Το τετράφυλλο τριφύλλι

Το τετράφυλλο τριφύλλι είναι ένα παγκόσμια αποδεκτό σύμβολο της καλής τύχης και η προέλευσής του ανάγεται στην αρχαιότητα. Σύμφωνα με το μύθο, η Εύα κρατούσε ένα τετράφυλλο τριφύλλι, όταν έφυγε από τον κήπο της Εδέμ.

Ιστορία των τετράφυλλων τριφυλλιών

Τα πέταλα ενός τρίφυλλου τριφυλλιού αναπαριστούν την τριαδικότητα, τα τρία στοιχεία της Αγ. Τριάδος. Αλλά ποια είναι η ιστορία που συνοδεύει τα τετράφυλλα τριφύλλια, ώστε να θεωρούνται τυχερά φυλαχτά; Αφού εδώ, ο ισχύων αριθμός είναι το τέσσερα, η ιστορία που βρίσκεται πίσω από τα τετράφυλλα τριφύλλια ως τυχερά φυλαχτά, είναι σαφώς διαφορετική από την τριαδική παράδοση του τριφυλλιού. Πράγματι, η ερμηνεία που "περιβάλλει" τα τετράφυλλα τριφύλλια προηγείται χρονικά του χριστιανισμού και κρατά από την ειδωλολατρική περίοδο, όπου τα τετράφυλλα τριφύλλια ήταν κέλτικα φυλαχτά.

Λευκό τριφύλλι (Trifolium repens L.)

"Τα τριφύλλια κατέχουν επίσης σημαντική θέση στην πολιτιστική ζωή των πρώτων λαών. Ιδιαίτερα το "Λευκό τριφύλλι" (Trifolium repens L.) είχε μεγάλη εκτίμηση από τους πρώτους Κέλτες της Ουαλίας σαν φυλαχτό ενάντια στα κακά πνεύματα". Clover Science and Technology". N.L. Taylor, 1985.

Η κέλτικη κυριαρχία επεκτάθηκε κάποτε σε ολόκληρη την Ιρλανδία και σ' ένα μεγάλο μέρος της δυτικής Ευρώπης. Ήταν οι Δρυίδες (Κέλτες ιερείς) που έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση για τα τετράφυλλα τριφύλλια, τα ανέδειξαν σαν φυλαχτά των Κελτών και τα χρησιμοποιούσαν σαν ισχυρά αντίδοτα ενάντια στα κακόβουλα πνεύματα. οι Δρυίδες πίστευαν πως αυτός που κρατούσε τετράφυλλο τριφύλλι μπορούσε να βλέπει φαντάσματα που δεν μπορούσαν να βλέπουν οι άλλοι. Τα κέλτικα φυλαχτά είναι η αρχή της παράδοσης των τετράφυλλων τριφυλλιών, που λέει πως έχουν τη δύναμή να εξασφαλίζουν την καλή τύχη.

Το πνεύμα μυστηρίου που τυλίγει το τετράφυλλο τριφύλλι συνεχίζεται μέχρι σήμερα, αφού η εύρεση ενός πραγματικά τετράφυλλο τριφυλλιού είναι ακόμα ένα σπάνιο περιστατικό και οιωνός καλής τύχης.

Τα τέσσερα φύλλα των τετράφυλλων τριφυλλιών εκπροσωπούν την πίστη, την ελπίδα, την αγάπη και την τύχη.

Όπως λέει και το ποιηματάκι:

Το ένα φύλλο είναι για την ΠΙΣΤΗ...
Το δεύτερο για την ΕΛΠΙΔΑ...
Το τρίτο συμβολίζει την ΑΓΑΠΗ...
Και το τέταρτο κράτα το για "ΓΟΥΡΙ"! 

Όμως μια άλλη γνωστή ερμηνεία εκφράζεται στον παρακάτω στίχο:

Κοιτάζω ένα τετράφυλλο τριφύλλι
που πριν δεν έκανα τον κόπο να δω.
Το ένα φύλλο είναι το ηλιοβασίλεμα, το άλλο η βροχή,
το τρίτο τα τριαντάφυλλα που φυτρώνουν στην εξοχή.
Δε χρειάζεται να εξηγηθεί αυτό που τέταρτο έχει αφεθεί.

Είναι κάποιος που αγαπώ.
Κοιτάζω ένα τετράφυλλο τριφύλλι
που πριν δεν έκανα τον κόπο να δω.

Η πρώτη λογοτεχνική αναφορά που προσεγγίζει την παράδοση του τετράφυλλου τριφυλλιού σαν κέλτικο φυλαχτό φαίνεται να έχει προέλευση από το 1620. Εκείνη τη χρονιά ο Sir John Melton έγραφε, "αν περπατάς μέσα στον αγρό, όποιο τετράφυλλο χόρτο και να βρεις, κάτι καλό πρόκειται να σου συμβεί". Κατά μέσον όρο, υπάρχουν 10.000 τρίφυλλα τριφύλλια για κάθε ένα πραγματικά τετράφυλλο τριφύλλι.

Στην ελληνική λαϊκή παράδοση το τετράφυλλο τριφύλλι εκτός από το γούρι που φέρνει, είναι και ανεκτίμητο ερωτικό φίλτρο. Αν δε αποκτηθεί την Πρωτομαγιά ή το Πάσχα, και «αστριστεί» επί τρία Σαββατόβραδα πάνω σε κόκκινο πανί και «λειτουργηθεί κρυφά σαράντα φορές», τότε το αγαποβότανο αυτό αποκτά πολύ μεγάλη μαγική δύναμη. Κανένας ερωτικός στόχος δεν αντιστέκεται, καμία κλειδωνιά δε μένει κλειστή μπροστά του, και σου φανερώνονται όλοι οι κρυμμένοι θησαυροί. 

Ένα... τετράφυλλο τριφύλλι, που έχει μάλιστα τα φυλλαράκια του σε σχήμα καρδιάς, είναι σπάνιο και είναι πάντοτε τυχερός όποιος το αποχτάει. 

Ποια είναι τα γνήσια τετράφυλλα τριφύλλια

Σήμερα κάποιος μπορεί εύκολα να βρει ένα τετράφυλλο τριφύλλι. Το Oxalis deppei πωλείται σαν "φυτό της καλής τύχης", γιατί διαθέτει ένα φύλλο, που αποτελείται πάντα από τέσσερα φυλλαράκια. Ωστόσο τα φυτά του γένους Oxalis δεν είναι το αληθινό τριφύλλι, αλλά μόνο ένα τρίφυλλο φυτό που του μοιάζει. Επιπλέον, πώς μπορεί ένα φυτό όταν παράγεται μαζικά, να διατηρήσει τη μαγεία, που του έχει αποδώσει η τόσων ετών παράδοση; Δεν υπάρχει ούτε ίχνος ρομαντισμού σ' αυτήν την ιστορία.... 

Το ίδιο ισχύει και για το νεροτρύφυλλο (Marsilea Quadrifolia)  που επίσης παράγει φυτά με τέσσερα φύλλα

Τα γνήσια τετράφυλλα τριφύλλια μας μαζεύονται με το χέρι από το φυτό Trifolium repens, που θεωρείται πως είναι το αρχικό τετράφυλλο τριφύλλι. Ένας τρόπος για να αναγνωρίσετε ένα πραγματικό τετράφυλλο τριφύλλι, είναι να ελέγξετε το τέταρτο φύλλο, που είναι συνήθως μικρότερο από τα άλλα τρία φύλλα.