Περιτοιχισμένοι
κήποι (Walled Gardens) Ιστορία Οι
άνθρωποι όταν άρχισαν να δημιουργούν
πολιτισμό προσπάθησαν να οργανώσουν την
ζωή τους και να διασφαλίσουν τα βιοτικά
τους αγαθά. Προσπάθησαν να μιμηθούν τη
φύση φτιάχνοντας κήπους όπου
καλλιεργούσαν φυτά είτε για
διακοσμητικούς σκοπούς είτε για πηγή
τροφής. Πρώτοι οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι
δημιούργησαν ένα πιο ελεγχόμενο είδος
κήπου. Μέσα από την φιλοσοφία των
πυραμίδων έχτισαν και οργάνωσαν
κλειστούς κήπους με άνθη, φρούτα και
λαχανικά. Οι πρώτοι Περιτοιχισμένοι
κήποι είχαν δημιουργηθεί. Πολύ
αργότερα, κατά τον Μεσαίωνα, στην Ευρώπη,
η ιδέα ενός Περιτοιχισμένου κήπου
επανεμφανίζεται. Η αρχική μορφή θέλει
τους κήπους συμπληρωματικό κομμάτι των
μεσαιωνικών κάστρων ώστε να
εξασφαλίζεται τροφή σε περίοδο που οι
κάτοικοι των κάστρων διέτρεχαν κινδύνους
αποκλεισμού. Εξέλιξη Φτάνοντας
στον 16ο αιώνα, οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν
ότι ο κόσμος είναι πολύ μεγαλύτερος απ'
ότι πίστευαν. Τολμηροί φυσιοδίφες
συνοδεύουν τις εξερευνητικές αποστολές
και νέα είδη φυτών εισάγονται στην Ευρώπη.
Πολλά από αυτά γρήγορα γίνονται δημοφιλή.
Μια καινούρια μόδα ξεσπά, η καλλιέργεια
εξωτικών φυτών. Όμως δεν μπορούν εύκολα
τα τροπικά φυτά να εγκλιματιστούν στις ευρωπαϊκές
συνθήκες. Από
τον 17ο αιώνα πια οι Ευρωπαίοι έχουν
οργανωθεί συστηματικά. Κάνουν την
εμφάνισή τους τα πρώτα γυάλινα
θερμοκήπια. Η παλιά ιδέα της αυτάρκειας
ξαναεμφανίζεται. Οι Περιτοιχισμένοι (προστατευμένοι)
κήποι γνωρίζουν μεγάλη άνθηση ιδιαίτερα
στην Αγγλία και την Ιρλανδία. Τώρα η
κατάσταση είναι πιο οργανωμένη. Οι κήποι
δημιουργούνται από ομάδες ανθρώπων που
ασχολούνται αποκλειστικά μ' αυτό το σκοπό.
Με επικεφαλής βοτανολόγους και άλλους
επιστήμονες μεγάλες ομάδες ειδικευμένων
παραγωγών προσπαθούν να δημιουργήσουν το
ανάλογο μικροκλίμα για να καλλιεργήσουν
συστηματικά φρούτα, λαχανικά και
λουλούδια σε συνθήκες που να θυμίζουν την
χώρα καταγωγής τους. Με
την είσοδο του 20ου αιώνα όμως τα πράγματα
αλλάζουν δραματικά. Η εξέλιξη της
τεχνολογίας έχει ανεβάσει κατακόρυφα το
επίπεδο ποιότητας και ταχύτητας των
μεταφορών. Οι αγορές πια ήταν εύκολο να
γεμίσουν με πλήθος προϊόντα που είχαν
παραχθεί στον τόπο καταγωγής τους και
μπορούσαν να είναι φθηνότερα από τα
αντίστοιχα προϊόντα που παρήγαγαν οι
επιχειρήσεις των Περιτοιχισμένων κήπων. Σήμερα Μετά
από μια μεγάλη περίοδο απραξίας οι
Περιτοιχισμένοι κήποι άρχισαν πάλι να
προξενούν ενδιαφέρον. Έτσι ξεκίνησε την
δεκαετία του 70 ένα πρόγραμμα στην Αγγλία
με σκοπό την συντήρηση αυτών των κήπων
και την μετατροπή τους σε τουριστικό
αξιοθέατο ή πεδίο αγροτικής εκπαίδευσης
ανάλογα με την περίσταση. Και
με την είσοδο του 21ου αιώνα ο νέος ρόλος
των Περιτοιχισμένων κήπων εδραιώθηκε. Το
περίφημο Eden Project, το σχέδιο Εδέμ της
Κορνουάλης το αποδεικνύει. Για μια ακόμη
φορά μια αγγλική περιοχή φιλοξένησε το
μεγαλύτερο βοτανικό δημιούργημα. Το
μεγαλύτερο και πιο σύγχρονο βοτανικό
μουσείο του κόσμου δεν είναι παρά ένας
εξελιγμένος περιτοιχισμένος κήπος,
αναδεικνύοντας αυτό που έκανε τον
άνθρωπο να αξιοποιήσει τις δυνατότητές
του, τις ανησυχίες και τις γνώσεις του.
Την έρευνα! Μιχάλης
Πολίτης
|