος λόγος που καταστρέφονται τα ανθούρια αλλά και τα περισσότερα φυτά εσωτερικού χώρου στα σπίτια μας είναι το σάπισμα των ριζών από το υπερβολικό πότισμα.

Το ανθούριο μπορεί να πολλαπλασιαστεί από σπόρους όμως αυτή είναι μία μακρόχρονη και δύσκολη διαδικασία. Ο σπόρος δημιουργείται χωρίς καμία παρέμβαση καθώς το φυτό είναι ερμαφρόδιτο και γονιμοποιεί μόνο του τα λουλούδια του. Πολύ μετά τη γονιμοποίηση, θα δείτε ένα ή δύο κιτρινωπά μπαλάκια. Όταν κόψετε αυτά τα μπαλάκια και τα πιέσετε ελαφρά με τα δάχτυλά σας θα δείτε να βγαίνουν 1-2 πράσινοι σπόροι. Φυτέψτε τους σε ένα ρηχό δοχείο, τοποθετείστε το σε σκιερό σημείο και περιμένετε να μεγαλώσουν. Περίπου 4-6 μήνες μετά, τα νέα φυτά είναι έτοιμα να μεταφυτευτούν σε μεγαλύτερες γλάστρες. Υπολογίστε ότι το νωρίτερο που θα περιμένετε να ανθοφορήσουν είναι 18 μήνες μετά τη σπορά τους ενώ ο χρόνος αυτός μπορεί να φτάσει και σε τρία ολόκληρα χρόνια μέχρι ένα φυτό που αναπτύξατε από σπόρο να φτάσει να ανθίσει. 

Σπάνια, το φυτό μπορεί να πολλαπλασιαστεί από κομμένα κλαδιά που θα βάλετε στο νερό μέχρι να βγάλουν ρίζες όμως οι πιθανότητες επιτυχίας σ' αυτή την περίπτωση είναι εξαιρετικά περιορισμένες.

Μπορείτε να αγοράσετε ανθούρια σε οποιοδήποτε οργανωμένο φυτώριο ή ανθοπωλείο. Η τιμή τους συνήθως είναι λίγο ακριβότερη από άλλα δημοφιλή φυτά όμως σίγουρα αξίζει τόσο τα λεφτά όσο και τον κόπο σας. Το ανθούριο είναι σίγουρα το πιο εντυπωσιακό και ίσως ένα από τα ομορφότερα ανθοφόρα φυτά εσωτερικού χώρου.

Μαίρη Υφαντή
mefanti@otenet.gr