Νεροκολοκύθα (Lagenaria siceraria)

Η νεροκολοκύθα (Lagenaria siceraria συνωνυμ. Lagenaria vulgaris Ser.) ή αλλιώς Φλασκιά είναι ένα ήμερο είδος της μεγάλης οικογένειας των κολοκυθιών (Cucurbitaceae) το οποίο εξαπλώθηκε παντροπικά ήδη από την προϊστορική αρχαιότητα.

Η νεροκολοκύθα είναι ένα διπλοειδές, μόνοικο ετήσιο φυτό (τα μόνοικα φυτά δεν έχουν χωριστά αρσενικά και θηλυκά άτομα). Το φυτό έχει παχείς αναρριχητικούς βλαστούς με μεγάλα λευκά άνθη που ανοίγουν μόνο τη νύχτα . Ο καρπός έρχεται σε μια μεγάλη ποικιλία σχημάτων, που συλλέγονται από τους ανθρώπους για διάφορες χρήσεις. 

Η νεροκολοκύθα ήταν ένα από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν στον κόσμο (το δεύτερο αρχαιότερο μετά τη σίκαλη -Secale cereale 11,050 π.Χ.), όχι τόσο σαν τροφή αλλά για την χρήση του σαν δοχείο μεταφοράς νερού. Οι σπόροι της νεροκολοκύθας μάλλον μεταφέρθηκαν από την Αφρική στην Ασία, την Ευρώπη και την Αμερική μέσα από τις μετακινήσεις και μεταναστεύσεις των ανθρώπων παρά επιπλέοντας κατά μήκος των ωκεανών. Έχει αποδειχθεί ότι έφτασε στον Νέο Κόσμο πολύ πριν την άφιξη του Κολόμβου. Μοιράζεται το κοινό της όνομα Calabash με το δέντρο Calabash (Crescentia cujete). 

Ιστορία και εξάπλωση

Η νεροκολοκύθα είναι ενδημικό φυτό της Αφρικής: Άγριοι πληθυσμοί του φυτού ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στη Ζιμπάμπουε. Δύο υποείδη, που πιθανόν αντιπροσωπεύουν δύο χωριστές εκδηλώσεις εξημέρωσης, έχουν εντοπιστεί: Lagenaria siceraria spp. siceraria (στην Αφρική, εξημερωμένα περίπου 4.000 χρόνια πριν) και L. siceraria spp. asiatica (στην Ασία, εξημερωμένα τουλάχιστον πριν από 10.000 χρόνια, ίσως και περισσότερο). Η φλούδα από τις ήμερες νεροκολοκύθες, σε αντίθεση με εκείνη των άγριων, είναι παχιά και αδιάβροχη.

Εξημερωμένες νεροκολοκύθες έχουν εντοπιστεί στην Αμερική σε περιοχές όπως το Guila Naquitz στο Μεξικό (περίπου 10.000 χρόνια πριν). Συγκρίσεις αλληλουχιών DNA από αρχαιολογικά δείγματα νεροκολοκύθας με σύγχρονες ασιατικές και αφρικανικές τοπικές ποικιλίες προσδιορίζουν την Ασία ως πηγή της εισαγωγής της στο Νέο Κόσμο.

Στην Ευρώπη, η νεροκολοκύθα εμφανίζεται με κάποια συχνότητα από τη ρωμαϊκή περίοδο και μετά. Γενετικά, τα αρχαία δείγματα που βρέθηκαν στην Ευρώπη και μία εμπορική ποικιλία siceraria L. cv. «Herkuleskeule» είναι ασιατικής καταγωγής, όπως προσδιορίζονται από το DNA.

Σχεδία από νεροκολοκύθες

Τόσο σημαντικές ήταν αυτές οι νεροκολοκύθες στην καθημερινή ζωή των ιθαγενών, που εισήχθησαν σε ανθρώπινους πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο. Ίσως η πιο σημαντικό η χρήση τους ήταν σαν δοχεία, όπως κατσαρόλες, τηγάνια και κύπελλα, και αυτές οι νεροκολοκύθες εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται μέχρι και σήμερα σε πολλά μέρη του κόσμου. Σαν δοχεία μεταφοράς νερού (παγούρια), εξακολουθούν να προτιμώνται σε σχέση με τα πήλινα πιθάρια επειδή είναι ελαφρύτερα και διατηρούν το νερό δροσερό. Εκτός από τα δοχεία και τα σκεύη φαγητού, οι νεροκολοκύθες χρησιμοποιούνται για σχεδίες, σωλήνες και ταμπακέρες. 

Μορφές νεροκολοκύθας

Τις ώριμες νεροκολοκύθες τις βρίσκουμε σε μια εκπληκτική σειρά από σχήματα και μεγέθη, από τα μικροσκοπικά κολοκύθες μήκους μόνο πέντε εκατοστών μέχρι γίγαντες με μήκος πάνω από 2 μέτρα. Μερικές από τις χαρακτηριστικές μορφές έχουν δώσει ονόματα σε ποικιλίες νεροκολοκύθας όπως "κανάτα", " ρόπαλο ", "φίδι", "δελφίνι", "λαιμός χήνας", "πίπα", "φωλιά πουλιών", κλπ. Με πλούσιο χώμα, άφθονο ηλιακό φως και νερό, μεγαλώνουν εύκολα σε ζεστές εύκρατες και τροπικές περιοχές σε όλο τον κόσμο.

Αφρική

Οι κούφιες και αποξηραμένες νεροκολοκύθες είναι ένα πολύ χαρακτηριστικά οικιακά σκεύη σε νοικοκυριά σε ολόκληρη την Δυτική Αφρική. Χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό του ρυζιού, για μεταφέρουν νερό, και σαν δοχεία τροφίμων. Τα μικρότερα μεγέθη τα χρησιμοποιούν σαν κύπελα για να πίνουν κρασί από φοίνικες.

Οι αποξηραμένες νεροκολοκύθες μπορούν να διακοσμηθούν. Το φυσικό χρώμα του εξωτερικού φλοιού της αποξηραμένης νεροκολοκύθας είναι ζεστό κίτρινο, και σκουραίνει με την ηλικία και τη χρήση. Οι κολοκύθες μπορούν να βάφονται σε άλλα χρώματα: ροζ, αν τριφτούν με τα φύλλα από κεχρί, μπλε, με λουλάκι, μεταξύ άλλων. Μπορούν επίσης να είναι γίνουν σκουρότερες αν κρεμαστούν σε ένα καπνιστή δωμάτιο.

Παραδοσιακή χαρακτική νεροκολοκύθας στην περιοχή Oyo της Νιγηρίας

Ωστόσο, οι νεροκολοκύθες μπορούν να διακοσμηθούν με διάφορες τεχνικές ή μεθόδους σύμφωνα με την παράδοση κάθε περιοχής. Αν και μερικοί άνθρωποι τις χρησιμοποιούν όπως είναι, φυσικές. Απλώς τις πλένουν πολύ τακτικά. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία σχεδίων και μοντέλων που οι παραδοσιακοί χαράκτες χρησιμοποιούν για να διακοσμήσουν τις νεροκολοκύθες. Αυτά επιτυγχάνονται εφαρμόζοντας μια από τις παρακάτω βασικές τεχνικές ή μεθόδους και συγκεκριμένα: ξύσιμο, σκάλισμα, καψάλισμα, πυροχαρακτική και χαρακτική με πίεση. Στις περισσότερες περιοχές, οι τεχνικές ή οι μέθοδοι συνδυάζονται.

Κατασκευαστής Kora από την Gabia (αριστερά) και οργανοπαίχτης Kora από το Mali (δεξιά)

Τ'ύμπανο Bara από νεροκολοκύθα (αριστερά) και οργανοπαίκτες από το  Mali (δεξιά)

Οι νεροκολοκύθες χρησιμοποιούνται στην Δυτική Αφρική για την κατασκευή μουσικών οργάνων, της Kora (άρπα-λαούτο), του xalam / Ngoni (ένα λαούτο) και του goje (παραδοσιακό βιολί). Μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως αντηχεία κάτω από το Balafon (μαρίμπα - ξυλόφωνο). Η νεροκολοκύθα χρησιμοποιείται επίσης για να φτιαχτεί η  shegureh (γυναικεία κουδουνίστρα από τη Σιέρα Λεόνε) και το balangi (Σιέρα Λεόνε είδος Balafon από από τη Σιέρα Λεόνε). Μερικές φορές, οι μεγάλες κούφιες νεροκολοκύθες απλώς αποξηραίνονται και χρησιμοποιούνται σαν κρουστά όργανα, κυρίως από τους Fulaniι, τους Songhai, τις φυλές Gur και Hausa.

Ξυλόφωνο με νεροκολοκύθες. Παραδοσιακό όργανο της Δυτικής Αφρικής (επάνω) Οργανοπαίχτες ξυλόφωνου Ghana (αριστερά),  Burkina Fasoi (δεξιά)

Τα Κρουστά από νεροκολοκύθες "Shekere" είναι πιθανόν ένα από τα αρχαιότερα μουσικά όργανα. Στην Αφρική,  βρίσκονται σε διάφορα μεγέθη και σχήματα, παίζονται σε μια ποικιλία από στυλ, και έχουν πολλά διαφορετικά ονόματα. Στην Αφρική βρίσκονται κατά κύριο λόγο, αλλά όχι αποκλειστικά, στη Νιγηρία, το Τόγκο, τη Γκάνα, το Μπενίν, τη Σιέρα Λεόνε και της Ακτής Ελεφαντοστού (υπάρχουν πολλά μέρη της Αφρικής, όπου δεν θα ακούσετε αυτό το μέσο). 

Τα Δάκρυα του Ιώβ (Coix Lacryma-jobi) αριστερά). Κρουστό από νεροκολοκύθα "Shekere" (δεξιά)

Οι κούφιες νεροκολοκύθες καλύπτονται με ένα χαλαρό δίχτυ με αρμαθιές από εκατοντάδες χάντρες από τα Δάκρυα του Ιώβ (Coix Lacryma-jobi). Οι χάντρες αυτές είναι στην πραγματικότητα οι κούφιοι καρποί που περιείχαν τα θηλυκά άνθη του παντροπικού αυτού ποώδους φυτού (Coix Lacryma-jobi). Καθώς οι χάντρες "χαστουκίζουν" την νεροκολοκύθα, παράγεται ένας δυνατός ρυθμικός ήχος - το ίδιο καλός μ' αυτόν που θα παραγόταν από ένα οποιοδήποτε σύγχρονο μουσικό όργανό για το αυτό σκοπό. Με τη χρήση του λαιμού της νεροκολοκύθας σαν λαβή, ο ήχος ενισχύεται από το κούφιο εσωτερικό της.

Γυναίκες του χωριού Tourou με καπέλα νεροκολοκύθες

Η νεροκολοκύθα χρησιμοποιείται επίσης ως κάλυμμα κεφαλής από τις γυναίκες του Tourou, ενός μικρού χωριού στο βόρειο άκρο του Καμερούν στα σύνορα με την Νιγηρίας. Το κάλυμμα αυτό είναι βαμμένο κόκκινο-πορτοκαλί και είναι διακοσμημένο με σχέδια ή όχι.

Παιδιά της φυλής Ebore στην Αιθιοπία με καπέλα από νεροκολοκύθες

Στην Ανατολική Αφρική και ιδιαίτερα στην Αιθιοπία στην κοιλάδα του Omo, οι νεροκολοκύθες χρησιμοποιούνται ευρέως. Τα παιδιά της φυλής Ebore στην Αιθιοπία φορούν καπέλα από το calabash για την προστασία τους από τον ήλιο. Οι γυναίκες της φυλής Karo τις χρησιμοποιούν για να λιχνίζουν τα σιτηρά. Οι γυναίκες της φυλής Dassanech και Mursi για να κουβαλούν τρόφιμα και νερό.

Γυναίκες με νεροκολοκύθες από φυλές στην κοιλάδα του Omo στην Αιθιοπία. Karo (επάνω αριοστερά), Mursi (επάνω δεξιά), Dassanech (κάτω αιριστερά), Hamar (κάτω δεξιά)

Οι νεροκολοκύθες χρησιμοποιούνται σαν απαραίτητη σκεύη στην καθημερινή ζωή των νοικοκυριών την φυλής Hamar στην Αιθιοπία - για να πίνουν και μεταφέρουν νερό, καφέ, γάλα ή ξινό βουτυρόγαλα. Οι μεγάλες, κούφιιες και αποξηραμένες νεροκολοκύθες χρησιμοποιούνται επίσης για να "χτυπηθεί" το βούτυρο, σαν δοχεία τροφίμων ή για να προετοιμαστεί σ' αυτές το παραδοσιακό μείγμα βουτύρου και κόκκινου πηλού με το οποίο τρίβουν και βάφουν τα μαλλιά τους οι παντρεμένες γυναίκες της φυλής Hamar. 

Γυναίκα Masai αρμέγει με με νεροκολοκύθα (αριοστερά), και δοχείο Kibuyu (δεξιά)

Ένα στενόμακρο είδος νεροκολοκύθας (λέγεται “kibuyu” στα Σουαχίλι) χρησιμοποιείται από τους Μασάι σαν δοχείο να συντηρούν ένα μίγμα από γάλα και αίμα αγελάδας, που αποτελεί μια βασική τροφή των κτηνοτρόφων Μασάι στην Τανζανία και την Κένυα. 

Νεαρός Αφρικανός πίνει κρασί από φοίνικες μέσα από παγούρι από νεροκολοκύθα

Οι νεροκολοκύθες  χρησιμοποιούνται για τη συλλογή και την αποθήκευση κρασιού από φοίνικες στο Κονγκό. Επίσης στη Νότια Αφρική, χρησιμοποιείται ως παγούρι από φυλές όπως οι Ζουλού. Ο Luo της Κένυας φτιάχνουν μια μεγάλη παραδοσιακή σάλπιγγα από νεροκολοκύθες, που την φυσούν κατά τη διάρκεια τελετών ή όταν διώχνουν μακριά τα άγρια ​​ζώα.

Καραϊβική - Αμερική

Οι δημοφιλείς, ζωγραφισμένες κολοκύθες calabash της Καραϊβικής, του Μεξικό και της Κεντρικής Αμερικής προέρχονται από ένα ενδημικό αμερικανικό τροπικό δέντρο που ανήκει στην οικογένεια της Μπιγκνόνιας (Bignoniaceae). Υπάρχουν δύο είδη δέντρου Calabash που φυτρώνουν άγρια ​​στο Μεξικό, την Κεντρική και Νότια Αμερική, το Crescentia alata και το Crescentia cujete. 

Δέντρο Calabash (Crescentia cujete)

Καραϊβική

Στην Καραϊβική τα Calabash χρησιμοποιούνται κυρίως για σκεύη, όπως φλιτζάνια, κύπελλα, και λεκάνες στις αγροτικές περιοχές. Μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά νερού ή για τη μεταφορά αντικειμένων, όπως τα ψάρια, κατά την αλιεία. Σε ορισμένες χώρες της Καραϊβικής, το επεξεργάζονται και βρίσκεται ζωγραφισμένο και διακοσμημένο από τους τεχνίτες σε διάφορες μορφές όπως τσάντες ώμου ή άλλα αντικείμενα για να πουληθεί στους τουρίστες. 

Μάσκα τοίχου από calabash δέντρο (αριστερά) Χαρακτική σε calabash δέντρο (δεξιά επάνω), σκεύη φαγητού από calabash δέντρο (δεξιά κάτω)

Στη Τζαμάικα, επίσης συναντάται σαν κομμάτι του φυσικού τρόπου ζωής των Rastafarians. Σαν φλιτζάνι, κύπελλο, ή ακόμη σαν νερό-σωλήνας ή "Bong", η νεροκολοκύθα θεωρείται ότι συνάδει με το "Ital" ή φυσικό τρόπο ζωής στον οποίο δεν χρησιμοποιούν εξευγενισμένα προϊόντα, όπως επιτραπέζιο αλάτι, ή σύγχρονες μεθόδους μαγειρέματος, όπως τα μικροκύματα. Στην Αϊτή, το φυτό ονομάζεται kalbas kouran, (κολοκύθα που τρέχει), και χρησιμοποιείται για να φτιαχτεί η ιερή κουδουνίστρα σύμβολο του Vodou, που ονομάζεται asson. Γι' αυτό και το φυτό Calabash θεωρείται ιερό. Είναι, επίσης, το εθνικό δέντρο της St. Lucia.

Βόρεια Αμερική - Μεξικό

Σε πολλές αγροτικές περιοχές του Μεξικού, η νεροκολοκύθα αποξηραίνεται και αδειάζεται το εσωτερικό της ώστε να γίνει κούφια για να δημιουργηθεί ένα bule ή guaje, δηλαδή ένα δοχείο μεταφοράς νερού (παγούρι ή στάμνα). Οι νεροκολοκύθες που κόβονται στη μέση ονομάζονται Jicara, και έχουν το ίδιο όνομα με τα πήλινα κύπελα Jicara.

Ινδιάνοι φτιάχνουν φωλιές πουλιών από νεροκολοκύθες (ζωγραφική αναπαράσταση) (επάνω). Φωλιά πουλιών από νεροκολοκύθα (κάτω αριστερά), Μωβ χελιδόνι Progne subis (κάτω δεξιά)

Οι αυτόχθονες Αμερικανοί (ινδιάνοι) χρησιμοποίησαν φωλιές πουλιών φτιαγμένες από νεροκολοκύθες γιατί ήθελαν να προσελκύσουν τα μωβ χελιδόνια (Progne subis). Δύο είδη από αυτά τα πουλιά, αναπαράγονταν και στο Μεξικό. Το πάθος για τη δημιουργία και την αγορά και κατασκευή σπιτιών για πουλιά από νεροκολοκύθες είναι μία από τις εκφράσεις της ινδιάνικης τέχνης.

Η διακόσμηση της νεροκολοκύθας, είναι μια αρχαία παράδοση μεταξύ των ιθαγενών λαών της Αμερικής, και ιδίως των ινδιάνων Navajo, Hopi και Pueblo των Νοτιοδυτικών ΗΠΑ, και των Nuxálk και Haida της Βρετανικής Κολούμπιας στον Καναδά.

Ινδιάνικη κουδουνίστρα της φυλής Kumeyaay στην Καλιφόρνια

Οι ινδιάνικες κουδουνίστρες, είναι μουσικά όργανα των αυτοχθόνων Αμερικανών, κατασκευασμένα συνήθως από φυσικές νεροκολοκύθες, με λαβές από ιτιές της ερήμου, και σπόρους από φοίνικες στο εσωτερικό τους για να κάνουν τους ήχους της κουδουνίστρας. Οι παραδοσιακές κουδουνίστρες από νεροκολοκύθα χρησιμοποιούνται από την αυτόχθονες ινδιάνους Kumeyaay στην Καλιφόρνια της Βόρειας Αμερικής, από αυτόχθονες πληθυσμούς της Νότιας Καλιφόρνιας (San Diego, βόρεια Baja), και του Μεξικό, συνήθως παίζονται κατά τη διάρκεια παραδοσιακών ινδιάνικων θρησκευτικών και πνευματικών τελετών. 

Νότια Αμερική

Στην Αργεντινή, το Περού, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Ουρουγουάη και την Παραγουάη,  μια μικρή νεροκολοκύθα μετατρέπεται σε ένα ειδικό κύπελλο για το πόσιμο του "yerba mate." Το yerba mate ένα δημοφιλές τσάι παρασκευάζεται από τα φύλλα ενός είδους πουρναριού του Mate (Ilex paraguariensis). Το Mate πίνεται μέσα από ένα διάτρητο μ στην Αργεντινή. Στη Βραζιλία, το δοχείο αποκαλείται cuia, porongo ή cabaça. 

Δοχείο Yerba Mate και μεταλλικό καλαμάκι Bombilla (επάνω) Φυτό Mate (Ilex paraguariensis) (κάτω αριστερά), Αργεντινός Gaucho πίνει Yerba Mate (κάτω δεξιά)

Οι κολοκύθες Mate συχνά διαμορφώνονται και στολίζονται με ασημένιες ζάντες ή περιλαίμια και βάσεις στήριξης. Τα παλιά κύπελα-κολοκύθες Mate βελτιώνουν τη γεύση αυτού του πλούσιου σε καφεΐνη τσαγιού και οι γευσιγνώστες αυτού του ροφήματος ποτέ δεν θα σκεφτούν να χρησιμοποιήσουν γυάλινα ποτήρια, κεραμικές κούπες η δοχεία από φελιζόλ για να σερβίρουν το τσάι τους.

Οργανοπαίχτης Berimbau (αριστερά) και τα μέρη του Berimbau (δεξιά)

Η νεροκολοκύθα επίσης συνήθως χρησιμοποιείται ως αντηχείο για το berimbau, το σήμα κατατεθέν μουσικό όργανο της capoeira, μια πολεμικής τέχνης-χορού που αναπτύχθηκε στις φυτείες της Βραζιλίας από Αφρικανούς σκλάβους. 

Στο Περού, τη Βολιβία και τον Ισημερινό, είναι γνωστό ότι οι νεροκολοκύθες έχουν χρησιμοποιηθεί για ιατρικούς σκοπούς για πάνω από χίλια χρόνια από τους πολιτισμούς των Άνδεων. Οι Ίνκας χάραζαν τα λαογραφικά τους σύμβολα σε κολοκύθες για να περάσουν από τη μία γενιά στην άλλη, και αυτή η πρακτική συνεχίζεται και σήμερα. Η διακόσμηση της νεροκολοκύθας, είναι μια αρχαία παράδοση μεταξύ των ιθαγενών λαών της Νότιας Αμερικής, και ιδίως των κατοίκων των ορεινών περιοχών του Περού.

Διακοσμημένες νεροκολοκύθες στο Cusco του Περού

Μπολ από νεροκολοκύθες χρησιμοποιήθηκαν από αυτόχθονες Βραζιλιάνους, σαν σκεύη, για να σερβίρουν τα τρόφιμα, και η πρακτική αυτή εξακολουθεί να διατηρείται σε ορισμένες απομακρυσμένες περιοχές της Βραζιλίας. 

Χορεύτριες hula με όργανα ipu heke

Στην Χαβάη η νεροκολοκύθα συχνά αποξηραίνεται όταν είναι ώριμη και χρησιμοποιείται σαν κρουστό όργανο που ονομάζεται ipu heke στη σύγχρονη και την αρχαία hula. 

Ινδία

Οι Ινδουιστές ασκητές (Sadhu) χρησιμοποιούν παραδοσιακά ένα δοχείο κανάτα από αποξηραμένη νεροκολοκύθη που ονομάζεται kamandalu. Ο χυμός της νεροκολοκύθας θεωρείται ότι έχει φαρμακευτικές ιδιότητες και είναι πολύ καλός για την υγεία. 

Ektara (αριστερά) και τραγουδιστής Baul της Βεγγάλης παίζει ektara (δεξιά)

Οι τραγουδιστές Baul της Βεγγάλης έχουν μουσικά όργανα φτιαγμένα από νεροκολοκύθες. Το πιο κοινό είναι το ektara, ένα μονόχορδρο τονικό όργανο, με αντηχείο από σκαλισμένο επικάρπιο νεροκολοκύθας, και χορδές από μπαμπού και δέρμα κατσίκας. Η πρακτική αυτή είναι επίσης κοινή μεταξύ των Βουδιστών και των σοφών Jain. 

Εργαστήριο κατασκευής sitar (επάνω) και sitar με διπλό ηχείο (κάτω)

Το σιτάρ είναι ένα διάσημο έγχορδο όργανο που χρησιμοποιείται κυρίως στη μουσική Hindustani και την ινδική κλασική μουσική. Η νεροκολοκύθα (kaddu) αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του αντηχείου (τούμπα) στο σιτάρ.

Pungi (αριστερά) και γητευτής φιδιών παίζει pungi (δεξιά)

Το pungi, που ονομάζεται επίσης been ή bin είναι ένα πνευστό όργανο που παίζεται από τους γητευτές φιδιών στην Ινδία και το Πακιστάν. Το όργανο αποτελείται από φυσητή δεξαμενή αέρα φτιαγμένη από νεροκολοκύθα, η οποία διοχετεύει αέρα σε δύο καλαμένιες φλογέρες. Το pungi παίζεται χωρίς παύσεις, με τον οργανοπαίκτη να ρυθμίζει κυκλικά την αναπνοή Το pungi προερχόταν από την Ινδία και εξακολουθεί να παίζεται από τους γητευτές φιδιών σε παραστάσεις δρόμου.

Κίνα

Στην Κίνα η νεροκολοκύθα ονομάζεται hulu. To Hulu είναι ένα αρχαίο σύμβολο Feng Shui για την υγεία. Στα παλιά χρόνια, οι γιατροί μετέφεραν φάρμακα μέσα σε αυτό, έτσι πιστεύεται ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Το Hulu πιστεύεται ότι απορροφά την αρνητική χερσαία ενέργεια τσι που θα μπορούσε να επηρεάσει διαφορετικά την υγεία, και είναι μια παραδοσιακή κινεζική ιατρική θεραπεία. Αποξηραμένες νεροκολοκύθες χρησιμοποιούνται επίσης σαν δοχεία υγρών, κυρίως υγρών φαρμάκων. Οι Κινέζοι θεωρούν ότι ο αριθμός "8" είναι πολύ ευοίωνος και σημάδι καλοτυχίας. Η νεροκολοκύθα Hulu, μοιάζει με τον αριθμό "8".

Hulu φυλαχτό με κόκκινη κορδέλα (αριστερά)  Κλουβί για γρύλους, περίοδος της δυναστε'ιας Qing (δεξιά)

Οι νεροκολοκύθες επίσης καλλιεργούνται και μεγαλώνουν μέσα σε πήλινα καλούπια για να σχηματίσουν διάφορα ανάγλυφα σχήματα με ανθικές κυρίως παραστάσεις και αποξηραίνονται για να χρησιμοποιηθούν σαν σπίτια γρύλλων που κρατιούνται στην Κίνα σαν κατοικίδια ζώα για το τραγούδι τους και τις μαχητικές τους ικανότητες. Η υφή της νεροκολοκύθας εναρμονίζεται όμορφα με τον ήχο του ζώου, σαν ένα μουσικό όργανο. Είναι ένα σύμβολο των της αθανάτων Xian.

Καλλιεργητές ανάγλυφης νεροκολοκύθας στην Lanzhou (αριστερά) Έργο τέχνης σκαλιστής νεροκολοκύθας στην Lanzhou (δεξιά)

Η πόλη Lanzhou είναι η πρωτεύουσα της κινέζικης επαρχίας Gansu. Οι σκαλιστές νεροκολοκύθες Lanzhou προήρθαν κυρίως για πρακτικούς λόγους. Η πόλη της Lanzhou, ως το πιο σημαντικό σημείο στον Δρόμο του Μεταξιού, προσέλκυσε πολλούς εμπόρους. Οι έμποροι από τη φυλή Hu μετέφεραν νερό μέσα σε γιγάντιες νεροκολοκύθες που ήταν φιλοτεχνημένες με κινέζικη ιδιοσυγκρασία και τεχνοτροπία.

Σήμερα οι καλλιεργητές νεροκολοκύθας στην Lanzhou χρησιμοποιούν μια τεχνική της βιοτεχνολογίας για να καλλιεργούν νεροκολοκύθες διάφορα σχήματα, μετατρέποντας την απλή νεροκολοκύθα σε ένα έργο τέχνης. Οι νεροκολοκύθες μπορούν να μπουν σε καλούπια και να διαμορφωθούν σε Βούδες και σε κεφάλια τεράτων ... μεταξύ άλλων.

Κορίτσια της φυλής Dai της νοτιοδυτικής Κίνας παίζουν Hulusi

Το Hulusi είναι πνευστό μουσικό όργανο (τύπος φλάουτου) από την Κίνα. Κρατιέται κάθετα και αποτελείται από τρεις μπαμπού σωλήνες που διέρχονται μέσα από το σώμα μιας νεροκολοκύθας. Ο ένας σωλήνας έχει τρύπες για τα δάχτυλα και οι άλλοι δύο είναι σωλήνες που κρατούν τον τόνο. Το Hulusi προήλθε από την φυλή Dai της νοτιοδυτικής Κίνας, και χρονολογείται από την περίοδο των Qin και Han δυναστειών (221 π.Χ. έως 220 μ.Χ.).

Ινδονησία

Ωστόσο από όλες τις χρήσεις της νεροκολοκύθας, η πιο ενδιαφέρουσα είναι η χρήση της σαν "κάλυμμα πέους".  Τα καλύμματα πέους koteka φοριούνται παραδοσιακά από τους άνδρες ιθαγενείς ορισμένων (κυρίως ορεινών) εθνοτικών ομάδων Papua στη Νέα Γουινέα για να καλύψουν τα γεννητικά τους όργανά. Είναι συνήθως κατασκευασμένα από αποξηραμένες νεροκολοκύθες, Lagenaria siceraria, αν και έχουν χρησιμοποιηθεί και άλλα είδη φυτών όπως το Nepenthes mirabilis. 

Κάλυμμα πέους koteka διακοσμημένο (επάνω αριστερά) Κάλυμμα πέους koteka δεμένο σε ζώνη (επάνω δεξιά) Άντρες της φυλής Dani στην ορεινή Papua της Νέας Γουινέας με koteka (κάτω)

Οι νεροκολοκύθες "καλύμματα πέους" είναι επίσης γνωστές από την Αφρική και το βόρειο τμήμα της Νότιας Αμερικής. Υπάρχουν έντονες διαφωνίες μεταξύ των ανθρωπολόγων σχετικά με τον σκοπό αυτών των καλυμμάτων, αλλά οι περισσότεροι συμφωνούν ότι είναι κάτι περισσότερο από μια προστατευτική συσκευή και εξυπηρετεί μια σημαντική κοινωνική λειτουργία.

Ευρώπη - Αγγλία

Επιπλέον, η νεροκολοκύθα μπορεί να αποξηραθεί και να χρησιμοποιηθεί σαν υλικό κατασκευής πίπας για καπνιστές ταμπάκου. Ένα τυπικό σχέδιο πίπας που κατασκευάζεται από νεροκολοκύθα είναι αυτό που αναγνωρίζεται (θεατρικά), ως η πίπα του Σέρλοκ Χολμς, αν και ο συγγραφέας του Χόλμς, Άρθουρ Κόναν Ντόυλ δεν ανέφερε ποτέ ότι ο ήρωάς του χρησιμοποιούσε μια πίπα από νεροκολοκύθα. 

Πίπα Calabash, μοντέλο Sherlock Holmes (αριστερά) Ο Άγγλος ηθοποιός Jeremy Brett στο ρόλο του Sherlock Holmes καπνίζοντας πίπα Calabash (δεξιά)

Αυτό προέκυψε από τους θεατρικούς ηθοποιούς που παρίσταναν τον Χολμς στην σκηνή, επειδή την συγκεκριμένη πίπα ήταν πιο εύκολο να την κοντρολάρουν, σε σχέση με άλλα μοντέλα, καθώς απάγγελναν τον ρόλο τους.

Σήμερα

Η διακόσμηση της νεροκολοκύθας, η χάραξή της και η ζωγραφική της έχει εξελιχθεί στην σύγχρονη εποχή χάρη στην τεχνολογία. 

Calabash art: Αετός και φίδι (επάνω αριστερά), Μέδουσα (επάνω δεξιά), Άγρια ζωή (κάτω)

Calabash art:  Χορεύτριια (επάνω), Πυρογραφικό ανάγλυφο (κάτω αριστερά), Φωλιά πουλιών (κάτω δεξιά)

Σύγχρονα ηλεκτρικά εργαλεία πυρογραφίας, υψηλής ταχύτητας τρυπάνια και περιστροφικά τριβεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εγγράψουν σχεδόν οποιοδήποτε σχέδιο. 

Calabash art: Ανάγλυφα φωτιστικά

Μια ευρεία ποικιλία μορφών και μεγεθών νεροκολοκύθας δίνει μια σειρά από έργα τέχνης, όπως: στολίδια, κύπελλα, γλυπτά, βάζα, φωτιστικά και μάσκες τοίχου. Το καλλιτεχνικό στυλ μπορεί να κυμαίνεται από μια απλή χειροτεχνία σε αριστουργήματα υψηλής τέχνης. 

Calabash art: Νεροκοκολοκύθα Louis Vuitton στο Ντακάρ της Σενεγάλης.

Ωστόσο η νεροκολοκύθα ακόμα και όταν εμπνέει τους καλλιτέχνες δεν χάνει τίποτα από την αρχική χρήση σαν αποσκευή. Είναι επόμενο λοιπόν ότι ένας επώνυμος οίκος αποσκευών όπως ο Louis Vuitton θα μπορούσε να εκφραστεί με την αρχαιότερη φυσική αποσκευή. Ο Γάλλος καλλιτέχνης Sebastien Bouchard φιλοτέχνησε μια αφρικανική νεροκολοκύθα ζωγραφίζοντάς την με τα χρώματα και λογότυπα του Louis Vuitton σε μία έκθεση στο Ντακάρ της Σενεγάλης. Μια μοντέρνα αποσκευή 10.000 ετών!

Μιχάλης Πολίτης