Το φθινόπωρο είναι μια σημαντική εποχή για να σκεφτούμε πώς θα είναι ο κήπος μας την ερχόμενη άνοιξη, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για βολβούς. Για να απολαύσετε νάρκισσους, τουλίπες, υάκινθους και άλλα βολβώδη φυτά να ανθίζουν στα τέλη του χειμώνα και την άνοιξη στον κήπο σας, θα πρέπει να τα φυτέψετε τώρα!

Μέσα σε κάθε βολβό βρίσκεται εκκολαπτόμενο ένα νέο φυτό με φύλλα, ρίζες και λουλούδια. Το βολβώδες φυτό χρειάζεται κατάλληλες συνθήκες για να αναπτυχθεί. Μία από αυτές τις «προϋποθέσεις» είναι ότι οι βολβοί πρέπει να φυτευτούν στον καιρό τους. Δεν είναι σπόροι, έτσι δεν μπορούν να αποθηκεύονται επ' αόριστον για να φυτευτούν αργότερα. Όταν οι βολβοί είναι "ώριμοι" για φύτευση, αρχίζουν να αναπτύσσονται είτε βρίσκονται φυτεμένοι στο έδαφος είτε όχι. Οι βολβοί είναι η καλύτερη επιλογή για ομαδική φύτευση είτε για φύτευση σε συνδυασμό με άλλα είδη φυτών. Είναι ιδανικοί για φύτευση γύρω από θάμνους για να δώσουν χρώμα και ενδιαφέρον στον κήπο όταν ο θάμνος είναι εκτός εποχής. Οι βολβοί είναι ακριβώς ό, τι θέλετε για να καλύψετε το γυμνό έδαφος το διάστημα που τα πολυετή φυτά σας δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμη. Οι βολβοί μπορούν να φυτευτούν στον κήπο σε παρτέρια, σε συστάδες στο γκαζόν ή σε γλάστρες.

Βολβώδη φυτά που ανθίζουν την άνοιξη υπάρχουν αρκετά. Πώς θα επιλέξετε ποιούς βολβούς θα φυτέψετε; Ποιοί βολβοί μεγαλώνουν με ευκολία στην περιοχή σας; Σκεφτείτε την περασμένη άνοιξη, ποιούς βολβούς είδατε ανθισμένους στους περισσότερους γειτονικούς κήπους; Αν είστε πρωτάρηδες στην καλλιέργεια βολβών, το να καλλιεργήσετε τέτοιους βολβούς είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ναι, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να έχετε δει μόνο νάρκισσους ή τουλίπες, και ίσως να μην σας εντυπωσιάζει η ιδέα. Αλλά ας είμαστε ρεαλιστές. Αν θέλετε πιο εξωτικούς βολβούς καλύτερα να τους καλλιεργήσετε σε γλάστρες όπου θα έχετε τον πλήρη έλεγχο στις συνθήκες, όπως το πότισμα και όχι στον κήπο.

Φυτέψτε τους βολβούς σας νωρίς το  φθινόπωρο πριν τα μονοετή και τα άλλα φυτά του κήπου σας μαραθούν λόγω χειμώνα. Έτσι θα είστε σε θέση να φυτέψετε τους βολβούς σε κενές θέσεις χωρίς τον κίνδυνο να διαταραχθούν οι ρίζες φυτών που έχουν ήδη φυτευτεί. Αν αφήσετε τη φύτευση βολβών για αργότερα όταν τα άλλα φυτά του κήπου σας είναι αδρανή και δεν φαίνονται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους υπάρχει κίνδυνος να τα ξεριζώσετε άσκοπα.

Αν έχετε αποθηκευμένους βολβούς από πέρσι, ελέγξτε τους πριν τους φυτέψετε ή αγοράστε καινούριους. Αν φυτέψετε στον κήπο αποφύγετε να φυτεύετε σε γραμμές. Είναι δύσκολο να πετύχετε ομοιομορφία και χρειάζεται χρόνο. Μια καλή ιδέα είναι να σταθείτε με την πλάτη στον κήπο και να ρίξετε τους βολβούς πίσω από τον ώμο σας. Φυτέψτε τους στο μέρος που θα πέσουν. Φαίνονται πολύ πιο φυσικοί με αυτόν τον τρόπο, αντί να προσπαθείτε να τους οργανώσετε τυχαία.

Όπου κι αν επιλέξετε να τους καλλιεργήσετε πρέπει να φυτευτούν στο σωστό βάθος στο έδαφος και με το σωστό μέρος τους να κοιτάει  προς τα πάνω. Το σωστό βάθος φύτευσης είναι ζωτικής σημασίας για να κρατήσει το βολβό δροσερό, αλλά δεν πρέπει να φυτευτούν πολύ βαθιά γιατί η μύτη τους θα αποτύχει να φθάσει στην επιφάνεια πριν ξεμείνει από ενέργεια. Οι συσκευασίες βολβών αναγράφουν συνήθως το καλύτερο βάθος φύτευσης (και αυτό είναι το βάθος από την κορυφή του βολβού ως την επιφάνεια του εδάφους), ωστόσο ένας εύχρηστος κανόνας είναι να φυτεύετε τους βολβούς σε βάθος ίσο με το διπλάσιο του πλάτους τους. Έτσι, όσο μεγαλύτερος είναι ο βολβός τόσο βαθύτερα πρέπει να φυτευτεί.

Τους νάρκισσους είναι καλύτερα να τους φυτέψετε βαθύτερα και όχι πάρα πολύ ρηχά, δεδομένου ότι δεν θα ανθίσουν αν είναι πολύ ρηχά. Οι τουλίπες είναι το αντίθετο, και δεν έχουν κανένα πρόβλημα, αν φυτευτούν ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Πάντως αν έχετε αμφιβολία γενικά για το βάθος, προτιμήστε να φυτέψετε λίγο βαθύτερα και όχι πάρα πολύ ρηχά.

Η άλλη σημαντική "προϋπόθεση" για επιτυχημένο φύτεμα είναι να τοποθετήσετε το βολβό στο έδαφος με το σωστό μέρος να κοιτάει προς τα πάνω. Η φύτρα του βολβού θα πρέπει να βλέπει προς τα πάνω και οι ρίζες προς τα κάτω. Στους περισσότερους βολβούς αυτό είναι εύκολο να προσδιοριστεί καθώς η πάνω πλευρά (όπου βρίσκεται η φύτρα) είναι συνήθως μυτερή. Όμως, όπως και με κάθε κανόνα, υπάρχουν και εδώ εξαιρέσεις. Στην περίπτωση των φθινοπωρινών βολβών οι εξαιρέσεις είναι οι ανεμώνες και οι νεραγκούλες, δύο από τα φθηνότερα και πιο χαριτωμένα είδη βολβών φθινοπωρινής φύτευσης και ανοιξιάτικης ανθοφορίας. Οι βολβοί από τις ανεμώνες και τις νεραγκούλες έχουν μικρό, περίεργο σχήμα που είναι λίγο δύσκολο να διαχειριστείτε. Τεχνικά οι μικροί βολβοί αυτών των δύο ειδών ονομάζονται κορμοί. Κανένα από αυτά τα βολβώδη φυτά δεν χρειάζεται μαγικά ξόρκια για να πετύχει στη φύτευση, απλά θα αναπτυχθούν καλύτερα αν τα ξεκινάτε φυτεύοντας φρέσκους βολβούς κάθε φθινόπωρο.

Οι βολβοί της ανεμώνης μοιάζουν με ξεραμένες ζαρωμένες ελιές ή σαν "ανώμαλα" σοκολατάκια. Επειδή είναι δύσκολο να διακρίνετε ποια είναι η πάνω τους πλευρά και ποιά η κάτω, ο καλύτερος τρόπος είναι να φυτέψετε το βολβό προς τα πλάγια. Οι βολβοί τ ης νεραγκούλας μοιάζουν σαν αράχνες ή σαν ενωμένα νύχια. Φυτεύονται με τις μύτες των νυχιών προς τα κάτω. Οι βολβοί από ανεμώνες και νεραγκούλες πρέπει να μουλιάσουν λίγες ώρες σε νερό πριν φυτευτούν.

Η φύτευση των βολβών μπορεί να γίνει ευκολότερη με τη χρήση ενός ειδικού φυτευτηριού για βολβούς το οποίο φτιάχνει τρύπες αφαιρώντας ένα κομμάτι του εδάφους και το ξαναβάζει στη θέση του στη συνέχεια αφού πρώτα έχετε τοποθετήσει το βολβό στην τρύπα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και απλά φυτευτήρια τα οποία όμως δεν λειτουργούν το ίδιο καλά σε όλους τους τύπους εδάφους.

Μερικοί βολβοί είναι καλός μεζές για διάφορα τρωκτικά, και χρειάζονται προστασία στην περίοδο της φύτευσης. Ο ευκολότερος τρόπος προστασίας είναι να χρησιμοποιήσετε κοτετσόσυρμα με μικρό μάτι. Αν οι βολβοί σας είναι φυτεμένοι σε γλάστρες τοποθετήστε το κοτετσόσυρμα πάνω από την γλάστρα μέχρι οι βολβοί να βλαστήσουν. Αν έχετε φυτεμένες συγκεκριμένες περιοχές στον κήπο, σημαδέψτε τις, φυτέψτε τους βολβούς σας, καλύψτε τους με κοτετσόσυρμα και ρίξε από πάνω λίγο χώμα. Αυτό θα σας εμποδίσει επίσης να κάνε ζημιά στους βολβούς σκάβοντας στην περιοχή όταν οι βολβοί βρίσκονται σε αδράνεια. Μια άλλη επιλογή είναι να φυτέψετε φριτιλλάριες τις οποίες τα τρωκτικά αντιπαθούν και έτσι θα λειτουργήσουν σαν απωθητικά

Οι βολβοί που ανθίζουν την άνοιξη απαιτούν πλήρες ηλιακό φως ή ημισκιά. Αν τα βολβώδη φυτά σας έχουν μακριά, μαλακά και εύκαμπτα κοτσάνια, αυτό είναι συνήθως σημάδι ότι οι βολβοί φυτεύτηκαν σε πάρα πολύ σκιερό μέρος με αποτέλεσμα οι βλαστοί να τεντώνονται αναζητώντας την ηλιακή ακτινοβολία που χρειάζονται. Οι νάρκισσοι, οι υάκινθοι (ζουμπούλια), και οι σκίλλες είναι μερικοί από τους βολβούς που αντέχουν περισσότερο σε σκιά.

Οι βολβοί που ανθίζουν την άνοιξη απαιτούν καλή αποστράγγιση του εδάφους. Το βαρύ υγρό έδαφος θα σαπίσει τους περισσότερους βολβούς, χωρίς αμφιβολία. Αυτό συμβαίνει γιατί οι κενοί χώροι ανάμεσα στους κόκκους του χώματος γεμίζουν με νερό, διώχνοντας τον αέρα και ο βολβός δεν αερίζεται. Εάν είναι απαραίτητο η αποστράγγιση του εδάφους μπορεί να βελτιωθεί υπερυψώνοντας τα παρτέρια 10 εκατοστά τουλάχιστο πάνω από το έδαφος. Μπορείτε να βελτιώσετε την αποστράγγιση και με άλλο τρόπο. Όταν φυτεύετε βολβούς, έχετε μαζί σας πρόχειρο και έναν κουβά με χαλίκι. Κάντε την τρύπα σας βαθύτερη από ό, τι απαιτεί ο βολβός, βάλτε μια χούφτα χαλίκι στην τρύπα, φυτέψτε το βολβό και στη συνέχεια, σκεπάστε την τρύπα με χώμα. 

Ωστόσο υπάρχουν μερικά είδη βολβών που μπορούν να αναπτύσσονται σε συνεχώς υγρό χώμα (όχι σε βαρύ) όπως ο γάλανθοι και οι φριτιλλάριες.

Δείτε εδώ μερικά ...

Η σκίλλα. Αναπτύσσεται θαυμάσια σε ημισκιερές περιοχές >και σε υγρό έδαφος. Θα τη βρείτε στο κλασικό μπλε χρώμα, αλλά υπάρχουν επίσης ροζ και λευκές ποικιλίες διαθέσιμες.

Το Λευκόιο. Λευκές καμπανούλες με πρασινωπές κίτρινες κουκίδες στο πέταλο. Μοιάζει με τον γάλανθο και το μικγκέ. Ανθεκτικό στη σκιά και την υγρασία του εδάφους.

Φριτιλλάρια η Μελεαγρίς. Αυτή η εκπληκτική φριτιλλάρια δεν έχει τεράστια άνθη όπως οι θιβετιανές φριτιλλάριες, ωστόσο τα άνθη της θυμίζουν δέρμα φιδιών. Το καρώ μοτίβο τους μπορεί να είναι μοβ, κόκκινο-καφέ, γκρι, ή λευκό. Στη φύση το φυτό αυτό βρίσκεται συνήθως σε υγρά παραποτάμια εδάφη, άρα μπορεί να αντέξει στο υγρό έδαφος του κήπου σας.

Το μυστικό για να είναι αποτελεσματικό το πότισμα των βολβών είναι να τους διατηρείτε υγρούς όταν βρίσκονται σε περίοδο ανάπτυξης και στεγνούς όταν βρίσκονται σε αδράνεια. Αυτό ακούγεται μάλλον πολύπλοκο αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ εύκολο. Μπορείτε απλά να αρχίσετε το πότισμα όταν τα πράσινα βλαστάρια εμφανίζονται πάνω από το έδαφος και να το περιορίσετε από τη στιγμή που το φύλλωμα αρχίζει να μαυρίζει μετά την ανθοφορία.