Φυτά
που ταιριάζουν σε κάθε ελληνικό
σπίτι. (από την Μαίρη Υφαντή)
Αζαλέα (Ροδόδεντρον)
Προέλευση
και περιγραφή
Οι αζαλέες είναι
ενδημικά φυτά των ορεινών περιοχών της
Ιαπωνίας, της Κίνας και της Ινδίας, και αυτό
μας δίνει μια ιδέα για το ποιες είναι
περίπου οι απαιτήσεις για την φροντίδα τους.
Σε άγρια μορφή μπορούν να αναπτυχθούν σε
πολύ μεγάλους θάμνους. Οι καλλιεργούμενες
μορφές πωλούνται μερικές φορές σε σχήμα
δέντρου με την βλάστηση να εμφανίζεται στην
κορυφή ενός μακριού κορμού. Ένας
καταπληκτικά μεγάλος αριθμός από ποικιλίες
και καλλιεργούμενες παραλλαγές αζαλέας
υπάρχει στο εμπόριο, από τις οποίες πολλές
καλλιεργούνται σαν φυτά γλάστρας.
Εξαιρετικά δημοφιλές φυτό η αζαλέα, αποκτά
ιδιαίτερη αξία αν συντηρηθεί με την
κατάλληλη φροντίδα και σε σωστές συνθήκες.
Είναι
δύσκολο να περιγράψει κανείς μια αζαλέα
γιατί μπορεί να είναι ένα γλαστράκι 20
εκατοστά ύψος ή ένας θάμνος μέχρι 6 μέτρα
ύψος! Στην πραγματικότητα υπάρχουν
περισσότερα από 3000 είδη, υβρίδια και
ποικιλίες ροδόδεντρου. Σε κάθε περίπτωση οι
αζαλέες είναι ξυλώδεις θάμνοι που τους
θαυμάζουμε κυρίως για τα πλούσια, και
μερικές φορές αρωματικά λουλούδια τους σε
σχήμα τρομπέτας. Αυτά τα λουλούδια μπορούν
ανάλογα με την ποικιλία να έχουν από 2 ως 10
εκατοστά μήκος το καθένα. Υπάρχουν συνήθως
σε αποχρώσεις του ροζ, του λευκού, του
πορφυρού, του πορτοκαλί και του κόκκινου.
Μπορεί να έχουν στίγματα, να είναι δίχρωμα,
μονά ή διπλά. Πολλές ποικιλίες αζαλέας
μπορούν να φυτευτούν στον κήπο σαν
αειθαλείς πρασινάδες αλλά υπάρχουν επίσης
και πολλές φυλλοβόλες ποικιλίες. Οι αζαλέες
είναι ροδόδεντρα αλλά τα ροδόδεντρα δεν
είναι αζαλέες! Οι κοινές ονομασίες συνήθως
ανταλλάσσονται αλλά μπορούμε να πούμε πως
αζαλέες είναι τα είδη που έχουν 5 στήμονες
και ροδόδεντρα είναι τα είδη που έχουν 10 ή
περισσότερους στήμονες.
Φροντίδα
Εκλογή
Οι αζαλέες σε
γλάστρες συνήθως αγοράζονται την άνοιξη
όταν είναι γεμάτες με λουλούδια και
μπουμπούκια. Η χρωματιστή αυτή φορεσιά τους
μπορεί να κρατήσει για εβδομάδες αν τα φυτά
έχουν την κατάλληλη υγρασία. Πολλοί
άνθρωποι, έχουν ένα συγκεκριμένο χρώμα στο
μυαλό τους όταν αγοράζουν μια αζαλέα. Ο
καλύτερος τρόπος για να είστε σίγουροι ότι
αγοράσατε φυτό στο χρώμα που επιθυμείτε
είναι να αγοράζετε πάντα ανθισμένα φυτά.
Έτσι αν χρειαστεί να αγοράσετε πολλά φυτά
στο ίδιο χρώμα μπορείτε να δείτε αν
ταιριάζουν ή αν διαφέρουν. Αν τις φυτέψετε
ομαδικά τοποθετήστε τις σε ομάδες του ίδιου
χρώματος για πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Αν
φυτέψετε 10 διαφορετικούς τύπους αζαλέας
μπροστά στο σπίτι σας το αποτέλεσμα θα
είναι πολύχρωμο αλλά θα μπερδεύει το μάτι. Θέση Καθώς
διαλέγετε το σημείο που θα φυτέψετε ή θα
τοποθετήσετε τις αζαλέες μην ξεχάσετε τον
παράγοντα ήλιο. Οι αζαλέες προτιμούν το
άφθονο πρωινό φως. Ωστόσο αποφύγετε
περιοχές με μεσημεριανό ή απογευματινό
ήλιο γιατί συνήθως προσελκύουν παρασιτικά
έντομα και τετράνυχους. Ρυθμίστε το μέγεθος
των φυτών σας. Δεν είναι όλες οι αζαλέες
χαμηλής ανάπτυξης φυτά. Μη φυτεύετε τα
νεαρά φυτά το ένα πολύ κοντά με το άλλο,
αφήστε διάστημα μεταξύ τους για το μέλλον
και όχι για να κάνουν προσωρινά εντύπωση.
Έδαφος
Οι αζαλέες
χρειάζονται όξινο χώμα. Προσθέτοντας στην
επιφάνεια του εδάφους τύρφη, λειωμένα φύλλα
και φλούδες μπορούμε να τις βοηθήσουμε να
δημιουργήσουν ένα ιδανικό γι αυτές
περιβάλλον. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό
αν τις φυτέψετε στον κήπο σας και ιδιαίτερα
σε σημεία κοντά στο σπίτι σας ή άλλο κτίσμα,
όπου πολλές φορές ο ασβέστης μπορεί να
διαπεράσει το τσιμέντο και να
διασκορπιστεί στο έδαφος μετατρέποντάς το
έτσι σε αλκαλικό. Ακόμα και το χαλίκι που
πολλές φορές συνηθίζουμε να στρώνουμε σε
δρομάκια του κήπου μας μπορεί να κάνει
αλκαλικό το έδαφος. Αν το έδαφος του κήπου
σας είναι έτσι κι αλλιώς αλκαλικό καλύτερα
να δοκιμάσετε να καλλιεργήσετε αζαλέες σε
γλάστρες και δοχεία. Σ' αυτήν την περίπτωση
ένα εδαφικό μείγμα με μεγάλη
περιεκτικότητα σε τύρφη θα βοηθήσει την
κατάσταση.
Λίπανση
Η καλύτερη περίοδος για να λιπάνετε τις
αζαλέες είναι αμέσως μετά το τέλος της
ανοιξιάτικης ανθοφορίας. Χρησιμοποιήστε
λίπασμα ειδικό για αζαλέες.
Υγρασία-Πότισμα Η
αζαλέα αγαπάει την υγρασία, αποφύγετε
ωστόσο να την φυτέψετε σε χώμα που δεν έχει
καλή αποστράγγιση. Αν την φυτέψετε σε κήπο
με βαρύ αργιλώδες χώμα, μην την φυτέψετε
βαθιά και φροντίστε να προσθέσετε λίγο
ελαφρύ χώμα στην τρύπα. Είναι σημαντικό να
προσθέτετε στρώμα από φύλλα πάνω από το
έδαφος για βοηθήσετε την διατήρηση της
υγρασίας. Το στρώμα αυτό θα πρέπει να το
ανανεώνετε μετά από κάθε λίπανση. Η αζαλέα θέλει τακτικό πότισμα είτε
βρίσκεται σε γλάστρα είτε στον κήπο μας.
Κατά τις περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας
σκαλίστε το χώμα τους τακτικά λίγο πριν το
πότισμα και βεβαιωθείτε ότι το νερό φτάνει
μέχρι τις βαθιές ρίζες.
Φύτεμα
σε γλάστρα Σκάψτε μια τρύπα στη γλάστρα
σε βάθος όσο το βάθος της πάλας χώματος του
φυτού και σε διπλάσιο πλάτος. Προσθέστε
μίγμα χώματος εμπλουτισμένο με οργανικά
υλικά και σκεπάστε καλά τις ρίζες του φυτού
έτσι ώστε να βρίσκονται σε βάθος 10
εκατοστών από την επιφάνεια του εδάφους.
Φυτεύοντας ρηχά δίνετε στο φυτό την
αποστράγγιση που χρειάζεται αλλά θα πρέπει
να ποτίζετε τακτικότερα.
Κλάδεμα
Το κλάδεμα δεν είναι τόσο σημαντικό, αλλά αν
θέλετε να έχουν κάποιο σχήμα τα φυτά σας η
καλύτερη περίοδος για να τα κλαδέψετε είναι
αμέσως μετά την ανθοφορία. Αποφύγετε να
δώσετε στα φυτά σας σφαιρικό ή άλλο
γεωμετρικό σχήμα. Οι αζαλέες δείχνουν
καλύτερα όταν τις αφήσουμε να αναπτυχθούν
στην δική τους μορφή σε σχήμα λόφου. Κάντε
ένα οριακό κλάδεμα, αφαιρώντας τα μακριά
και προεξέχοντα κλαδιά.
Πολλαπλασιασμός Οι
αζαλέες προέρχονται από σπόρο αλλά
πολλαπλασιάζονται συνήθως με μοσχεύματα
βλαστών. Αν ασχολείστε ερασιτεχνικά με την
κηπουρική δεν θα έχετε μεγάλη επιτυχία
δοκιμάζοντας να αυξήσετε τα φυτά σας είτε
με την μία μέθοδο είτε με την άλλη. Αν
χρειάζεστε περισσότερες αζαλέες είναι
καλύτερο να αγοράσετε νέα φυτά.
Ασθένειες-Προβλήματα
Η αζαλέα προσβάλλεται σχετικά από λίγες
ασθένειες. Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε
φυτοφάρμακα για να τις αντιμετωπίσετε
συμβουλευτείτε πρώτα έναν ειδικό. Μην
ανησυχείτε αν μερικά φύλλα κιτρινίσουν και
πέσουν κυρίως κατά την διάρκεια του
φθινοπώρου. Εκτός του ότι μερικές αζαλέες
είναι φυλλοβόλες, και τα αειθαλή φυτά
μερικές φορές ρίχνουν κάποια από τα φύλλα
τους. Πολλές φορές οι αζαλέες ανθίζουν το
φθινόπωρο. Δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγετε
κάτι τέτοιο. Απολαύστε την φθινοπωρινή τους
άνθιση όσο μπορείτε γιατί πιθανόν να έχουν
αραιή ανθοφορία την επόμενη άνοιξη.
Μαίρη Υφαντή mefanti@otenet.gr
|