Πολλές διαφορετικές ασθένειες προσβάλλουν τις τριανταφυλλιές. Οι ασθένειες αυτές διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο του φυτού αλλά και ανάλογα με την περιοχή. Παρακάτω θα σας περιγράψουμε τις σημαντικότερες από αυτές και θα σας δώσουμε μερικές οδηγίες ώστε να τις αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά.

Πριν αναφερθούμε αναλυτικά στις ασθένειες να θυμίσουμε ότι η καλύτερη μέθοδος θεραπείας είναι η πρόληψη. Γι' αυτό να προσέχετε ώστε να αγοράζετε και να φυτεύετε πάντα υγιή φυτά, να καθαρίζετε τακτικά τον κήπο σας από τα μαραμένα φύλλα και τα αγριόχορτα, και να ψεκάζετε τακτικά τις τριανταφυλλιές σας με μυκητοκτόνα και εντομοκτόνα.

Μυκητολογικές ασθένειες

Οι μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλουν τις τριανταφυλλιές είναι κυρίως το ωίδιο, η μαρσόνια, η βοτρύτιδα, τα καρκινώματα, ο περονόσπορος, το βερτιτσίλιο και η σκωρίαση. Από αυτές το ωίδιο και η μαρσόνια είναι οι πιο κοινές και σ' αυτές θα αναφερθούμε αναλυτικά.

Μαρσόνια (Μαύρη κηλίδα): Κυκλικές μαύρες κηλίδες, συχνά συνοδευόμενες από κιτρίνισμα που προκαλούν και πρόωρη πτώση των φύλλων. Σε μερικά προσβεβλημένα φυτά ενδέχεται η φυλλόπτωση να είναι ολική κατά την διάρκεια του καλοκαιριού. Τα φυτά εξασθενούν, γίνονται ευαίσθητα στις χειμωνιάτικες παγωνιές, μαραίνονται και αποκτούν καρκινώματα στα κλαδιά.

Η μαρσόνια εξαπλώνεται κυρίως από την πολλή υγρασία. Φορέας της είναι το στάσιμο νερό που μένει στα φύλλα για τουλάχιστο 6 ώρες πριν δώσει την θέση του στην μόλυνση. Προλάβετε την μαρσόνια φροντίζοντας συστηματικά τα φυτά σας.

Το αυστηρό κλάδεμα την άνοιξη θα σας απαλλάξει από κάποια προσβεβλημένα κλαδιά στα οποία η ασθένεια έχει ξεχειμωνιάσει. Αρχίστε το πρώτο ράντισμα με μυκητοκτόνο όταν τα πρώτα φύλλα μισοκαφετιάζουν, και συνεχίστε τακτικούς εβδομαδιαίους ψεκασμούς όλη την περίοδο της βλάστησης.

Ωίδιο (Μπάστρα): Ένα παχύ στρώμα λευκής σκόνης εμφανίζεται πάνω στα νέα φύλλα, στους βλαστούς και τα μπουμπούκια. Οι νεαροί βλαστοί μπορεί να φουσκώσουν και να καταστραφούν και το φύλλωμα να ζαρώσει και να πέσει. Τα κλειστά μπουμπούκια μπορεί να καλυφθούν εντελώς με άσπρη παχιά σκόνη.

Το ωίδιο δεν απαιτεί νερό στην επιφάνεια του φυτού για να εξαπλωθεί και ενεργεί κυρίως κατά την διάρκεια του ζεστού καλοκαιριού. Ένα καλό κατάβρεγμα με νερό κατά τη διάρκεια του μεσημεριού μπορεί να περιορίσει την ασθένεια αναταράσσοντας τον ημερήσιο κύκλο εξάπλωσής της, ενώ αφήνει και χρόνο στο φύλλωμα να στεγνώσει.

Ο μύκητας αυτός χρειάζεται ζωντανούς ιστούς για να επιζήσει. Το κλάδεμα, η συλλογή και ο περιορισμός των φύλλων κατά την διάρκεια της αδρανούς περιόδου μπορούν να περιορίσουν την προσβολή αλλά όχι να την εξαλείψουν εντελώς. Οι σπόροι του ωίδιου μπορούν να μεταφερθούν με τον αέρα από άλλες περιοχές και να δημιουργήσουν νέες εστίες. Φυτά που είναι φυτεμένα σε ηλιόλουστες τοποθεσίες με καλό αερισμό αντιμετωπίζουν λιγότερα προβλήματα από το ωίδιο. Τακτικοί ψεκασμοί με κατάλληλα μηκυτοκτόνα είναι απαραίτητοι.

Εντομολογικές ασθένειες

Οι εντομολογικές ασθένειες που προσβάλουν τις τριανταφυλλιές είναι τα κοκκοειδή, οι θρίπες, διάφορα είδη φυλλοφάγων εντόμων, αλλά κυρίως οι μελίγκρες στις οποίες θα αναφερθούμε και πιο αναλυτικά.

Μελίγκρες (αφίδες-ψείρες): Διάφορα είδη αφίδων προσβάλουν τα κλαδιά και τα μπουμπούκια της τριανταφυλλιάς. Οι αφίδες εμφανίζονται σε μεγάλες ομάδες και είναι ικανές να μαράνουν τις τριανταφυλλιές σας απομυζώντας τους χυμούς των φυτών. Οι αφίδες συχνά εμφανίζονται πάνω στα μπουμπούκια. Οι αφίδες αφήνουν ένα κολλώδες μελίτωμα που συσσωρεύεται στο φύλλωμα. Ο μύκητας της καπνιάς που αναπτύσσεται στο μελίτωμα μπορεί να μαυρίσει τα προσβεβλημένα φύλλα. Οι αφίδες καταπολεμούνται εύκολα με τη χρήση εντομοκτόνων, ωστόσο θα πρέπει οι ψεκασμοί να είναι τακτικοί γιατί οι επιδρομές τους είναι πολύ συχνές.

Ακάρεα

Τα ακάρεα δεν είναι έντομα αλλά αθρόποδα. Ωστόσο τα μικροσκοπικά αυτά ζωίφια είναι αρκετά καταστροφικά και απαιτούν ειδικά ακαρεοκτόνα φάρμακα για να εξολοθρευτούν.

Τετράνυχος: Το άκαρι του τετρανύχου έχει συνήθως καφεκόκκινο χρώμα και είναι τόσο μικροσκοπικό που δεν μπορείς να το δεις χωρίς μεγεθυντικό φακό. Οι τετράνυχοι ξεχειμωνιάζουν σαν ενήλικες στα αγριόχορτα ή πολυετή φυτά του κήπου. Με την άνοδο της θερμοκρασίας αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται. Εξαπλώνονται ανησυχητικά σε πολύ ζεστό και ξηρό περιβάλλον. Εμφανίζονται συχνά και σε μινιατούρες τριανταφυλλιές εσωτερικού χώρου. Ο τερτάνυχος καφετιάζει και παραμορφώνει τα φύλλα σχηματίζοντας αραχνώδεις ιστούς στην κάτω επιφάνειά τους. Μπορεί να εξασθενήσει τελείως ένα φυτό.

Για να καταπολεμήσετε τον τετράνυχο, απομακρύνετε τα ξερόχορτα, αλλά και τα ζωντανά αγριόχορτα του κήπου σας από νωρίς την άνοιξη. Ψεκάζοντας τακτικά τις τριανταφυλλιές με νερό περιορίζετε την εξάπλωση του τετράνυχου καθώς μεταβάλλεται το ξηρό περιβάλλον. Ψεκάστε επίσης τακτικά με ειδικά ακαραιοκτόνα κατά προτίμηση μεσημβρινές ώρες, όταν οι τετράνυχοι βρίσκονται σε έξαρση.

Μιχάλης Πολίτης